ارزیابی استانداردهای ملی برای جانمایی محل دفن پسماند صنعتی با بکارگیری سامانه اطلاعات جغرافیایی

محورهای موضوعی : منابع طبیعی و مدیریت زیست محیطی

الهام یوسفی روبیات ¹ (استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران)
محمد حسین صیادی ² (دانشیار گروه محیط زیست، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران)
الهام چمانه پور ³ (دانشجوی دکتری علوم محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/01/03 تاریخ پذیرش : 1400/06/03 تاریخ انتشار : 1401/03/01

کلید واژه: وزارت نیرو, دفع پسماند, معیارهای مکان‌یابی, سازمان محیط‌زیست,

چکیده مقاله :

پیشینه و هدف افزایش ثروت، بهبود استانداردهای زندگی، افزایش نرخ رشد جمعیت، همراه با افزایش سطح فعالیت های تجاری و صنعتی در مناطق شهری در سراسر جهان، از دلایل اصلی افزایش قابل توجه مقادیر تولید زباله جامد از جمله ضایعات صنعتی است. که این پسماندها منجر به ظهور مشکلات محیط زیستی و انسانی شده و از طرفی امنیت محیط زیستی را مختل می کنند. در بین پسماندها، ضایعات صنعتی به دلیل تنوع زیاد، اهمیت وافری دارند و انتخاب محل مناسب برای محل دفن این زباله ها وسیل ه ای مؤثر برای مهار آلودگی از منبع آن است. روش های زیادی برای دفع زبالهtمانند دفن بهداشتی، احتراق، بازیافت، بازیابی، کاهش و کمپوست کردن وجود دارد. اما دفن بهداشتی زباله در لندفیل گزینه ای مناسب و قابل قبول برای دفع زباله های جامد صنعتی است. انتخاب محل مناسب برای محل دفن زباله جامد وسیل ه ای مؤثر برای مهار آلودگی از منبع آن است. روند انتخاب سایت یکی از دشوارترین وظایف مربوط به سیستم های مدیریت پسماند جامد به حساب می آید زیرا این امر مشمول مقررات دولتی، بودجه دولت و شهرداری، افزایش تراکم جمعیت، افزایش آگاهی محیط زیستی، دغدغه بهداشت عمومی، کاهش در دسترس بودن زمین مناسب برای دفن زباله ها و افزایش مخالفت سیاسی و اجتماعی با ایجاد مکان های دفن زباله است. سامانه اطلاعات جغرافیایی یک ابزار مهم برای شناسایی و انتخاب سایت مناسب است و تاثیر مثبتی بر مدیریت زمان و هزینه دارد، همچنین یک بانک داده‌ های دیجیتالی برای نظارت بلند مدت را فراهم می کند که قادر به پردازش داده های پیچیده جغرافیایی و نمایش گرافیکی نتایج است. هدف از این مطالعه ارزیابی محل مناسب دفن پسماندهای صنعتی غیر ویژه شهرک صنعتی بیرجند با تکیه بر ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی است. در این مطالعه به ارزیابی محل مناسب دفن پسماندهای صنعتی غیر ویژه شهرک صنعتی بیرجند بر اساس جدیدترین ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو پرداخته شده است، بنابراین پس از مطالعه و جمع بندی این ضوابط بهترین مکان از لحاظ معیارهای محیط زیستی، خاک شناسی، زمین شناسی، هیدرولوژی، هیدروژئولوژی، اقلیمی، زیرساختی و اقتصادی- اجتماعی انتخاب شده است. این مطالعه قادر است مدلی را ارائه نماید که ضمن به کارگیری تمامی استانداردهای کشوری، ریسک اکولوژیکی را کاهش داد.مواد و روش ها بدین منظور 8 معیار محیط زیستی، خاکشناسی، زمین شناسی، هیدرولوژی، هیدروژئولوژی، اقلیمی، زیرساختی و اقتصادی - اجتماعی به عنوان معیارهای اصلی در قالب 26 زیرمعیار مورد بررسی قرار گرفت. پس از شناسایی معیارها و مقدار محدودیت و ممنوعیت برای هر عامل با مراجعه به سازمان های مربوطه اطلاعات هر معیار اخذ گردید و پایگاه داده ای مورد نیاز با استفاده از سامانه های سیستم اطلاعات جغرافیایی و گوگل ارث پرو تهیه شد. سپس محدودیت های مورد نظر در هر لایه با استفاده از ابزارهای موجود در محیط نرم افزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی از منطقه حذف گردید. مناطق باقیمانده با استفاده از فازی سازی لایه ها استاندارد شد. نهایتاً لایه ها با استفاده از ابزار محاسبات رستری ادغام گردید و بهترین منطقه جهت احداث سایت مکان دفن بهداشتی زباله پیشنهاد گردید.