تحلیل توزیع فضایی پارک های شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرفیایی مطالعه موردی شهر ایذه

محورهای موضوعی : GIS

فرشاد طهماسبی زاده ¹ , علی رضا عباسی ²

1 - دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
2 - استادیار،گروه جغرافیا، واحد نجف آباد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، نجف آباد، ایران

تاریخ دریافت : 1396/11/11 تاریخ پذیرش : 1397/08/08 تاریخ انتشار : 1397/11/15

کلید واژه: سیستم اطلاعات جغرافیایی, ایذه, تحلیل فضایی, پارک,

چکیده مقاله :

از اساسی ترین های کاربری های شهری کاربری پارک و فضای سبز است. بنایراین در صورتی که در هر مکان شهری این کاربری با کمبود یا توزیع و پراکندگی نامناسب همراه باشد شهر با مشکلات و معضلاتی در سه بعد کالبد، اکولوژیک و اجتماعی روبه‌رو خواهد بود هدف از انجام این پژوهش تحلیل فضایی پارک های شهر ایذه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی است. پژوهش، براساس هدف از نوع کاربردی و براساس ماهیت از نوع توصیفی موردی است. در گرد آوری داده، از مشاهده میدانی، گزارش و نقشه های موجود و مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، و در تجزیه و تحلیل اطلاعات از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نرم افزار expert choic و مدل AHPاستفاده شده است.از نتایج آن توزیع فضایی نامناسب پارک‌ها در شهر ایذه، پایین بودن میزان سرانه پارک، الگوی شبکه ارتباطی نامناسب شهر در دسترسی به پارک ها، کمبود تعداد پارک و مکانیابی نامناسب پارک های موجود، است. هدف از انجام این پژوهش تحلیل فضایی پارک های شهر ایذه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی است. پژوهش، براساس هدف ازراساس ماهیت از نوع توصیفی موردی است. در گرد آوری داده، از مشاهده میدانی، گزارش و نقشه های موجود و مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، و در تجزیه و تحلیل اطلاعات از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نرم افزار expert choic و مدل AHPاستفاده شده است.از نتایج آن توزیع فضایی نامناسب پارک‌ها در شهر ایذه، پایین بودن میزان سرانه پارک، الگوی شبکه ارتباطی نامناسب شهر در دسترسی به پارک ها، کمبود تعداد پارک و مکانیابی نامناسب پارک های موجود، است.

چکیده انگلیسی:

Farshad Tahmasbizadeh: Ph.D. Student of Urban Planning, Najaf Abad Unit, Islamic Azad University, Najaf Abad, Iran Doctor Ali Reza Abbasi Assistant Professor, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najaf Abad and Esfahan, Iran The purpose of this research is to analyze the spatial analysis of Izeh parks using GIS. The research is based on the purpose of the applied type and based on the nature of the descriptive type. In the gathering, field observations, reports and existing maps, library studies, and documents are used to analyze information from the geographic information system, expert choic software and the AHP model. As a result, the inappropriate spatial distribution of parks in the city of Izeh, per capita green space of about 1 square meter, the inappropriate network pattern of the city in access to parks, the lack of park numbers and inappropriate location of existing parks, naming any piece of green space as a park by the municipality, Naming the green fields of Ghadamgah and Imamzadeh as a park, an inappropriate and poorly-built pedestrian network, access to parks, very low peripheral parks and a lack of equipment, the most time in the city is walking for access to the park for about an hour, and so on.

منابع و مأخذ:

1. باروقی، فریده (1383)، کاربری فضای سبز شهری از برنامه تا واقعیت، مجله شهرداری‌ها، سال پنجم، شماره ششم


2. بهرام سلطانی، کامیبز (386) مجموعه مباحث و روش‌های شه سازی (محیط‌زیست) مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی معماری ایران، تهران، چاپ اول، تهران


3. تیموری، راضیه، زمانی، روستایی شهریور، اکبری، اصغر و احد نژاد، محسن (1389) ارزیابی تناسب فضایی _ مکانی پارک‌های شهری با استفاده ازGIS  مطالعه موردی: پارک‌های محله‌ای منطقه 2 شهرداری تبریز، سال دهم شماره 30 تابستان 1389 صص 137 – 168 دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر مجله  فضای جغرافیایی


4. دفتر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری (1389) ضوابط طراحی فضاهای سبز شهری، نشریه 203، معاونت نظارت راهبردی و دفتر نظام فنی اجرایی : http://tec.mporg.ir


5. سعید نیا، احمد (1379) فضای سبز شهری کتاب سبز شهرداری، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهری، وزارت کشور جلد نهم


6. سعید نیا، احمد (1383) فضای سبز شهری، جلد نهم، انتشارات سازمان شهرداری و دهیاری کشور


7. صابری،ع و همکاران (1390) مکان‌یابی پارک و فضای سبز شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به روش ارزیابی چند معیارِ AHP نمونه موردی شهر شوشتر، همایش ملی ژئوماتیک


