شناسایی کارکرد بهینه شهری الشتر در راستای توسعه پایدار با تاکید بر ارتقاء شاخصهای انسانی
محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهریمهتاب ساکی 1 , بیژن رحمانی 2 , مجید شمس 3
1 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران
2 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر
3 - دانشیار رشته جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی، ایران
کلید واژه: توسعه پایدار, الشتر, کارکرد بهینه, شاخصهای توسعه انسانی,
چکیده مقاله :
دستیابی به توسعه پایدار شهری به منظور بهره-برداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انسان، اجتماع و طبیعت، هدف آرمانی برنامهریزان و مدیران توسعه شهری می‌باشد. این پژوهش با هدف کارکرد بهینه شهری الشتر و توسعه پایدار با تاکید بر ارتقاء شاخصهای انسانی است، این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است. شاخصهای منتخب در دو مرحله از طریق مطالعه سوابق( طرح‌های تحقیقاتی، آمارنامه‌ها، کتب) و بهره‌گیری از آراء خبرگان( بهره‌گیری از تکنیک دلفی و استخراج نظر نظریه‌پردازان دانشگاهی و مدیران سازمان‌های مرتبط) گردآوری شده است با استفاده از روش دلفی ادغام گردیدند. پس از استخراج شاخص‌ها با استفاده از دو مدل TOPSIS و AHP- FUSSY وزن‌بخشی و تجزیه و تحلیل شدند، در انتها به وسیله نرم افزار GIS و استفاده از تحلیل semivariogram درون‌یابی گردیدند؛ نتایج تحقیق نشان می‌دهد؛ که شهر الشتر با داشتن توانایی نسبی در زمینه کشاورزی در توسعه منطقهای خود می‌تواند نقش موثری را ایفا نماید همچنین نتایج بخشی برای بررسی وضعیت مناطق شهری الشتر از نظر دسترسی به شاخصهای توسعه پایدار نشان می‌دهدکه در بین گزینه‌های تحقیق ارزش وزنی شاخصهای توسعه پایدار نشان می‌دهد: منطقه 3 با ارزش وزنی 627/0 بالاترین رتبه را دارد، بعد از آن به ترتیب مناطق 2، 4 و 1 به ترتیب با ارزش وزنی 602/0، 578/0 و 541/0 اولویت‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند
S Achieving sustainable urban development in order to make the best use of resources and create a balanced and balanced relationship between human, community and nature is the ideal goal of urban development planners and managers. The main purpose of this research is to optimize the function of Alshar urban development and sustainable economic development with emphasis on the promotion of human characteristics. This research is an applied and descriptive-analytical research method based on library studies and field studies. Selected indices in two stages through the study of records (research projects, statistics, books) and the use of expert opinions (utilizing Delphi technique and extracting the opinion of academic theorists and managers of related organizations). ) Have been merged using the Delphi method. After extracting the indices, they were weighted and analyzed using TOPSIS and AHP-FUSSY models. Finally, they were interpolated using GIS software and semivariogram analysis; the results show that With its relative ability in agriculture, Alster can play an effective role in the development of its regions. Also, partial results to examine the status of Alster cities in terms of access to sustainable development indicators show that among the options available The weighted value of the Sustainability Indicators study shows that Area 3 has the highest value with a weighted value of 0.627, followed by Regions 2, 4 and 1, respectively. The weighting values 602/0, 578/0 and 541/0 allocated to special accident forms.The next priority.
