پایش و پیش بینی تغییرات کاربری/پوشش اراضی و ارتباط آن با خشکسالی (مطالعه موردی: زیر حوزه پارسل B2، حوزه آبخیز زایندهرود)
محورهای موضوعی : توسعه سیستم های مکانی
شاهین محمدی
1
(دانشجوی دکتری سنجش از دور و سیستم اطلاعات مکانی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز)
خلیل حبشی
2
(دانش آموخته کارشناسی ارشد بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان)
سعید پورمنافی
3
(استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان)
کلید واژه: مدل زنجیرهای مارکوف, تخریب اراضی, شاخص استانداردشده بارش (SPI), پیشبینی تغییرات, کاربری اراضی, اصفهان,
چکیده مقاله :
تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به دلیل تأثیر بر اکوسیستمهای طبیعی به یک نگرانی برای حافظان و مدیران منابع طبیعی تبدیلشده است. تحقیق حاضر باهدف پیشبینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین و همچنین بررسی ارتباط خشکسالی با این تغییرات در زیر حوزه پارسل 2B با مساحت 21100 هکتار با استفاده از مدل زنجیرهای مارکوف و شاخص استانداردشده بارش (SPI) انجام شد. به این منظور با استفاده از تصاویر پیشپردازش شده سنجندههای ETM +، TM و OLIبه ترتیب برای سالهای 1365، 1380 و 1395، نقشه کاربری اراضی و پوشش زمین به روش طبقهبندی نظارتشده حداکثر احتمال تهیه شد. بهمنظور صحت سنجی مدل زنجیرهای مارکوف، نقشه کاربری اراضی و پوشش زمین برای سال 1395 پیشبینی و با نقشه کاربری مرجع 1395 مقایسه شد، پس از اطمینان از صحت نتایج پیشبینی برای سال 1395 اقدام به پیشبینی کاربری اراضی و پوشش زمین برای سال 1410 شد. نتایج تحقیق نشاندهنده داد که بین تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین با وضعیت خشکسالی ارتباط وجود دارد. بر اساس یافتههای پیشبینیشده، برای سال 1410 کشاورزی دیم به میزان 6.95 درصد افزایش و اراضی مرتعی به میزان 6.66 درصد کاهش مساحت خواهند داشت. بنابراین در صورت وقوع خشکسالی و رها شدن اراضی کشاورزی دیم، فرسایش خاک افزایش خواهد یافت و همچنین فشار چرا بر مراتع باقیمانده سبب تخریب اراضی مرتعی خواهد شد. بنابراین اگر راهبرد فعلی استفاده از زمین با مدیریت فعلی ثابت باقی بماند تخریب اراضی در منطقه اجتنابناپذیر خواهد بود.
Land use and land cover (LULC) change because of its impact on natural ecosystems has become a concern for natural resources protectors and managers. The present study aimed to predict LULC changes and also to study the relation of drought with these changes in the sub-basin Parsel B2 with an area of 21100 hectares using CA-Markov model and Standard Precipitation Index (SPI). For this purpose, using the preprocessed images of the sensors TM, ETM+, and OLI for the years 1986, 2001 and 2016, respectively, the LULC map was provided with supervised classification and maximum likelihood method. To validate the CA-Markov model, the LULC maps have been predicting for 2016 and they were compared to the reference land use map of 2016. After ensuring the accuracy of the predicted results for the year 2016, the related land use and land cover maps were predicted for the year 2030. The result showed a relation between LULC changes and drought condition. Based on result predicted for the year 2030, rain-fed agriculture 6.95% increase and range land 6.66% decrease in area. Thus In the event of drought and abandonment rain-fed agriculture land, soil erosion, increasing and also grazing pressure on the remaining range land causing range land degradation. Therefore, if the current land use strategy with current management remain, land degradation in the region will be inevitable.
_||_