تحلیل روان‌شناختی داستان سیمرغ از منطق‌الطیر عطار نیشابوری براساس نظریه آبراهام مازلو
محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی
گل نیا ساعد
1
(دانشگاه علوم پزشکی کردستان، بیمارستان روان پزشکی قدس، واحد روان شناسی)
فاتح سهرابی
2
(دانشگاه علوم پزشکی کردستان، بیمارستان پزشکی، آموزشی، و درمانی قدس، گروه روان شناسی)
کلید واژه: منطق‌الطیر, ادبیات عرفانی, سیمرغ, تطبیق روان‌شناسی, آبراهام مازلو, عطارنیشابوری,
چکیده مقاله :
بررسی ادبیات عرفانی فرهنگ‌مان و تطبیق آن با نظریات نوین روان شناسی از موضوعات جالبی است که اخیراً بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از این موضوعات شباهت عرفان و مراحل آن با نظریه‌های روان شناسان انسان‌گرا است. از این روی هدف این مقاله بررسی داستان سیمرغ از منطق الطیر عطار نیشابوری به عنوان یکی از نمونه‌های ادبیات عرفانی با نظریه سلسله مراتب نیازهای آبراهام مازلو است. سلسله مراتب نیازهای مازلو به ترتیب شامل پنج نیاز فیزیولوژیک، نیاز به ایمنی، نیاز به محبت و تعلق‌پذیری، نیاز به احترام و نیاز به خودشکوفایی می‌شود. روش مطالعه به صورت تحلیل مفهومی و معنای مکالمات موجود بر اساس نظریه ذکر شده، است. بنابراین مجموعه استدلال‌های موجود در داستان تمثیلی سیمرغ با مراحل نیازهای مازلو تطبیق یافته و به‌صورت مفهومی و محتوایی مورد بررسی قرار گرفتند. از نتایج تطبیق‌های به عمل آمده می‌توان نتیجه گرفت که استدلال‌های تمثیلی پرندگان در هر طبقه به تدریج و با پیشروی در طی داستان با نیازهای مطرح شده در نظریه مازلو تاحدودی همخوانی دارند. علاوه براین به موازات پیش رفتن در داستان نیازهای سطح بالاتری مطرح شده است. اگرچه محتوا متفاوت است اما فرایندها مشابه به نظر می‌آیند. علاوه بر کلیات، موارد متعددی از جزئیات آنها نیز با همدیگر همخوانی دارند. بنایراین می‌توان گفت که نظریه مازلو می‌تواند قالب مفهومی مناسبی برای درک داستان سیمرغ در نظر گرفت.
Studying the mystic literature of our historical culture and comparing them with modern psychological theories is an interesting context that has being in the scope of attention for many decades. One of this matters is about similarities between mystic and its steps with humanistic theories of psychologists. For this end, the aim of this study is to consider the Simorgh Story of Attar Neyshabouri with Maslow’s Hierarchical Theory of Needs. Maslow’s hierarchical theory of needs respectively contains physiological needs, safety need, Love and belongingness needs, respect and esteem needs, and self-actualization needs. The method of our study was conceptual analysis of the meaning of dialogues according to the aforementioned theory. Therefore, we considered the birds reasoning along with the story with the levels of need along with the Maslow's hierarchical theory and finally their concepts and contexts scrutinized. The results showed that the birds reasoning and opinions along with the Attar's story have accommodated with proposed needs of the Maslow’s theory. However, their context are difference, but their procedure are most resembles together. Also, except than the general materials, they have many common things in their details. So it can be said that the story of Simorgh could better understood if it put under the conceptual frame of Maslow's theory.
_||_