ارزیابی توان اکولوژیک توسعه‌ فیزیکی شهر رشت با استفاده از منطق فازی در محیط GIS

محورهای موضوعی : مقالات تحلیلی جغرافیایی و محيطي

مهدی خداداد ¹ (کارشناسی ارشد جغرافیاوبرنامه ریزی روستایی، دانشگاه گلستان، ایران)
حسین موسی زاده ² (دانشجوی دکتری، گروه علوم منطقه ایی، دانشگاه اتوش لوراند مجارستان.)
فضل الله اسمعیلی ³ (استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه پیام نور تهران)

تاریخ دریافت : 1400/09/19 تاریخ پذیرش : 1400/09/19 تاریخ انتشار : 1400/09/01

کلید واژه: شهر رشت, سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS), منطق‌فازی, توان‌اکولوژیک, توسعه‌شهری,

چکیده مقاله :

با مدلسازی سیستم پیچیده شهری، الگوهای فضایی و روندهای رشد شهری را می توان شبیه سازی و پیش بینی کرد و درک بهتری از سیستم شهر به عنوان یک کل به دست آورد. از اینرو از مدل های فضایی ابزارهایی مفید برای درک فرآیند توسعه شهری و ابزاری کمکی برای سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی شهری می باشد. در همین راستا ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعه شهری به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین مورد انتظار است. هر صورت، برای داشتن یک توسعه پایدار و در خور شهرها، برنامه ریزی سرزمین امری ضروری است. بنابراین پژوهش حاضر به منظور ارزیابی توان اکولوژیک توسعه فیزیکی شهر رشت با استفاده ترکیبی از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق فازی انجام گرفته است. در این نوشتار، هشت معیار جهت پهنه بندی اراضی مستعد توسعه شهری رشت در محیط نرم افزاری Arc GIS10.2 استفاده شده است. یافته های تحقیق حاصل از روش فازی، بیانگر این بود که 15.88 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه که معادل 1299.98 هکتار می باشد در کلاس خیلی مناسب قرار دارد. این مقدار برای کلاس با قابلیت مناسب برابر 22.95 درصد معادل 1878.495 هکتار از مساحت منطقه می باشد. 27.56 درصد از مساحت حوزه که معادل 2255.273 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت متوسط قرار دارد. 22.81 درصد از مساحت حوزه که معادل 1867.261 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت نامناسب قرار دارد. در نهایت 10.77 درصد از مساحت حوزه که معادل 881.4634 هکتار در کلاس با قابلیت خیلی نامناسب می باشد.