سنگ نگاری، ژئوشیمی و کانی زایی سرب در منطقه هزارآباد )آشتیان(
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست
علی رضا حدادپور
1
(دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی،دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران)
راضیه محمدی
2
(استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آشتیان)
هادی گلزار
3
(کارشناس ارشد، شرکت مجتمع نگین معادن احیاء سپاهان، اصفهان، ایران)
کلید واژه: ژئوشیمی, ایران مرکزی, کانی سازی, سرب و روی, آشتیان,
چکیده مقاله :
کانسار سرب هزارآباد در 5کیلومتری جنوب خاوری شهرستان آشتیان در استان مرکزی قرارگرفته است و از نظرتقسیماتزمین ساختی ایران، در کمربند ماگمایی ارومیه- دختر قرارگرفته است. واحدهای سنگی موجود در منطقه شامل آهک پلاژیکلیتیک توف سبز، لیتیک توف خاکستری روشن تا متمایل به سبز همراه سنگ آهک ماسهای، مارن قرمز تا سبز کم رنگ، کنگلومراسنگ آهک، کریستال لیتیک توف خاکستری تیره، گدازههای آندزیتی و مارن سبز، گلسنگ، شیل و سنگ آهک میباشد.سنگ میزبان کانی سازی توف ها و آندزیت های ائوسن هستند. مشاهدات صحرائی و سنگ نگاری و کانه شناسی نشانه داد کهکانه زایی در منطقه غالباً از نوع پرکننده شکستگی ها وفضاهای خالی است. علاوه بر آن، کانه زایی گاهی به صورت برش و افشاندر متن سنگ نیز دیده می شود که گسترش کمتری دارند. کانه زایی در محدوده کانسار در امتداد گسل ها صورت گرفته استبه طوری که چهار رگه کانه دار با روند خاوری- باختری را می توان مشخص کرد. گسل های کنترل کننده کانه زایی خود به وسیلهگسل هایی با روند شمال شرقی- جنوب غربی که در امتداد آبراهه ها وجود دارند جابجا شده اند. به لحاظ کانی شناسی، کانه اصلیمنطقه گالن، سروزیت و اسفالریت است که در محل گسل ها با باریت قابل مشاهده است. در این پژوهش علاوه بر مطالعاتصحرائی، پتروگرافی، به منظور مطالعات ژئوشیمیائی 40نمونه سنگی از محل رگه ها، ترانشه ها و تونل حفاری و سنگ میزبانبرداشت شد. این نمونه ها به روش ICP-MSبرای عناصری مثل Pb, Zn, Ag, As, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Niتجزیهشدند. پردازش داده های ژئوشیمیائی آنومالی قوی برای Pb, Znو آنومالی قابل توجه برای عناصر Cu, Ag, As, Moنشانمی دهد. براساس نتایج تجزیه ها متوسط غلظت Pbحدود ppm 34525متوسط غلظت Znحدود ppm 6108می باشد. مقادیرناهنجاری Moنیز در بعضی از نمونهها بالا است و بیشینه مقدار آن در یکی از نمونهها تا 1182گرم در تن است. نمودارهایهمبستگی نشان می دهد که بین عناصر Pbو Agو عناصر Agو Asهمبستگی قوی وجود دارد که نشان دهنده آن است کهگالن کانی میزبان این عناصر می باشد
Hezarabad area is located 5 km at south east of Ashtian, Markazi Province. Structurally, the area is located in theUrmia-Dokhtar magmatic belt of Iran. The basement rocks of the area are pelagic limestone, lithic tuffs, andlimestone to sandy limestone, marl, conglomerate, andesite lava and shale. Andesitic and tuff are the main hostrock of mineralization. The mineralization mostly is vein types in four trends which follow NE-SW trend oflocal faults. The mineralization can be seen also as disseminated, breccia to fills fractures and pore-spaces types.The most important ore minerals are galena, cerosite and sphalerite. The galena is associated mostly barite inlocal faults. The second important mineral is sphalerite which can be seen mostly in tunnels. 40 samples wereanalyzed by Inductive Coupled Plasma Mass Spectrometry (ICP-MS) for Pb, Zn, Ag, As, Cd, Co, Cr, Cu, Mo,Ni. The data processing indicates high anomaly for Zn and Pb and relatively anomaly for Cu, Ag, As, Mo. Theaverage value of Pb is 34525 ppm and average value of Zn is 6108 ppm. The Mo content is reach up to 1182ppm. According to correlation diagrams, there is a high correlation between Pb and Ag and also Ag and As. Itshows that the galena is the main host of these elements.