تأثیر تجربه بر رفتارهای غیرارادی حسابرسان

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

عیسی اکبری نفت چالی ¹ , امید پور حیدری ² , احمد خدامی پور ³

1 - استادیار گروه حسابداری،دانشگاه مازندران،دانشکده علوم اقتصادی واداری،مازندران، ایران
2 - استادگروه حسابداری، دانشگاه شهیدباهنرکرمان،دانشکده مدیریت واقتصاد،کرمان، ایران
3 - دانشیار گروه حسابداری،دانشگاه شهیدباهنرکرمان،دانشکده مدیریت واقتصاد،کرمان، ایران.

تاریخ دریافت : 1397/10/25 تاریخ پذیرش : 1397/12/27 تاریخ انتشار : 1398/01/25

کلید واژه: تضاد منافع, تجربه, پیشگویی کامبخش, تئوری اغواکنندگی اخلاقی,

چکیده مقاله :

فرآیند حسابرسی متأثر از ویژگی‌های فردی حسابرس است، لذا انتظار می‌رود تا حسابرس در فرآیند تصمیم‌گیری و قضاوت خود دچار سوگیری‌های شناختی گردد. ارزیابی حسابرس از تداوم فعالیت، ممکن است در معرض اثر پیشگویی‌کامبخش قرارگیرد. به بیان دیگر، ممکن است حسابرس دچار این ترس شود که صاحبکار خود را ازدست بدهد. تئوری اغوا کنندگی اخلاقی بیان می‌دارد که این رفتار حسابرسان غیرارادی است. تجربه در سازمان‌دهی و جمع‌آوری اطلاعات، قضاوت و انتخاب نوع گزارش تأثیر می‌گذارد. از این رو هدف این پژوهش بررسی تأثیر تجربه بر رفتارهای غیرارادی حسابرسان است. به همین منظور داده‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامه‌ای که بین حسابرسان توزیع‌گردید جمع‌آوری گردید. از طریق تحلیل مسیر در معادلات ساختاری عملیات تجزیه و تحلیل داده‌ها انجام پذیرفت. یافته‌هانشانمی‌دهدکه تجربه در حسابرسان با تجربه بالا توانسته تا اثر پیشگویی کامبخش را تعدیل نماید. به همین خاطر بهتر است از طریق آموزش موجب آشنایی حسابرسان با تجربه کم با این پدیده شده تا اثر آن را بر روی تصمیمات خود در نظر داشته‌باشند. The auditing process is affected by the auditor's individual characteristics, so it is expected the auditors to be experienced cognitive biases in his decision making and judgment process. Auditors assessment of the going-concern may be subject to self-fulfilling prophecy effect. In other words, auditor may be afraid that he will lose his client. The moral seduction theory states that this behavior is unconscious. Experience in gathering information, judging and selecting the type of report affects. Therefore, the purpose of this study is to investigate the impact of experience on auditors' unconscious behaviors. For this purpose, the required data was collected through a questionnaire distributed among auditors. Through analysis of the path, the structural equations of the data analysis operation were performed. The findings show that experience in auditors with high-level of experience has been able to modify the effect of self-fulfilling prophecy. Therefore, it is better to educate the less experienced auditors to understand the nature of their unconscious bias effects on their decisions.

منابع و مأخذ:

1)     بدری احمد، شواخی و علیرضا زواره، (1390)، "نقاط مرجع، سهام و حجم معاملات: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه بورس اوراق بهادار شماره 12، سال سوم، صص 152-174.

2)     بشلیده، کیومرث، (1393)،"روش‌های پژوهش و تحلیل آماری مثال‌های پژوهشی با SPSS و AMOS"، دانشگاه شهید چمران اهواز

3)     بولو، قاسم، یحیی حساس یگانه، فریدون رهنمای رودپشتی و شهرام چهرمحالی، (1396)، "الگوی رویکرد حسابداران و حسابرسان به استانداردهای حسابداری و تأثیر آن بر کیفیت اطلاعات حسابداری"، پژوهش‌های حسابداری‌مالی و حسابرسی، سال نهم، شماره 33، صص 125-148.

4)     جامعهحسابدارانرسمی ایران، (1382)، "آیینرفتارحرفه‌ای"، جامعه حسابداران رسمی، صص 10-11.

5)     حاجی‌ها، زهره و محمدرضا ابراهیمی، (1395)، "بهبود در اظهار نظر حسابرس و اثرات ان بر تغییرات قیمت و حجم معاملات سهام"، پژوهش‌های حسابداری‌مالی و حسابرسی، سال 8، شماره 30، صص 61 - 81.

