بررسی، ساماندهی و توانمندسازی اسکان غیررسمی (مطالعه موردی: دره فرحزاد)

محورهای موضوعی : فصلنامه جغـرافیا

پروانه شاه حسینی ¹ (عضو هیأت علمی سازمان سمت)
یعقوب حق پناه ² (دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی)

تاریخ دریافت : 1392/07/17 تاریخ پذیرش : 1392/12/01 تاریخ انتشار : 1392/12/20

کلید واژه: ساماندهی, توانمندسازی, اسکان غیررسمی, دره فرحزاد,

چکیده مقاله :

اسکان غیررسمی از پیامدهای نامطلوب شهرنشینی شتابان در جهان معاصر است که به ویژه در نتیجه صنعتی شدن شتابان و نابرابری منطقه ای شکل گرفته و شهرها و خصوصاً کلانشهر های در حال توسعه از جمله ایران را با مسائل عدیده ای مواجه ساخته است. نوشتار حاضر ضمن بررسی اسکان غیررسمی در دره فرحزاد، به ارائه راهبردهایی به منظور ساماندهی و توانمندسازی آن پرداخته است. فرحزاد از لحاظ تقسیمات شهری در شمال غرب منطقه 2 شهرداری تهران واقع شده و با وسعتی در 95/64 هکتار و دارای جمعیتی در حدود 3273 نفر در سال 1385، از جمله مناطقی است که دچار این معضل بوده و نمونه موردی این تحقیق می باشد. جامعه آماری در این تحقیق شامل خانوارهای ساکن در دره فرحزاد است و حجم نمونه‌ شامل 120 خانوار از خانوارهای ساکن در دره فرحزاد خواهد بود.در این راستا برآنیم تا ضمن بررسی، محدودیت ها و قابلیت های موجود گزینه های مناسب جهت ساماندهی سکونتگاهها و ارزیابی بر مبنای معیارهای مورد نظر، مناسب ترین گزینه را جهت کمک به تصمیم گیری آگاهانه و خردمندانه مدیران شهری انتخاب نماییم. روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات، بصورت کتابخانه ای (اسنادی) و میدانی می باشد و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از نرم افزارهای SPSS ، Excel و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که اغلب ساکنین مهاجرین روستایی و مهاجرین( افغانی و پاکستانی) هستند و این منطقه بدون برنامه‎ریزی و نظارت مدیران شهری، نداشتن فرهنگی شهرنشینی ساکنین و ناهماهنگی میان سازمانهای ارائه دهنده خدمات شهری، شکل گرفته و در چند سال اخیر گسترش یافته است و در نهایت رویکرد توانمندسازی به عنوان رویکرد مطلوب در ساماندهی اسکان غیررسمی در دره فرحزاد ارائه شده است.