بررسی زندگی شاه داعی شیرازی و معرفی ستۀ او

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی

سیده شهناز سلیمانی ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ایذه، ایذه، ایران)
امیدوار مالملی ² (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد ایذه، دانشگاه آزاد اسلامی، ایذه، ایران)
سید علی سهراب نژاد ³ (گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد ایذه، دانشگاه آزاد اسلامی، ایذه. ایران.)

تاریخ دریافت : 1401/04/22 تاریخ پذیرش : 1401/06/06 تاریخ انتشار : 1401/08/01

کلید واژه: ستۀ داعی, شاه داعی, شیرازی, شاه نعمت الله ولی,

چکیده مقاله :

چکیده :نظام الدّین محمود، ملقّب به داعی الی الله، متخلص به داعی (810-870هـ.ق) از شاعران و عارفان سدۀ نهم هجری بود که با نوزده واسطه نسبش به حسین بن علی بن ابی طالب می-رسید. او هم شخصیتی اهل دانش بود و هم اهل عرفان. آثاری که از او به یادگار مانده، دال بر دو بعد او دارد. در بررسی آثار او به خوبی تأثیر مولانا جلال‌الدین محمد بلخی و ابن عربی مشهود است. به علاوه کتابی با عنوان نسائم گلشن نوشته که شرح مفصلی بر گلشن راز شیخ محمود شبستری است. علاوه بر آثار نسبتاً فراوانی که از او به دست ما رسیده، دیوان شعری دارد که بالغ بر سیزده هزار بیت می‌شود. این دیوان را سید محمد دبیر سیاقی به سال 1339 و 1349 هـ.ش در دو مجلد چاپ و منتشر کرده است. جلد اول این اثر مجموعۀ شش منظومه در قالب مثنوی است که اهم اندیشه‌های او را دربرگرفته است. در این مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است و از منابع کتابخانه‌ای بهره گرفته‌ایم، قصد داریم ضمن بررسی بررسی زندگی شاه داعی شیرازی به معرفی ستۀ او بپردازیم. نتایجی که از این مقاله بع دست می آید نشان می‌دهد که شاه داعی از شاعران و عارفانی است که از ابن عربی تأثیر پذیرفته و ستۀ او نیز که گاه با زبان سمبلیک و نمادین نوشته‌شده است ابداعات قابل توجهی دارد که قبل از او در مثنوی سرایی مرسوم نبوده است.کلیدواژه‌ها: شاه داعی شیرازی، ستۀ داعی، شاه نعمت الله ولی

چکیده انگلیسی:

AbstractNizam al-Din Mahmud, nicknamed Da'i Ali Allah, nicknamed Da'i (810-870 AH) was one of the poets and mystics of the 9th century of Hijri, whose lineage reached Husayn bin Ali bin Abi Talib through nineteen intermediaries. He was both a scholar and mystic. The works that remain in memory of him show two aspects of him. In examining his works, the influence of Maulana Jalaluddin Muhammad Balkhi and Ibn Arabi is clearly evident. In addition, he wrote a book titled Nasayem Golshan, which is a detailed description of Golshan, the secret of Sheikh Mahmoud Shabastri. In addition to relatively many works that have come down to us from him, Divan has a collection of poetry that amounts to thirteen thousand verses. This diwan was printed and published by Seyyed Mohammad Dabir Siyaghi in 1339 and 1349 A.H. in two volumes. The first volume of this work is a collection of six poems in the form of Masnavi, which includes his most important thoughts. In this article, which has been done in a descriptive-analytical way and we have used library sources, we intend to introduce Shah Dai Shirazi's life along with his life. The results obtained from this article show that Shah Da'i is one of the poets and mystics who were influenced by Ibn Arabi, and his poetry, which is sometimes written in symbolic language, has significant innovations that preceded him. It was not common in Masnavi Sarai.Keywords: Shah Daei Shirazi, Sete Daei, Shah Nematullah Wali

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

ابن خلدون (۱۳۸۲). مقدمه. ترجمه پروین گنابادی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

ایزوتسو، توشیهیکو (۱۳۹۰). خلق مدام. ترجمه: شیوا کاویانی. تهران: تعلمی و فرهنگی.

جامی، عبدالرحمن (۱۳۸۹). نقد النصوص فی شرح الفصوص. تصحیح: میلیام چیتیک. تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.

چیتیک، ویلیام (۱۳۹۰). طریق عرفانی معرفت از دیدگاه ابن عربی. ترجمه: دکتر مهدی نجفی افرا. تهران: جامی.