6)      حاجی‌ها، زهره، احمد گودرزی و زهرا فتاحی، (1392)، "ارتباط ویژگی‌های تردید حرفه‌ای حسابرسان و قضاوت و تصمیم‌گیری آن‌ها"، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال ششم، شماره نوزدهم، صص 43-59.

7)     سازمان حسابرسی، (1384)، "تداوم فعالیت"، استاندارد شماره 570.

8)     سید عباس زاده، میرمحمد، جواد امانی ساری بگلو، هیمن خضری آذز و قاسم پاشوی، (1391)، "مقدمه ای بر مدل‌یابی معادلات ساختاری به روش PLS و کاربرد آن در علوم رفتاری با معرفی نرم افزارهای SmsrtOLS، VisualPLS، PLS-Graph"، دانشگاه ارومیه

9)     سیرانی محمد، شکراله خواجوی و میثم نوشادی، (1388)، "تأثیر تجربه و پیچیدگی موضوعات حسابرسی بر قضاوت حسابرس"، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 16، شماره 55، صص 35-50.

10) علوی طبری، سید حسین و حدیثه حاجی مراد خانی، (1394)، "رابطه کیفیت حسابرسی و نقد شوندگی سهام"، پژوهش‌های حسابداری‌مالی و حسابرسی، سال هفتم، شماره 27، صص 93-109.

11) مهام، کیهان، (1383)، "تأثیرویژگیهای حسابرس برقضاوت حرفه ای"، حسابداررسمی، شماره سوم، صص 43-46.

12) نونهالنهر، علی اکبر، حیدر محمد زاده سالطه و کبری حمدالهی، (1393)، "ارزیابی تأثیر آموزش حسابداری (آموزش دانشگاهی و دوره‌های ضمن خدمت) و تجربه بر قضاوت‌های حرفه‌ای حسابرسان"، پژوهش‌های تجربی حسابداری، شماره 13، صص 191-208.

13) نیکبخت، محمد رضا، مهدی شعبان زاده و امین کنارکار، (1395)، "رابطهبینحقالزحمهحسابرسیوتجربهحسابرسباکیفیتحسابرسی"، فصلنامه مطالعات مدیریت و حسابداری، دوره 2، شماره 1، صص 190-208.

14)   Bazerman, M. H., Loewenstein, G., & Moore, D. A, (2002), “Why Good Accountants do Bad Audits”, Harvard Business Review, Vol. 80, PP. 96–103.

15)   Bazerman, M. H., Morgan, K. P., & Loewenstein, G. F, (1997), “The Impossibility of Auditor Independence”, Sloan Management Review, Vol. 38, PP. 89–94.

16)   Bonner, S, (1990), “Experience Effects in Auditing: The Role of Task-Specific Knowledge”, The Accounting Review, Vol. 65, PP. 72–92.

17)   Carson, E. N. L., Fargher, M. A., Geiger, C. S., Lennox, K. R., & Willekens, M, (2013), “Audit Reporting for Going-Concern Uncertainty: A Research Synthesis”, Auditing: A Journal of Practice & Theory, Vol. 32, PP. 353–384.

18)   Chi, M., R. Glaser, and E. Rees, (1982), “Expertise in Problem Solving”, Advances in the Psychology of Human Intelligence”, Vol. 1, PP. 7–75.

19)   Chow, C., McNamee, A., & Plumlee, R, (1987), “Practitioners’ Perceptions of Audit Step Difficulty and Criticalness: Implications for Audit Research”, Auditing: AJournal of Practice & Theory, Vol. 6, PP. 123–133.

20)   Citron, D. B., & Taffler, R. J, (2001), “Ethical Behavior in the U.K Audit Profession: The Case of the Self-Fulfilling Prophecy Under Going-Concern Uncertainties”, Journal of Business Ethics, Vol. 29, PP. 353–363.

21)   Clements, C. E., Neill, J. D. and O. Scott Stovall, (2012), “Inherent Conflicts Of Interest in the Accounting Profession”, The Journal of Applied Business Research, Vol. 28, No. 2

22)   Duska, R, (2005), “The Good Auditor – Skeptic or Wealth Accumulator? Ethical Lessons Learned from the Arthur Andersen Debacle”, Journal of Business Ethics, Vol. 57, PP. 17–29.

23)   Ettredge, M., Fuerherm E.Elizabeth, Guo Feng, Li Chan, (2017), “Cliente Pressure and Auditor Independence: Evidence from the ‘‘Great Recession” of 2007–2009. J. Account”, Public Policy, http://dx.doi.org/10.1016/j.jaccpubpol.2017.05.004.

