ارزیابی رابطه ی کاربری، پوشش اراضی و گسترش شهر با طبقات دمایی شهری با استفاده از تصاویر چند زمانه TM و شاخص NDVI (مطالعه موردی شهر کرمانشاه)
محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهری
محمد ابراهیم عفیفی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد لارستان)
کلید واژه: کرمانشاه, سنجش از دور, دمای سطح زمین, تصاویر لندست, جزیره حرارتی,
چکیده مقاله :
توسعه بدون برنامه شهرها و ازدیاد جمعیت موجب بروز معضلات جوامع شهری شده است. از جمله پدیده جزایر حرارتی که نتیجه افزایش دمای غیر عادی شهر نسبت به حومه آن است. در این مقاله، وضعیت جزیره حرارتی شهر کرمانشاه از لحاظ تغییرات مکانی- زمانی مورد بررسی قرار گرفت. هدف از انتخاب کرمانشاه اهمیت آن از لحاظ موقعیت مکانی، همچنین عدم مطالعه در زمینه جزیره حرارتی در این شهر می باشد. داده‌ها روشها و شاخصهای مورد استفاده در این تحقیق عبارتند از تصاویر چند زمانه لندست 5 باندهای 4 و 5 و مادون قرمز حرارتی با قدرت تفکیک 30 و 120 متر و لندست 8 باندهای 10 و 11 با قدرت تفکیک 30 و 100 متر (TM1992،1998،2007،2011 و OLI/TIRS 2016) و شاخص حد آستانه NDVI و قانون پلانک برای تصاویر TMو الگوریتم دو پنجره تصاویر OLI/TIRS، دمای سطح زمین استخراج شد. سپس دمای سطح زمین نرمال گردید و رابطه آن با کسر پوشش و تغییرات کاربری زمین بررسی شد. منطقه به پنچ طبقه بسیار خنک تا بسیار گرم طبقه بندی شد و مساحت مربوط به هر طبقه محاسبه و تغییرات آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که جزایر حرارتی شهر کرمانشاه با ساخت و ساز و کاربری اراضی رابطه مستقیم دارد. بطوریکه در دوره زمانی مورد مطالعه (2016-1992) با تبدیل 3800 هکتار از اراضی کشاورزی و بایر منطقه به مناطق ساخته شده شهری وسعت شهر حدودا دو برابر شده است. همچنین مشخص شد کاربری بایر کانون اصلی جزایر حرارتی شهر کرمانشاه است.
The haphazard urban growth and the increase in population have caused problems for urban communities. Including the phenomenon of thermal islands, which is the result of an unusual increase in temperature of the city compared to its suburbs. In this paper, the condition of Kermanshah thermal island in terms of spatio-temporal changes was investigated. The purpose of choosing Kermanshah is its important location and the lack of study in the field of thermal island. The data used in this research include using Landsat 5 multitemporal images b4, b5 and Thermal InfraRed with resolution 30, 120 meters and Landsat 8 b10, b11 with resolution 30 and 100 meters (TM 1992, 1998, 2007, 2011 and OLI/TIRS 2016), NDVI Index, Planck law for the TM images and two-window algorithm for OLI/TIRS images. Then the surface temperature was normalized, its relationship with vegetation loss and land use changes was investigated. The city was classified into five temperature classes from very cool to very hot, the area of each class was calculated and their variations were analyzed. The results showed a direct relationship between the thermal islands of Kermanshah with the city’s construction and land use. In the period of the study (1992-2016), the area of the city has almost doubled with the conversion of 3,800 hectares of agricultural and barren lands into urban areas. It was found that barren land use is the main center of the thermal islands.