1. ازکیا، مصطفی، غلامرضا، غفاری،(1382)، جامعه شناسی توسعه، تهران: انتشارات کیهان، ص59
2. اصلانی، رضا،(1380)، توسعهی پایدار، تاریخچه، تعاریف و دیدگاهها، مجلهی مسکن و انقلاب، شماره93 ، ص44
3. بزی، خدارحم، کیانی، اکبر، جواخری، عباس، (1391)، ارزیابی شاخصهای پایداری محلههای مسکونی مطالعه موردی: شهر مأمونیه- استان مرکزی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 27 ، شماره چهارم، زمستان ، شماره پیاپی 107، صص225-245
4. بشیرزادگان، فرشاد،(1377)، محیطزیست و توسعهی پایدار، فصلنامهی محیط زیست، سال ششم، شماره36، ص4
5. تقوایی، مسعود، صفرآبادی، اعظم،1390، نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعهی پایدار گردشگری شهری مطالعه موردی شهر کرمانشاه، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال اول، شماره چهارم، تابستان، صص35-52
6. چادهاری، انیس، کالینکریک، پاتریک، (1381)، برنامهریزی و سیاست توسعه، ترجمه علی اکبر هرندی و داریوش حسنوند، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، ص 85
7. حسینی، مهدی، برقچی، معصومه، باقرزاده، فهیمه، صیامی، قدیر،(1394)، ارزیابی تأثیرات زیست محیطی گسترش بی رویه شهرها؛ مطالعه موردی: پروژه مسکن مهر شهر طرقبه، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال پنجم، شماره 81 ، تابستان، صص 43-58
8. ربیعیفر، ولیاله، زیاری، کرامت الله، حقیقت نایینی، غلامرضا،(1392)، ارزیابی توسعه پایدار شهر زنجان از دیدگاه زیستمحیطی بر پایه تکنی سوات، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای سال چهارم، شماره شانزدهم ، بهار، صص105-130
9. رفیعیان، مجتبی، محمودی، مهران، (1391)، ارزیابی الگوی مکا نگزینی شهرهای جدید منطقه شهری تهران با استفاده از روش ارزیابی چند متغیره، جغرافیا و توسعه شماره 36 پاییز، صص109-122
10. رهنمایی، محمد تقی، پورموسوی، سید موسی،(1385)، بررسی ناپایداریهای امنیتی کلان شهر تهران بر اساس شاخصهای توسعه پایدار شهری، پژوهش های جغرافیایی شماره 57 ، پائیز، صص177-193
11. زیاری، کرامت الله، (1378)، برنامهریزی شهرهای جدید، تهران، انتشارات سمت، چاپ اول، ص 17
12. زیاری، کرامت الله، (1383)، مکتبها، نظریهها و مدلهای برنامه و برنامهریزی منطقهای، دانشگاه یزد، ص 22
13. سلطانی، علی، نامداریان، احمدعلی(1390)، تحلیل نقش فضاهای شهری در دستیابی به توسعه پایدار شهرها، تبیین پارادایم ارتباط، فصلنامه علمی-پژوهشی مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی باغ نظر شماره هجدهم، سال هشتم، پاییز، ص 3-12
14. ضرابی، اصغر، قدمی. ﻣﺼﻄﻔﻲ، کنعانی. ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ، (1391)، ارزیابی سکونتگاههای شهری با رویکرد شهر سالم در استان مازندران، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم، شماره47، ص 132
15. عامرى سیاهویى، حمیدرضا، رستم گورانى، ابراهیم، بیرانوندزاده، مریم، (1389)، سکونتگاههاى غیر رسمى، امنیت و توسعه پایدار شهرى مطالعه موردى شهربندرعباس، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعى، صص 38-60
16. عندلیب، علیرضا، ثابت قدم، سید محمد علی، (1388)، نقش درآمدهای پایدار توسعه شهری در برنامه ریزی فضایی – کالبدی، نشریه هویت شهر، سال سوم، شماره5 پاییز و زمستان، ص88
17. لطیفی، غلامرضا، (1382)، توسعه شهری پایدار توسعه فرهنگی، فصلنامه علوم اجتماعی(ویژه برنامه ریزی شهری)، شماره 22، ص 138
18. لقایی، حسنعلی، محمدزاده تیتکانلو، حمیده، (1378)، مقدمهای بر مفهوم توسعهی شهری پایدار و نقش برنامهریزان شهری، نشریه هنرهای زیبا، شماره 6، تهران، ص33
19. محمدی ده چشمه، مصطفی، (1393)، سنجش نفوذ پذیری بافت شهری کرج در برابر مخاطرات، فصل نامه برنامهریزی و آمایش فضا، شماره 18، صص52-77
20. محمودی، وحید، ماجد، وحید،(1391)، برنامهریزی توسعه پایدار شهری با رویکرد برنامهریزی هستهای؛ پیشنهادی برای برنامهریزی توسعه پایدار شهری تهران، فصلنامه راهبرد، سال بیست و یکم، شماره64، پاییز، صص 43-72
21. ملکی، سعید، (1390)، درآمدی بر توسعه پایدار شهری، چاپ اول، انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز، ص36
22. ملکی، سعید، دامن باغ، صفیه،(1392)، ارزیابی شاخص های توسعه پایدار شهری با تأکید بر شاخصهای اجتماعی، کالبدی و خدمات شهری(مطالعه موردی؛ مناطق 8گانه شهر اهواز)، فصلنامه مطالعات برنامهریزی شهری، سال اول، شماره ی سوم، پاییز، صص29-54
23. نصیری، اسماعیل، (1381)، ضرورت شکلگیری شهر سالم، مجلهی سپهر، شماره44، ص191
24. نقدی، اسداله، صادقی، رسول،(1385)،حاشیه نشینی چالشی فراروی توسعه پایدار شهری با تأکید بر شهر همدان، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره20، صص 213-233
25. کاکا دزفولی، انیس. سعید ملکی. 1394. طبقه‌بندی و تحلیل درجه توسعه‌یافتگی مناطق روستایی استان خوزستان بر اساس شاخصهای توسعه با استفاده از مدل SAW، همایش بین‌المللی جغرافیا و توسعه پایدار.