24)   Guiral, Andrés, Emiliano Ruiz, Waymond Rodgers, José A. Gonzalo, (2008), “A Cognitive Model Testing Moral Seduction Theory:Unconscious Bias and the Role Played by Expertise”, Proceedings of the Annual Meeting of the Cognitive Science Society, Vol. 30, PP. 519-524

25)   Guiral, A., Rodgers, W., Ruiz, E., & Gonzalo, J. A, (2010), “Ethical Dilemmas in Auditing: Dishonesty or Unintentional Bias?”, Journal of Business Ethics, Vol. 91, PP. 151–166.

26)   Guiral, A., Ruiz, E., & Rodgers, W, (2011), “To What Extent are Auditors’ Attitudes Toward the Evidence Influenced by the Self-Fulfilling Prophecy?”, Auditing: AJournal of Practice & Theory, Vol. 30, PP. 173–190.

27)   Guiral Andres, Rodgers, Waymond, Ruiz Emiliano, Gonzalo-Angulo Jose A, (2015), “Can Expertise Mitigate Auditors’ Unintentional Biases?”, Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, Vol. 24, PP. 105–117.

28)   Harteis, C, & Billett, S, (2013), “Intuitive Expertise: Theories and Empirical Evidence”, Educational Research Review, Vol. 9, PP. 145–157.

29)   Hossain,Sarowar. Chapple,Larelle, Monroe.S. Gary, (2016), “Does Auditor Gender Affect Issuing Going-ConcernDecisions for Financially Distressed Clients?”,Accounting and Finance.

30)   Hinds, P. J., Patterson, M., & Pfeffer, J, (2001), “Bothered by Abstraction: The Effect of Expertise on Knowledge Transfer and Subsequent Novice Performance”, Journal of Applied Psychology, Vol. 86, PP. 1232–1243.

31)   Jaysinha S. Shinde, Trey Stone and John Willems, (2013), "The Self-Fulfilling Prophecy’sEffect on an Auditor’s Issuance of a Going Concern Opinion", Journal of Accounting and Auditing: Research &Practice.

32)   Kaplan, S. E., O’Donnell, E. F., & Arel, B. M, (2008), “The Influence of Auditor Experience on the Persuasiveness of Information Provided by Management”, Auditing: A Journal of Practice & Theory, Vol. 27, PP. 67–83.

33)   Keil, M., Depledge, G., & Rai, A, (2007), “Escalation: The Role of Problem Recognition and Cognitive Bias”, Decision Science, Vol. 38, PP. 391–421.

34)   Koch, C. and Wu¨stemann, J, (2009), “A Review of Bias Research in Auditing: Opportunities for Combining Psychological and Economic Research”, Paper Presented at the Midyear Conference of the American Accounting Association Auditing Section, St Petersburg, FL, 15-17 January.http://ssrn.com/abstract=1032961.

35)   Lehmann, C. M., & Norman, C. S, (2006), “The Effects of Experience on Complex Problem Representation and Judgment in Auditing: An Experimental Investigation”, Behavioral Research in Accounting, Vol. 18, PP. 65–83. Determinants of Judgment Performance in Accounting Settings: Ability, Knowledge, Motivation, and Environment. Accounting, Organizations and Society, 18(5), PP. 425–450.

36)   Louwers, T. J., Messina, F. M., & Richard, M. D, (1999), “The Auditor’s Going-Concern Disclosure as a Self-Fulfilling Prophecy: A Discrete-Time Survival Analysis”, Decision Science, Vol. 30, PP. 805–824.

37)   Moore, D. A., Tanlu, L., & Bazerman, M. H, (2010), “Conflict of Interest and the Intrusion of Bias”, Judgment and Decision Making, Vol. 5, PP. 37–53.

38)   & Bazerman, M. H, (2006), “Conflicts of Interest and theC of Auditor Independence: Moral Seduction and Strategic Issue Cycling”, Academy of Management Review, Vol. 31, PP. 10–29.

39)   Petropoulos Petalas D, van Schie H,Hendriks Vettehen P, (2017), “Forecasted EconomicChange and the Self-Fulfilling Prophecy in EconomicDecision-Making”, PLoS ONE 12(3): e0174353.

40)   Rios-Figueroa,C.B and R.C Cardona, (2013), “Dose Experience Affect AuditorsProfessionalJudgment?”, Evidence from Puerto Rico. Accounting andTaxation, Vol. 5, NO. 2, PP. 13-32.

41)   Shanteau, J, (1993), “Discussion of Expertise in Auditing”, Auditing: A Journal of Practice & Theory, Vol. 12, PP. 51–56.

42)   Tucker, R. R., E. M. Matsumura and K. R. Subramanyam,(2003), “Going-Concern Judgments: AnExperimental Test of the Self-Fulfilling Prophecy andForecast Accuracy”, Journal of Accounting and PublicPolicy, Vol. 22, PP. 401–432.

 

 

یادداشت‌ها