محتوای طنز در آثار محمدعلی افراشته
محورهای موضوعی : زبان و ادب فارسیآیدا پارس پور 1 , عصمت خوئینی 2
1 - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی
2 - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی
کلید واژه: نقد, محمدعلی افراشته, طنز اجتماعی, ادبیات کارگری, Mohammad Ali Afrashteh, social satire, workers literature, criticize,
چکیده مقاله :
محمدعلی افراشته (1287–1338)، از پیشگامان شعر گیلکی و از نامداران طنز اجتماعی در قالب شعر و نثر سادۀ فارسی است. او درآثار خود، به دفاع از زحمت‌کشان پرداخته است و به همین دلیل از برجسته‌ترین نمایندگان ادبیات کارگری به شمار می‌رود. هنر افراشته این است که با استفاده از طنز، مردم را به اندیشیدن درباره ی حقوق اجتماعی خود ترغیب می‌کند. روزنامه‌ی چلنگر که از سال 1329، به مدت دو سال و نیم منتشر می‌شد، حاصل زندگی ادبی افراشته و به نوعی بازتاب دهندۀ عقاید و افکار اوست. اغلب آثار افراشته، در این روزنامه چاپ شده است. محتوای آثار افراشته نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی است که در قالب شعر، داستان، نمایشنامه و تعزیه و با زبان طنز مجال بروز یافته است. وی در مواجهه با جامعه ی ایران آن روزگار، مشکلات عظیمی را مشاهده می کند که موجب تباهی و عقب‌ماندگی جامعه ی ایرانی گردیده است؛ در نتیجه به عنوان فردی وطن دوست و شاعری انقلابی و روشنفکر با استفاده از زبان ساده ی طنزآمیز مشکلات را در آثار خود انعکاس می دهد و بر اساس نوع گرایش های سیاسی خود، برای درمان دردهای آن راه حل نشان می دهد. نوشته ی حاضر با بررسی محتوایی مجموعه ی آثار محمدعلی افراشته، زمینه‌های مختلفی از نقد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اخلاقی را در نمونه های فراوانی از نظم و نثر آثار وی بازنموده است.
Mohammad Ali Afrashteh (1909–1960) is one of the poineers in Gilan poetry and social satire in the form of the famous persian poetry and simple prose. He has been defending labors so he considers one of the greatest candidates of labouring literature. Art of Afrashteh is that while making other people laugh, encourage them to think about their own rights too. Chalangar newspaper which has been published for two years and a half since (1951), is the result of his literary life and somehow reflects his beliefs and thoughts. Most of Afrashteh´s writings have been published in this newspaper. The content of Afrashteh´s writings is the criticize of social and political suituation which has been shown in the form of poetry, story, play and has been show by satire language.He has seen big problems in Iran society which can destroy and reteocede Iran society. As a result, he as a patriot and revolutionary person will reflect the problems in his writings in a simple language and based on his political views will find a solution for the care of their pains. This writing included different way of social, economical, cultural, political and moral criticizing by the analysis of Mohammad Ali Afrashteh´series of writings.
نجفزاده بارفروش، محمدباقر، (1378)، طنزنویسان ایران از مشروطه تا امروز، تهران: خانواده.
_||_