26. لطفی، صدیقه. مرتضی شعبانی. 1392. ارائه مدلی تلفیقی جهت رتبه‌بندی توسعه منطقهای مطالعه موردی: بخش بهداشت و درمان استان مازندران، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال سیزدهم، شماره 28.
27. نظم‌فر، حسین. بهزاد پادروندی. 1392. بررسی و تحلیل سطح برخورداری شهرستان‌های استان چهارمحال و بختیاری از شاخصهای توسعه با استفاده از مدل تاپسیس فازی، مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، سال چهاردهم، شماره 14.
28. میره‌ای، محمد. هادی علیوردیلو و سهراب امیریان و محمود علیوردیلو. 1396. تحلیلی بر نابرابریهای توسعه بهداشتی و سلامت در منطقه البرز جنوبی، مجله آمایش جغرافیایی فضا، فصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه گلستان، سال هفتم، شماره مسلسل بیست و ششم، زمستان.
29. Brandon, P. Foreword. , 2002, In Sustainable Urban Development: The Framework and Protocols for Environmental Assessment; Curwell, S., Deakin, M., Symes, M., Eds.; Routledge: New York, NY, USA. P31
30. Brownhill, D.; Rao, S. A. , 2002, Sustainability Checklist for Developments: A Common Framework for Developers and Local Authorities; BRE Press: London, UK.
31. Chiesura, A., 2004,"The role of urban parks for the sustainability city". Landscape and urban planning.(68), P 130
32. Foley, B.; Daniell, A.; Trevor, M.A. , 2004, Sustainability tool for intrasectoral and intersectoral water resources decision making. Aust. J. Water Resour8, 11-19.
33. Frazier,j.c.,1997, Sustainable Development: modern elixier or sack dress? Journal of Environmental Concervation, vol.24,pp.182- 193
34. Hemphill, L.; Berry, J.; McGreal, S. , 2004 An indicator-based approach to measuring sustainable urban regeneration performance. Urban Stud, 41, 725-755.
35. Hindle, P., White, P., Minion,k.,2000, "Achieving real environmental improvement using value : Impact assessment ", Long Range planning , P 37
36. Koen Hollander, Anneloes van Iwaarden, 2012, Activities of the European Union on sustainable urban development, Rein Zwart, Ries Kamphof LL.M, MA,September:pp1-15
37. Luke, T. W.,2005, Neither sustainable nor development: Reconsidering sustainability in development. Sustainable Development,13:228:238.
38. Rao,P.K., 2000, Sustainable development economics and policy. Blackwell. Massachusetts University Press, P 58
39. Scipioni, A., Mazzi,A ., Mason,M., Manzardo,A.,(2009)."The dashboard of sustainability to measure the local urban sustainable : The case study of padua Municipality". Ecological Indicator.(9) , P 364
40. Singh, R.K.; Murty, H.R.; Gupta, S.K.; Dikshit, A.K. An overview of sustainability assessment methodologies. Ecol. Indicat. 2009, 9, 189-212.
41. Teriman, S.; Yigitcanlar, T.; Mayere, S. Urban sustainability and growth management in South-East Asian city-regions: The case of Kuala Lumpur and Hong Kong. Plann. Malays. 2009, 7, 47-68
42. Umberto Pisano, Katrin Lepuschitz & Gerald Berger, 2014,Urban Sustainable Development Approaches of Three Different Cities: Copenhagen, Newcastle, Vienna ESDN Case Study N°16 European Sustainable Development Network, pp 1-12
43. WCED.(Word Commisssion on Environment and development ).,1987, Our Common Future (Bruntland Report). Oxford University press. Oxford, P 44
44. Yigitcanlar, T.; Fabian, L.; Coiacetto, E. , 2008,Challenges to urban transport sustainability and smart transport in a tourist city: The Gold Coast, Australia. Open Transport. J, 1, 19-36.
_||_