داعی. نظام الدین محمد (۱۳۳۹). مثنویهای شش­گانه. تصحیح: محمد دبیر سیاقی. تهران: کانون معرفت.

داعی، نظام الدین محمد (۱۳۴۱). دیوان شاه داعی. تصحیح: محمد دبیر سیاقی. تهران: کانون معرفت.

دهخدا، علی اکبر (۱۳۸۰). لغت نامه. لوح فشرده. تهران: انتشارات تهران.

دلاور، علی (۱۳۸۰). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، تهران: انتشارات رشد.

رازی، ابن مسکویه (۱۳۸۱). تهذیب الاخلاق. ترجمه: علی اصغر حکمت. تهران: اساطیر.

زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۶۹). ارزش میراث صوفیه. تهران: امیرکبیر.

زمانی، کریم (۱۳۷۹). شرح جامع مثنوی معنوی. تهران: اطلاعات.

زمانی، کریم (۱۳۸۹). میناگر عشق. تهران: نی.

سجادی، سید جعفر (۱۳۷۸). فرهنگ علوم فلسفی و کلامی. تهران: انتشارات امیرکبیر.

سجادی، سید جعفر (۱۳۷۹). فرهنگ معارف اسلامی. تهران: انتشارات کومش تهران.

سنایی، ابوالمجد مجدود (۱۳۸۲). حدیقه‌الحقیقه. تصحیح مریم حسینی. تهران: نشر مرکز دانشگاهی.

شبستری، شیخ محمد (۱۳۹۰) گلشن راز. مقدمه و تصحیح و توضیحات: صمد موحد. تهران: طهوری.

شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۹۲). زبان شعر در نثر صوفیه. تهران: سخن.

عداس، کلوس (۱۳۸۷). در جست‌وجوی کبریت احمر. ترجمه: فریدالدین رادمهر. تهران: انتشارات نیلوفر.

نصر، سید حسین (۱۳۷۱) سه حکیم مسلمان. ترجمه: احمد آرام. تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.

references

The Holy Quran.

Ibn Khaldoun (1382). Introduction. Translated by Parvin Gonabadi. Tehran: Scientific and Cultural Publications.

Izutsu, Toshihiko (1390). Constant creation. Translation: Shiva Kavyani. Tehran: Educational and Cultural.

Jami, Abdurrahman (2009). Criticism of texts in Shahr al-Fusus. Edited by: Milliam Chittick. Tehran: Research Institute of Hikmat and Philosophy of Iran.

Chittick, William (2013). The mystical way of knowledge from Ibn Arabi's point of view. Translation: Dr. Mehdi Najafi Afra. Tehran: Jami.

claimant Nizamuddin Muhammad (1339). Six masnavis. Correction: Mohammad Debir Siyaghi. Tehran: Marafet Center.

Da'i, Nizamuddin Mohammad (1341). Court of Shah Dai. Correction: Mohammad Debir Siyaghi. Tehran: Marafet Center.

Dehkhoda, Ali Akbar (1380). dictionary. CD. Tehran: Tehran Publications.

Delavar, Ali (2008). Theoretical and practical foundations of research in humanities and social sciences, Tehran: Rushd Publications.

Razi, Ibn Moskawayh (1381). Ethical refinement. Translation: Ali Asghar Hekmat. Tehran: Asatir.

Zarin Koob, Abdul Hossein (1369). The value of Sofia's heritage. Tehran: Amir Kabir.

Zamani, Karim (1379). A comprehensive description of the spiritual masnavi. Tehran: Information.

Zamani, Karim (1389). mirror of love Tehran: Ney.

Sajjadi, Seyyed Jafar (1378). Culture of philosophical and theological sciences. Tehran: Amir Kabir Publications.

Sajjadi, Seyyed Jafar (1379). The culture of Islamic education. Tehran: Komesh Publishing House Tehran.

Sanai, Abul Majd Majdod (1382). The real garden. Correction by Maryam Hosseini. Tehran: Academic Center Publishing.

Shabestri, Sheikh Mohammad (1390) Gulshan Raz. Introduction, proofreading and explanations: Samad Mohd. Tehran: Tahori.

Shafi'i Kodkani, Mohammad Reza (2012). Poetry language in Sufi prose. Tehran: Sokhn.

Addas, Kloss (1387). In search of a red match. Translation: Fariduddin Radmehr. Tehran: Nilufar Publications.

Nasr, Seyyed Hossein (1371) Three Muslim sages. Translation: Ahmed Aram. Tehran: Pocket books joint stock company.