نتایج و بحث پس از تلفیق نقشه ها و اعمال ممنوعیت های موجود، 4 پلی گون در شمال شهرک صنعتی و یک پلی گون در جنوب منطقه شناسایی شد که هیچ گونه ممنوعیتی در آن جهت احداث محل دفن پسماند وجود ندارد. سپس پارامترهایی همچون شیب، ارتفاع، جهت، نوع خاک، میزان بارش، کاربری اراضی و نقشه پوشش گیاهی به عنوان محدودیت اعمال شد. پس از اعمال محدودیت های موجود در منطقه تنها یک پلی گون در قسمت شمالی شهرک صنعتی باقی می ماند که به عنوان منطقه مناسب جهت احداث محل دفن پسماند پیشنهاد می گردد. این منطقه شیب کمتر از 5 درصد داشته، پوشش گیاهی آن فقیر بوده و جزء زمین های بایر منطقه محسوب می گردد. همچنین در جهت باد غالب منطقه نیز نیست. فاصله این پلی گون تا شهرک صنعتی حدود 4 کیلومتر است. مساحت کلی آن 3000000 مترمربع است. با بازدید میدانی از پلی گون پیشنهادی و با در نظر گرفتن هلالی های آبگیر منطقه، اراضی دیم موجود و مرز شروع تپه ها و اراضی پرشیب منطقه از مساحت 3000000 مترمربعی تنها دو پلی گون با مساحت 467000 مترمربع باقی می ماند که با توجه به حجم سالانه پسماند تولیدی در منطقه (2400 مترمکعب) و با توجه به اینکه براساس استانداردها لندفیل انتخابی باید طول عمری برابر 20 سال داشته باشد بنابراین حجم کل پسماند تولیدی برابر با 48000 متر مکعب است. برای دفن این حجم پسماند به زمینی به ابعاد 300×80 مترمربع با عمق حداقل دو متری نیاز است. با توجه به مساحت منطقه پیشنهادی حدود 18 قطعه با عمق دو متر در منطقه موجود است که می توان به عنوان محل دفن پسماند انتخاب گردد.نتیجه گیری نتایج نمایانگر این است که توجه به استانداردهای موجود می تواند به عنوان ابزار توانمندی در جهت انتخاب سایت ایده آل مطرح گردد. این مطالعه قادر است مدلی را ارائه نماید که ضمن به کارگیری تمامی استانداردهای کشوری، ریسک اکولوژیکی را نیز به حداقل میزان ممکن برساند. در نهایت پیشنهاد می شود بازیافت نخاله های تولید شده در هر واحد جهت کاهش تولید پسماند از مبدأ انجام گیرد. تهیه پودر سنگ از پسماندهای کارخانجات سنگ، تفکیک مجدد نخاله های ساختمانی با توجه به اندازه و استفاده مجدد از آن ها در ساخت و ساز می تواند منجر به بازیافت قسمت اعظم این زباله ها گردد. اجرایی شدن هر چه سریعتر لندفیل پیشنهادی امری ضروری است چرا که هم اکنون این پسماندها بدون هیچ گونه مدیریتی در اطراف تخلیه م ی شود که از لحاظ بهداشتی وزیبایی شناسی مشکل آفرین شده و منطقه در حال تبدیل شدن به یک کانون گرد و غبار شده است.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective The rise in wealth, improving living standards, increasing the rate of population growth, along with increasing the level of commercial and industrial activities in urban areas around the world, are the main reasons for the significant increase in solid waste production, including industrial waste. These wastes lead to the emergence of environmental and human problems and on the other hand, disrupt environmental security. Among the wastes, industrial wastes are highly important due to their high variability, and choosing a suitable location for the landfill site of these wastes is an effective means of controlling pollution from its source. There are many methods for waste disposal such as a sanitary landfill, combustion, recycling, recovery, reduction, and composting. But sanitary burial in a Landfill is an appropriate and acceptable option for disposing of industrial solid waste. Choosing the right place for a solid waste landfill is an effective means of controlling pollution from its source. The site selection process is one of the most difficult tasks related to solid waste management systems because it is subject to government regulations, municipal and government budgets, increasing population density, increasing environmental awareness, public health concerns, reducing the availability of suitable land for Landfilling and increasing political and social opposition to the creation of landfills. GIS is an important tool for identifying and selecting the right site and has a positive impact on time and cost management, as well as providing a digital database for long-term monitoring that is able to process complex