برنامه‌ریزی استراتژیک توسعة مناطق نمونه گردشگری و انتخاب استراتژی‌های مناسب مبتنی بر ماتریس SWOT (مطالعة موردی، منطقة نمونة گردشگری بازفت، استان چهارمحال و بختیاری)

محورهای موضوعی : کالبدی

مسعود تقوایی ¹ (استاد دانشکدة علوم جغرافیای دانشگاه اصفهان)
لاله پورعیدی وند ² (کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی توریسم دانشگاه اصفهان)
مهدی عبداله زاده ³ (کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی توریسم دانشگاه اصفهان)

تاریخ دریافت : 1398/03/19 تاریخ پذیرش : 1398/03/19 تاریخ انتشار : 1392/12/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

چکیده تبلور یافتن گردشگری به عنوان یک نیاز، تبدیل شدن آن به عنوان بزرگ ترین صنعت خدماتی جهان و تخصصی شدن گردشگری این فرصت را فراهم کرده تا هر مقصدی جهت بهره جستن از منافع حاصل از گردشگری امیدوار باشد. اما مسلما این کار بدون شناسایی عوامل تأثیرگذار و برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک، امکان پذیر نخواهد بود. در این پژوهش با تأکید بر موضوع مدیریت استراتژیک و استفاده از تکینک SWOT به عنوان یکی از تکنیک‌های برنامه ریزی استراتژیک، استراتژی‌های مناسب جهت توسعة گردشگری در منطقة نمونة بازفت انتخاب گردید. رویکرد حاکم بر پژوهش توسعه ای و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و علی می‌باشد. به طوری که، ابتدا متغییر‌های مختلف محیط داخلی مورد بررسی قرار گرفت و قوت‌ها و ضعف‌های موجود شناسایی شد. سپس به منظور تعیین فرصت‌ها و تهدیدهای موجود، متغییرهای مختلف محیط خارجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با استفاده از اطلاعات حاصله و ماتریس استراتژیک SWOT موقعیت منطقة نمونة انتخاب شده، شناسایی و استراتژی‌های مناسب انتخاب شد. که در نتیجه استراتژی‌های SO7 با استراتژی (آماده سازی و معرفی جاذبه‌های تاریخی- فرهنگی و طبیعی منطقة بازفت، به عنوان قطب گردشگری و فراهم آوردن امکانات و تسهیلات خدماتی و رفاهی مناسب برای جلب رضایت گردشگران)، با امتیاز 74/25، استراتژی WT2 با استراتژی (بهره گیری از خدمات تخصصی شرکت‌های مهندس مشاور متخصص در امر برنامه ریزی و مدیریت)، با امتیاز 40/25 و استراتژی ST3 با استراتژی (توسعة گردشگری مبتنی بر مزیت‌های نسبی و رقابتی منطقة نمونة بازفت)، با ضریب اولویت 55/24 به عنوان بهترین استراتژی‌های توسعة گردشگری منطقة بازفت انتخاب شدند.

منابع و مأخذ:

- منابع

افتخاری، رکن الدین و مهدوی، عبدالرضا (1385). راهکارهای توسعة گردشگری روستایی (نمونة موردی دهستان لواسان کوچک) با استفاده از مدل sowt، مجلة مدرس، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، شماره 45.

اعرابی، م. (1384): مدیریت استراتژی راهبردی، انتشارات دانشگاه تهران.

بدری، سید علی و مرتضی، نعمتی (1388). برنامه ریزی راهبری توسعة اقتصادی با رویکرد مشارکتی (مطالعة موردی بخش مرکزی شهرستان لنگه)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شمارة 68، تابستان 1388، صفحات 83- 69.

حکمت نیا، حسن و موسوی، میرنجف(1385). کاربرد مدل در جغرافیا (گرایش برنامه ریزی شهری و ناحیه ای)، انتشارات علم نوین

حیدری، رحیم (1387). مبانی برنامه ریزی صنعت گردشگری، انتشارات سمت.

ختایی، محمود و همکاران (1387). اندازه گیری کارایی هتل‌های شهر تهران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها، فصلنامهً پژوهش‌های اقتصادی، سال هشتم، شمارهً دوم، تابستان 1387،ص1-24.

خورشید، صدیقه و رضا، رنجبر (1389). تحلیل استراتژیک، تدوین و انتخاب استراتژی مبتنی بر ماتریس SWOT و تکنیک‌های تصمیم گیری چند شاخصة فازی، فصلنامة مدیریت صنعتی دانشکدة علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، شمارة 12، تابستان.

زمردیان، محمد جعفر (1384). ژئوتوریسم سواحل جنوبی خزر، چالش‌ها و عوامل تهدید کننده، مجلة جغرافیا و توسعة ناحیه ای، شمارة پنجم، پائیز و زمستان.

سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان (1389). فرصت‌های سرمایه گذاری گردشگری استان کرمان.

مبارکی، امید(1386). برنامه ریزی فضایی شهرستان ملکان، پایان نامة کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، استاد راهنما: دکتر بیک محمدی، دانشگاه اصفهان.

مهندسین مشاور آمایش و توسعة البرز (1389). طرح جامع منطقة نمونة گردشگری بازفت، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری.

نوحه‌گر، احمد و همکاران (1388). ارزیابی قابلیت‌های طبیعت گردی جزیرة قشم با بهره گیری از مدل مدیریت استراتژی SWOT، مجلة جغرافیا وتوسعه، شمارة 15، پائیز.

Kajanus, M and Kngas, J and Kurttila, M (2004): The use of value focused thinking and the A SWOT hybrid.

Kurttila, Mikko (2000): Utilizing The Analityc Hierarchy Process (AHP) in SWOT Analysis: A Hibryd Method and its Application to a forest Certification Case, Forest Policy and Economics PP 32- 43.

Maccannell, Dean (1976): The Tourist: A New Theory of the Leisure Class, New York: The Macmillan Press LTD.

Tsaur, S.H, Line,Y.C and Line, G.H (2006): Evaluating Ecotourism Sustainability from the integrated perspective of resource, community and tourism, Tourism management27,ppr640-653.

Wright, Peter. D and Priwgle, Charles (1998): Strategic Management, Text and cases, Mark J. Kroll: Memphis State University James Madison University, University of Texas of Tyler.