مقایسه نابرابری توسعه‌ی استان کردستان با سایر استان‌های ایران
محورهای موضوعی : هیدرولوژیاکبر ویسی 1 , کریم حسین زاده دلیر 2 , بختیار عزت پناه 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند
کلید واژه: توسعه, تحلیل عاملی, استان کردستان, استان‌های ایران, نابرابری توسعه,
چکیده مقاله :
این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه نابرابری توسعه در بین استان کردستان و سایر استان‌های ایران طی دو دوره آماری 1375 و 1385 انجام گرفته است.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای سنجش نابرابری توسعه از 25 شاخص مختلف جمعیتی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی که داده های آنها از منابع مکتوب و اسناد منتشر شده توسط سازمانهای رسمی اقتصادی- اجتماعی (مرکزآمار ایران، معاونت برنامه ریزی ونظارت راهبردی ریاست جمهوری)وپژوهشهای موردی انجام شده جمع‌آوری استفاده شده است. داده‌های مورد نیاز از طریق سالنامه‌های مرکز آمار ایران در سالهای 1375 و 1385جمع‌آوری شده و با استفاده از، روش تحلیل عاملی در نرم‌افزارspss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سپس جمع نمرات عاملی را محاسبه و میانگین آنها را به عنوان معیاری برای سطح توسعه یافتگی استانها درنظرگرفته و براساس آن رتبه‌بندی استانها محاسبه شد و جمع نمرات عاملی استان کردستان را با میانگین جمع نمرات عاملی کل استانها محاسبه و تفاوت آنها و میزان نابرابری توسعه بین آنها به دست آمده است. جایگاه استان کردستان و سایر استانها به وسیله نرم‌افزار GIS9.3 در سازمان فضایی ایران ترسیم شده است. نتایج پژهش حکایت از وجود نابرابری بین استان کردستان با میانگین کشوری در ابعاد و شاخص های جمعیتی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی دارد که در سالهای 1375، 1385به ترتیب به میزان 66/2 ،92/2 نابرابری و شکاف سطح توسعه بین این استان و میانگین کشور وجود داشته است.
This research aimed to consider and compare Kordestan's development inequality with other provinces of Iran during two statistical periods, 1996-2006. The research method was descriptive-analytic. To measure development inequality 25 different population, hygienic, educational, cultural and social indexes whose data were gathered from written sources and published documents by economic-social official organizations (Statistical Center of Iran, Vice President of Strategic Planning and Monitoring) and conducted case studies were used. The required data were gathered through the calendars of the statistical center of Iran in 1996 and 2006 and were analyzed using factor analysis method in SPSS software. Then the total of factor scores was calculated and their average was considered as a criterion for Provinces' development level and provinces' rating was calculated and the total of factor scores of Kordestan and average of factor scores were computed and their difference and the amount of development inequality between them were obtained. The place of Kordestan and other provinces were traced using GIS9.3 software in Iranian Space Agency. The results of the research indicated inequality between Kordestan with state average in population, hygienic, educational, cultural and social levels and indexes which was 2.66 and 2.92 in 1996 and 2006 respectively named inequality and the gap of development level between this province and the average of the country.