8. صدر نوری، بهداد (1371) ، فضای سبز ضرورت و طراحی، جلد دوم (استانداردها)، انتشارات، سازمان فضای سبز، تهران


9. طرح جامع ایذه (1388)، طرح جامع ایذه، گزارش کاربری اراضی، مهندسین مشاور مهاب


10. علی بیک، الهام(1391) بررسی کاربری فضای سبز، فصلنامه ایران ‌شهرساز، شماره اول، بهار 1391: 26-31


11. غفاری، سید رامین و همکاران (1389) ارزیابی سازگاری کاربری اراضی با استفاده از مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره، سال اول شماره چهارم، بهار 1389، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای


12. مجنونیان، هنریک (1374) مباحثی پیرامون پارکها، فضای سبز و تفرجگاه‌ها، انتشارت سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهر تهران.


13. مرکز آمار ایران (1391) سرشماری نفوس و مسکن شهر ایذه


14. عبدالهی، علی‌اصغر، قاسمی، مسلم، حسن‌زاده، مرتضی. (1396). اولویت‌سنجی مکانی توسعه فضاهای سبز و پارک‌های شهری با استفاده از تکنیک ELEKTRE (مطالعه موردی: بوستان‌های شهرکرمان). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، انتشار آنلاین از تاریخ 12 شهریور 1396


15. مومنی، مهدی و طهماسبی‌زاده، فرشاد (1392) تحلیل فضایی پارک‌های شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی مطالعه موردی شهر نجف‌آباد؛ مجله نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، شماره 9 : 1-22


16. نوریان، و، قدسی م (1379) طراحی پارکه‌های شهری با بکار کیری ابزار تحلیلی gis مجموعه مقالات ژئوماتیک ایران صص374


17. وارثی، حمیدرضا و همکاران (1387) مکان‌یابی فضای سبز شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی نمونه موردی شهر خرم آباد، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای شماره دهم.


18. balram shivanand ,dragicevic suzana , (2005), attitudes toward urban green space: integrating questionnaire survey and collaborative gis techniques to improve attitude measurements , landscape and urban planning


19. Chiesura, A (2004)The role of urban parks for the sustainable city Landscape and Urban Planning Volume 68, Issue 1, 15 May 2004, Pages 129–138


20. Comber, A., Brunsdon, C., and Green, E., 2008, Based GIS Using a - Network Analysis to Determine Urban Green Space Accessibility for Different Ethnic and Religious Groups


21. Erkip , F (1997), The distribution of urban public services: the case of parks and recreational services in Ankara , Cities, Volume 14, Issue 6, December 1997, Pages 353-361


22. Girarder, G., 1992, Two-third of All Europeans Now Resides in Towns or Cities, Boston. Comber, A., Brunsdon, C., and Green, E., 2008, Based GIS Using a - Network Analysis to Determine Urban Green Space Accessibility for Different Ethnic and Religious Groups


23. Goličnik, B., and Thompson, C. W., 2009, Emerging Relationships between Design and Useof Urban Park Spaces


24. Hammer , T AND Coughlin ,R AND Horn ,E (2007)The Effect of a Large Urban Park on Real Estate Value, Journal of the American Institute of Planners , Page 274-277 | Published online: 26 Nov 2007


25. Hopkins, l, 1977, method for generating land suitability maps: a comparative evaluatin, journal for American institute of planners34 (1), 19_29


26. Jim, C.Y (2004) .Green-space preservation and allocation for sustainable greening of compact cities, Cities , Volume 21, Issue 4, August 2004, Pages 311–320


27. Jrgensen, F. & Randrup, T.B., 2009, Factors influencing the use of Green Space: Results from a Danish National Representative Surveyø


28. Millward, A AND Sabir, S (2010)Structure of a forested urban park: Implications for strategic management, Journal of Environmental Management Volume 91, Issue 11, November 2010, Pages 2215–2224


29. More ,T AND Stevens ,T AND Allen  , P (1988) Valuation of urban parks, Landscape and Urban Planning  , Volume 15, Issues 1–2, June 1988, Pages 139-152


30. Poggio, L, and Vrščaj, B., 2009, The Macaulay Land Use Research Institute-Integrated Land Use Systems, Craigiebuckler, Aberdeen, AB158QH, UK.


31. Scottish.richard.(1981).information natural heritage trends. London


32. Ulrich,r.s.(1981). natural ,versus .urban .scienes:sompsysho -physiological effects environ , behave,Tokyo


33. United Nations (2014) World Urbanization Prospects The 2014 Revision  , Department of Economic and Social Affairs , Published by the United Nations , ISBN 978-92-1-151517-6

yang manlun, (2003). suitability analysis of urban green space system based on gis, interntinal institut3 for geoinformation science and earth observation enschede, the Netherlands