شناسایی نواحی آسیب پذیر زیرحوضه های آبریز غرب کردستان در اثر نوسانات اقلیمی با استفاده از GIS و PCA

محورهای موضوعی : کاربرد GIS&RS در اقلیم

عرفان احمدی ¹ , علیرضا وفائی نژاد ^{2 *} , ناصر محمدی ورزنه ³

1 - کارشناس ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی/دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - عضو هیأت علمی/دانشگاه شهید بهشتی
3 - کارشناس ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی

تاریخ دریافت : 1395/03/18 تاریخ پذیرش : 1395/07/23 تاریخ انتشار : 1395/09/01

کلید واژه: سیستم اطلاعات جغرافیایی, تحلیل مؤلفه اصلی, نوسانات اقلیمی, شاخص Z نرمال, زیر حوضه غرب کردستان,

چکیده مقاله :

نوسانات اقلیمی - بارشی ازجمله عواملی است که باعث بروز خشکسالی میشود و خسارات زیادی را به دنبال خواهند داشت. شرایط پوشش گیاهی در هرمنطقه تابعی از برآیند بارش، دما، وزش باد، وضعیت زمین از نظر شیب، جنس خاک، کشاورزی و غیره است. در این پژوهش، به بررسی تاثیر نوسانات اقلیمی - بارشی بر آسیب پذیری پوشش گیاهی زیرحوضه های غرب استان کردستان برحسب الگوی زمانی و مکانی در مقیاس منطقه ای با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور پرداخته شده است. با استفاده از آمار ایستگاه های هواشناسی و تصاویر شاخص گیاهی اختلافی نرمال شده (NDVI) ماهواره ای سنجنده مودیس، در بازه زمانی سالهای 2000 تا 2010 به پهنه بندی آسیب های وارد شده ناشی از نوسانات اقلیمی، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) پرداخته شده است. در بررسی آمار ایستگاه های هواشناسی، سالهای 2001 و 2008 به عنوان دوره های خشک شناسایی شدند. میزان تاثیر کاهش بارش در نقاط مختلف زیرحوضه های منطقه مورد مطالعه، بر روی تصاویر ماهواره ای با استفاده از تحلیل مؤلفه ی اصلی (PCA) مورد واکاوی قرار گرفت. شاخص خشکسالی Z نرمال، محدوده جنوبی منطقه مورد مطالعه را به عنوان منطقه خشک معرفی می نماید. درحالیکه نتایج محدوده شمالی منطقه مورد مطالعه را به عنوان مناطق آسیب پذیرتر نشان می دهند.