geographic data and graphically display results. The purpose of this study is to evaluate the proper place for non-particular landfill of Birjand industrial park, based on the standards of the Environmental Protection Agency and the Ministry of Energy in the GIS environment. In this study, the best places in terms of environment, soils, geology, hydrology, hydrogeology, climate, infrastructure, and socio-social criteria. This study is able to provide a model while applying all standards of the country, to reduce the ecological risk.  Materials and Methods For this purpose, 8 parameters including environmental, soils, geology, hydrology, hydrogeology, climate, infrastructure, and socioeconomic as the main criteria were examined in the form of 26 subcriteria. After identifying the criteria and the amount of restriction and prohibition for each factor, information was obtained by referring to the relevant organizations of each criterion. And the database is required by using GIS and Google Earth pro systems. Then, the limitations in each layer were removed using the tools in the GIS software environment. The remaining areas were standardized using layers defuzzification. Finally, the layers are integrated using the Rasters calculation tool, and the best area for the site construction of the waste landfill location was selected.Results and Discussion After combining the maps and applying the existing prohibition, four polygons in the north of the industrial park and a polygon in the south of the region were identified that there is no prohibition on the construction of a landfill place. Then the parameters such as slope, height, aspect, soil type, rainfall, land use, and vegetation map were applied as restrictions. After applying the restrictions in the region, only one polygonal remains in the northern part of the industrial park, which is proposed as a suitable area for the construction of a waste landfill. The area has less than 5% slope, its vegetation is poor and the moor region is considered. It is also not in the dominant wind direction of the region. This polygon distance to the industrial park is about 4 km. The overall area is 3 million square meters. With a field visit of the proposed polygon, the sigmoid sluice area, the bare lands, and the border of the hill was removed from an area of 3000000 m². And, only two polygons with an area of 467,000 m3 were reminded. According to the annual volume of waste generated in the region (2400 m²) and the lifespan of 20 years, the total volume of waste is equal to 48000 m². To bury this volume of waste, a land with dimensions of 300×80 m² with a depth of at least two meters is needed. According to the area of the proposed area, there are about 18 plots with a depth of two meters in the area that can be selected as a landfill.Conclusion The results show that attention to existing standards can be considered a tool for choosing the ideal site. This study is able to provide a model that, while using all national standards, also leads to an ecological risk. Finally, it is suggested that recycling produced per unit reduces waste production from origin. The stone powder prepared from the stone factories' wastes, re-separation of construction waste according to the size, and reuse of them in construction can lead to the recycling of most of this waste. It is essential to implement the proposed landfill as soon as possible, as they are now discharged without any management around, which has become a health and aesthetic problem and the area is becoming a dust source.

