فعالیتهای ماگمایی گرانیتوئیدهای نوع I در شرق-شمال شرق تفرش
محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست
شیوا انصاری
1
(دانشجوی دکترای گرایش پترولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)
محمد هاشم امامی
2
(دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر)
مجید قادری
3
(استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس)
خسرو خسرو تهرانی
4
(استاد گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)
کلید واژه: تفرش, پتروگرافی, ژئوشیمی, انکلاو,
چکیده مقاله :
توده گرانیتوئیدی نویس با وسعت 70 ئکیلومتر مربع بخشی از نوار ارومیه -دختر می باشد.سنگهای نفوذی این توده به مجموعه ای پیچیده با ترکیب متنوع تعلق دارند که از نظر عمق جایگزینی مربوط به محیط های اپی زونال تا مزوزونال می باشند(16) و در طیفی از اسیدی ،حدواسط تا بازیک شامل تونالیت،گرانودیوریت،گرانیت،مونزونیت،دیوریت،گابرو قرار میگیرند.این توده در ردیف های گوناگون آتشفشانی-رسوبس ائوسن(4) شامل واحدهایE6,E5,E4,E3,E2 در منطقه شمال خاوری تفرش جایگزین شده و دگرگونی همبری در سنگهای ائوسن ایجاد نموده است.حضور انکلاوهای مافیک در بدنه اصلی توده نویس میتواند موید جایگزینی اولیه ماگمای بازیک-میانه در منطقه باشد.با توجه به بافت همسان دانه و درشت سنگهای بازیک -میانه می توان گفت در اعماق متوسط پوسته(مزوزونال)جایگزین شده اند و در مراحل بعدب حجم نسبتا زیادی از ماگمای تونالیتی در منطقه تشکیل و جایگزین می گردد که تنوع بافتی دارند.بخشی از ماگمای تونالیتی نیز به ترازهای بالاتر رسیده و بافت های پورفیری نشان میدهند.سپس شواهد میلونیتی شدن،تحت تاثیر تنشهای تکتونیتی بر آنها تحمیل شده است.تاثیرات تنش به صورت ریزبلورهای خرد شده و خاموشی موجی بر روی کانی های اثر گذار بوده است.آخرین مرحله پلوتونیسم را توده های میکروگرانیتی تا گرانوفیری تمام روشت تشکیل میدهند که حجم محدودی نسبت به تونالیت ها داشته و کم ژرفاترین پلوتونیم منطقه نویس است.پدیده فراگیر دیگر تاثیرات حرارت و سیال ناشی از تزریقهای متوالی است که روی سنگهای مختلف تاثیرات حرارتی-سیالی (گرمابی) به صورت ایجاد پراژنر کانی های ثانوی بر حسب مورد شامل:اپیدوت،کلریت،کلیست،آلبیت،اسفن،اوپک در حد رخساره شیست سبز است و در واقع بیانگر فعال شدن سیستم های ژئوترمال طی فازهای مختلف و تاریخچه تشکیل توده پلی فاز نویس است.بر اساس بررسی های صحرایی،سنگ شناسی و ژئوشیمیایی،گرانیتوئیدهای منطقه از نوع Iمی باشند.این سنگها کالک آلکالن و متاآلومین هستند.
The polyphase Nevis granitoid pluton extends 70 km2, is located in Urmieh-Dokhtar zone, shows variationwhich in terms of emplacement depth is related to epizonal to mesozonal environments [16], and in range ofacidic to basic including tonalite, granodiorite, granite, monzonite, diorite and gabbro. The mentioned pluton isintruded to different units of volcano-sediments (according to the 1:250000 Geological Survey map) of Eocenesequences (E1, E2, E3, E4,E5, E6) and has imposed a contact metamorphism in Eocene [3]. Existance of maficenclaves in the main body could confirm the initial basic-intermediate magma replacement. According to thecoarse granular texture of these basic-intermediate rocks can be said that they have been replaced in crust middledepths (mesozonal) and in later stages, a large size of tonalitic magma intruded to the region shows variation intexture. Part of this tonalitic magma get to higher levels and show porphyry textures. Then they involved inmylonitic textures under tectonic stresses. Stress effects produced subgrain minerals and undulose extinction.The final phase of plutonism was made up leucocratic micro-granite and granophyres, comparing to tonalite theyhave limited volume and they are the most shallow plutonism in the area. Another pervasive process had beenthe effects of heat and fluid (hydrothermal process) caused by successive injections which had differentinfluences on the rocks, and created secondary mineral paragenesis of greenschist facies including epidote,chlorite, calcite, albite, sphene and opaque minerals, represent the geothermal system activities in differentphases and the formation history of polyphase Nevis pluton.Based on field surveys, lithology and geochemical, granitoids are I-type. These rocks are calc alkaline andmetaluminous.