تحلیل و سطح بندی پتانسیل های توسعه یافتگی گردشگری تاریخی و تاثیر آن در توسعه پایدار با استفاده از مدل چند متغیره topsis (منطقه موردی استان مازندران)

محورهای موضوعی : فصلنامه جغـرافیا

محمدرضا زندمقدم ¹ (استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد سمنان)
سپیده حبیبی کوتنائی ² (دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی توریسم دانشگاه آزاد سمنان)

تاریخ دریافت : 1390/08/11 تاریخ پذیرش : 1390/12/05 تاریخ انتشار : 1390/12/05

کلید واژه: TOPSIS, برنامه ریزی, مازندران, توسعه یافتگی گردشگری تاریخی, تحلیل وسطح بندی,

چکیده مقاله :

گردشگری امروز، عصر گردشگری انبوه را پشت سر نهاده و وارد عرصه جدیدی شده است که گردشگری جایگزین نامیده می شود. گردشگری جایگزین یکی از مناسب ترین گزینه های توسعه پایدار گردشگری است. جوامع مختلف نیز برای توسعه گردشگری خود، به مسئله پایداری توجه زیادی نشان می دهند زیرا اصول پایداری و رعایت آنها در توسعه سبب منفعت بلند مدت برای گردشگران و جامعه محلی خواهد شد. گردشگری تاریخی یکی از اشکال گردشگری جایگزین است که با در نظر گرفتن اصول پایداری، می تواند یکی از اولویت های توسعه گردشگری خیلی از جوامع محسوب شود. کشور ایران با توجه به تاریخ و تمدن غنی و فراوان خود، از توانایی زیادی برای توسعه گردشگری تاریخی برخوردار است. روش تحقیق در این پژوهش ،بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت ،توصیفی و موردی می باشدکه ضمن جمع آوری اطلاعات گردشگری استان و دسته بندی آن ،در ابتدا توسط مدل TOPSIS به سطح بندی توانمند یهای استان پرداخته شده است.نتایج حاصله در این پژوهش بیانگر آن است که در اکثر موارد،استان از لحاظ شاخص های توسعه یافتگی با توجه به توان های آنان در وضعیت خوبی قرار نگرفته است .

منابع و مأخذ:

1- آسایش، حسین، اصول و روشهای برنامه ریزی ناحیه ای، انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ اول، 1375

2-  اعرابی،محمد،پارسائیان،علی،جهانگردی در چشم اندازی جامع انتشارات دفتر پژوهش های فرهنگی ،1377

3- پدریان، م، اثرات اقتصادی فرهنگی توریسم، مجموعه مقالات سمینار اصفهان، جاذبه های ایرانگردی و جهانگردی.1374

4- پور احمد، ا ، دیدگاههای توسعه جهانگردی در نظام جمهوری اسلامی ایران، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 37 و 38، تهران.1387

5- پورمحمدی، م ، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، چاپ دوم، انتشارات سمت، تهران.1385

6- تولایی، س ، مروری بر صنعت گردشگری، چاپ اول، نشر دانشگاه تربیت معلم، تهران.1386

7- زند مقدم ، محمد رضا ، نقش صنعت گردشگری در رشد و توسعه پایدار شهر کاشان ، فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیای انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار شماره اول سال اول ، اسفند 1387 ، ص 123 – 133

8- زند مقدم ، محمد رضا ، بررسی نقش توانمندی های گردشگری طبیعی در رشد و توسعه پایدار شهرستان مهدی شهر ، همایش ملی پیشرفت پایدار مهدی شهر ، مهر ماه 1390

9- زنگی آبادی، علی و دیگران، شناخت پتانسیل های گردشگری بخش باغبهادران و برنامه ریزی توسعه آن، شهرداریها، شماره 78. 1386

10- زارعی، صمد" تعیین درجه توسعه نیافتگی مناطق استان فارس"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، 1387

11-سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان مازندران

12- مرسلی، ادریس" تعیین درجه توسعه یافتگی مناطق روستایی استان زنجان" پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، 1374 

13- منصوری ثالث، "محاسبه درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان تهران"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی تهران، 1375