منابع و مأخذ:

Abd-El Monsef H, Smith SE. 2019. Integrating remote sensing, geographic information system, and analytical hierarchy process for hazardous waste landfill site selection. Arabian Journal of Geosciences, 12(5): 155. doi:https://doi.org/10.1007/s12517-019-4266-7.

Ali Akbari E, Jamal Livani A. 2011. Locating landfill of municipal solid waste using AHP method. Case Study: City of Behshahr. Geography, 9(30): 95-112. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=212265. (In Persian).

Artiola JF. 2019. Chapter 21 - Industrial Waste and Municipal Solid Waste Treatment and Disposal. In: Brusseau ML, Pepper IL, Gerba CP (eds) Environmental and Pollution Science (Third Edition). Academic Press, pp 377-391. https://doi.org/310.1016/B1978-1010-1012-814719-814711.800021-814715.

Asadolahi Z, Mobarghei N, Keshtkar M. 2020. Integration of population forecasting in providing decision support system for municipal solid waste landfill siting (Case study: Qazvin province). Journal of RS and GIS for Natural Resources, 11(4): 1-24. doi:dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1399.11.4.1.1. (In Persian).

Bahrani S, Ebadi T, Ehsani H, Yousefi H, Maknoon R. 2016. Modeling landfill site selection by multi-criteria decision making and fuzzy functions in GIS, case study: Shabestar, Iran. Environmental Earth Sciences, 75(4): 337. doi:https://doi.org/10.1007/s12665-015-5146-4.

Beskese A, Demir HH, Ozcan HK, Okten HE. 2015. Landfill site selection using fuzzy AHP and fuzzy TOPSIS: a case study for Istanbul. Environmental Earth Sciences, 73(7): 3513-3521. doi:https://doi.org/10.1007/s12665-014-3635-5.

Bhagawan D, Poodari S, Chaitanya N, Ravi S, Rani YM, Himabindu V, Vidyavathi S. 2017. Industrial solid waste landfill leachate treatment using electrocoagulation and biological methods. Desalin Water Treat, 68: 137-142. doi:https://doi.org/10.5004/dwt.2017.20335.

Bolton KF, Curtis FA. 1990. An environmental assessment procedure for siting solid waste disposal sites. Environmental Impact Assessment Review, 10(3): 285-296. doi:https://doi.org/10.1016/0195-9255(90)90043-Y.

Cai W, Liu C, Zhang C, Ma M, Rao W, Li W, He K, Gao M. 2018. Developing the ecological compensation criterion of industrial solid waste based on emergy for sustainable development. Energy, 157: 940-948. doi:https://doi.org/10.1016/j.energy.2018.05.207.

Cai W, Liu F, Zhou X, Xie J. 2016. Fine energy consumption allowance of workpieces in the mechanical manufacturing industry. Energy, 114: 623-633. doi:https://doi.org/10.1016/j.energy.2016.08.028.

Cheng C, Thompson RG. 2016. Application of boolean logic and GIS for determining suitable locations for Temporary Disaster Waste Management Sites. International Journal of Disaster Risk Reduction, 20: 78-92. doi:https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2016.10.011.

El Baba M, Kayastha P, De Smedt F. 2015. Landfill site selection using multi-criteria evaluation in the GIS interface: a case study from the Gaza Strip, Palestine. Arabian Journal of Geosciences, 8(9): 7499-7513. doi:https://doi.org/10.1007/s12517-014-1736-9.

Environmental Protection Organization (EPO). 2019. Waste Management Executive Regulations. United States, 420 p.

EPA. 2006. United States environmental protection agency. EPA landfill manuals, manual for site selection, draft for consultation. Washington, vol 2, 410 p.

