تحلیل و مقایسه تغییرات کاربری/پوشش اراضی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی (مطالعه موردی: اراضی تفت و مهریز)

محورهای موضوعی : توسعه سیستم های مکانی

علیرضا سپهری ¹ , علی اکبر جمالی ² , محمد حسن زاده ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران
2 - دانشیار گروه آبخیزداری، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران
3 - استادیار گروه آبخیزداری، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران

تاریخ دریافت : 1397/10/06 تاریخ پذیرش : 1398/07/10 تاریخ انتشار : 1398/10/01

کلید واژه: تفت و مهریز, شبکه عصبی, مدل ساز تغییر سرزمین (LCM), تغییرات کاربری و پوشش اراضی, لندست,

چکیده مقاله :

عرصه‌های منابع طبیعی و پوشش گیاهی شهرهای تفت و مهریز در دهه‌های اخیر با توجه به ییلاقی بودن و نزدیک بودن به مرکز استان یزد دستخوش تغییرات شده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان و جهت و پیش‌بینی تغییرات اراضی و پوشش گیاهی در این دو شهر است. در این پژوهش از تصاویر ماهواره لندست 5 (سال های 1377، 1383 و1387) و لندست 8 (سال 1396) اردیبهشت و خرداد استفاده شد. مدل‌سازی تغییرات کاربری/پوشش اراضی بر اساس طبقه‌بندی نظارت‌شده انجام شد. با استفاده از مدل‌سازی تغییرات زمین و روش شبکه عصبی چندلایه پرسپترون روند تغییرات تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج نشان داد که %3 (558.8 هکتار) از اراضی و پوشش گیاهی شهر تفت به بایر و %1.3 (209.9 هکتار) به زمین‌های شهری افزوده‌شده است و از اراضی باغ‌ها %4.3 (559.2 هکتار) کاسته شده است که این میزان بیشترین مقدار است. مقدار %2.8 (678.8 هکتار) از اراضی و پوشش گیاهی شهر مهریز به بایر و مقدار %1.7 (184 هکتار) به زمین‌های مسکونی شهری تغییر کاربری داده‌شده است. به لحاظ گسترش شهری (مساحت و تبدیل کاربری‌ها) شهر مهریز دارای بیشترین مقدار در کاهش پوشش گیاهی بوده است. نتایج نشان داد که تغییرات کاربری و پوشش اراضی در شهر تفت بیشتر از شهر مهریز بوده است، به طوری که بیشترین این تغییرات مربوط به باغ‌ها بوده است اما به لحاظ گسترش اراضی ازلحاظ مساحت و تبدیل کاربری‌ها، در شهر مهریز دارای بیشترین مقدار با شدت بیشتری بوده است.

چکیده انگلیسی:

The areas of natural resources and vegetation in the Taft and Mehriz townships in recent decades have undergone changes due to its close proximity to the capital of Yazd province. The purpose of this study is to assess the extent and direction and prediction of land and vegetation changes in these two cities. In this study, Landsat 5 (1998, 2004 and 2008) and Landsat 8 (2017) satellite images in the period from May to June was used. Modeling land use/land cover changes were carried out based on supervised classification. The process of changes was analyzed using land change modeling and perceptron neural network method. The results showed that 3% (558.8 ha) of land and vegetation cover of Taft to Bayer and 1.3% (209.9 ha) were added to the urban lands and reduced from the lands of gardens by 4.3% (559.2 ha), this is the highest rating. The amount of 2.8% (678.8 ha) of land and vegetation in Mehriz Bayer and 1.7% (184 ha) has been changed to urban residential land. In terms of urban expansion, Mehriz has had the highest amount of reducing vegetation. The results show that land use and land cover changes in Taft city where more than Mehriz city so that most of these changes were related to gardens, but in terms of area of land use and land use conversion in Mehriz city has the highest value More intense.