مطالعه تاثیر معدنکاری واستخراج طلا بر میزان آلودگی آبها به آرسنیک و جیوه در منطقه زرشوران تکاب
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست
بهنام عباسی
1
(زمین شناسی زیست محیطی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه،ارومیه، ایران)
رامین ملکی
2
(استادیار پژوهشی گروه پژوهشی شیمی تجزیه، جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی)
حسین پیرخراطی
3
(دانشیار زمین شناسی زیست محیطی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه)
کلید واژه: آلودگی آب, تکاب, معدنکاری, استخراج طلا,
چکیده مقاله :
در این مطالعه، نشت فلزات سنگین آرسنیک و جیوه ناشی از معدن کاری، حمل و نقل کانسنگ، استحصال و پالایش طلا که منجر به ورود آلودگیبه آب های زیرزمینی و سطحی در منطقه زرشوران تکاب (جنوب آذربایجان غربی) شده مورد مطالعه قرار گرفت. محل های نمونه برداری (به تعداد 16 عدد) در اطراف سه کارخانه فراوری و همچنین خارج از محدوده فراوری واستحصال انتخاب شد. نمونه های آب از چاه ها، رودخانه ها و چشمه ها در ظرف های پلی اتیلنی یک لیتری بر اساس روش مرجع نمونه برداری، در چهار فصل از سال (1394) جمع آوری شد. به نمونه های جیوه پنج میلی لیتر اسید نیتریک و به نمونه های آرسنیک پنج میلی لیتر اسید کلریدریک اضافه گردید و در دمای چهار درجه سانتی گراد به آزمایشگاه منتقل شدند. آرسنیک و جیوه در نمونه های آب به ترتیب به روش اسپکتروفتومتری جذب اتمی مجهز به سیسیتم تولید هیدرید و اسپکتروفتومتری جذب اتمی مجهز به سیستم بخار سرد اندازه گیری شد.مطالعات صورت گرفته بر روی کانسارهای طلا در منطقه زرشوران تکاب نشان دهنده وجود آرسنیک و جیوه در کانسارهای منطقه است. نتایج بدست آمده نشان داد که مقدار آرسنیک در منطقه مورد مطالعه بیشتر از مقدار استاندارد سازمان بهداشت جهانی است که این مسئله در ارتباط با ترکیبات شیمیایی خاک منطقه مورد مطالعه می باشد. همچنین توجه به این مطلب ضروری است که، تجمع جیوه در آب سطحی با فاصله گرفتن از کارخانه های فراوری کاهش می یابد که نشانگر تاثیر مثبت فراوری طلا در حلالیت فلزات سنگین و سمی است.
In this study, seepage of heavy metals, As and Hg due to activities such as mining, ore transportation, gold refining that lead enter into ground and surface waters in Zarshoran area of Takab (south of west Azerbaijan province in Iran) were investigated. The sampling sites (n=16) selected around three different gold extraction factories and also out of industrial areas. Water samples were collected from wells, rivers and springs in polyethylene bottles according to standard methods in the mid of every season (2015). Samples of Hg acidified with 5ml Nitric acid and As samples acidified with 5ml Hcl and kept at 40c and transferred to laboratory. As and Hg analysis respectively determined by using atomic absorption spectrophotometer at hydride generation mode and cold vapor analyzer. Studies on gold ore deposits in Zarshoran area of Takab indicate that As and Hg exist in minerals of studied area. The obtained results show that the concentration of As in the studied area is higher than the standard level allowed for drinking water by world health organization and it is related to the geochemical composition of the soil in studied area. Also it was found that, the concentrations of Hg in surface waters decreases with distance from the industrial area so it means that, the gold ore processing had positive effect on solubility of the toxic heavy metals.
_||_