Eskandari M, Homaee M, Mahmoodi S, Pazira E, Van Genuchten MT. 2015. Optimizing landfill site selection by using land classification maps. Environmental Science and Pollution Research, 22(10): 7754-7765. doi:https://doi.org/10.1007/s11356-015-4182-7.

Geng Y, Zhu Q, Haight M. 2007. Planning for integrated solid waste management at the industrial Park level: A case of Tianjin, China. Waste Management, 27(1): 141-150. doi:https://doi.org/10.1016/j.wasman.2006.07.013.

Gorsevski PV, Donevska KR, Mitrovski CD, Frizado JP. 2012. Integrating multi-criteria evaluation techniques with geographic information systems for landfill site selection: A case study using ordered weighted average. Waste Management, 32(2): 287-296. doi:https://doi.org/10.1016/j.wasman.2011.09.023.

Gruber S, Peckham S. 2009. Chapter 7 Land-Surface Parameters and Objects in Hydrology. In: Hengl T, Reuter HI (eds) Developments in Soil Science, vol 33. Elsevier, pp 171-194. https://doi.org/110.1016/S0166-2481(1008)00007-X.

Kamdar I, Ali S, Bennui A, Techato K, Jutidamrongphan W. 2019. Municipal solid waste landfill siting using an integrated GIS-AHP approach: A case study from Songkhla, Thailand. Resources, Conservation and Recycling, 149: 220-235. doi:https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2019.05.027.

Kaushik M, Kumar A, Bansal A. 2014. Geo-Environmental prospectives and development plans for a new MSW landfill site using tirechips as leachate drainage material. Electronic Journal of Geotechnical Engineering, 19(Z6): 17495-17513.

Kontos TD, Komilis DP, Halvadakis CP. 2005. Siting MSW landfills with a spatial multiple criteria analysis methodology. Waste Management, 25(8): 818-832. doi:https://doi.org/10.1016/j.wasman.2005.04.002.

Lu W. 2019. Big data analytics to identify illegal construction waste dumping: A Hong Kong study. Resources, Conservation and Recycling, 141: 264-272. doi:https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2018.10.039.

Maheshwari R, Gupta S, Das K. 2015. Impact of landfill waste on health: An overview. IOSR Journal of Environmental Science, Toxicology and Food Technology, 1(4): 17-23.

Ministry of Energy (MoE). 2013. Instructions for zoning the land use in the quality area of groundwater resources. Tehran. (Regulation No. 621). (In Persian).

Ministry of Energy (MoE). 2015. Water Resources Quality Protection Criteria in Solid Waste Management. Tehran. (Regulation No. 686). (In Persian).

Ministry of Energy (MoE). 2019. Guidelines for the Establishment of Utilization Areas in the Qualitative Area of Surface Water Resources. Tehran. (Regulation No. 782). (In Persian).

Nouri D, Sabour MR, GhanbarzadehLak M. 2018. Industrial solid waste management through the application of multi-criteria decision-making analysis: a case study of Shamsabad industrial complexes. Journal of Material Cycles and Waste Management, 20(1): 43-58. doi:https://doi.org/10.1007/s10163-016-0544-6.

Richter A, Ng KTW, Karimi N. 2019. A data driven technique applying GIS, and remote sensing to rank locations for waste disposal site expansion. Resources, Conservation and Recycling, 149: 352-362. doi:https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2019.06.013.

Uyan M. 2014. MSW landfill site selection by combining AHP with GIS for Konya, Turkey. Environmental Earth Sciences, 71(4): 1629-1639. doi:https://doi.org/10.1007/s12665-013-2567-9.

Wang Y, Li J, An D, Xi B, Tang J, Wang Y, Yang Y. 2018. Site selection for municipal solid waste landfill considering environmental health risks. Resources, Conservation and Recycling, 138: 40-46. doi:https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2018.07.008.