رابطه بازدهی سهام و نوسانات بازده با نقد شوندگی بازار سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره شیوع بیماری ویروس کرونا

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

زهرا هوشمند نقابی ¹ , حسین اسلامی مفید آبادی ² , محمد آقاسی ³

1 - گروه حسابداری و مدیریت، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران
2 - گروه حسابداری و مدیریت،واحد شهریار،دانشگاه آزاد اسلامی، شهریار،ایران
3 - گروه حسابداری و مدیریت، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران

تاریخ دریافت : 1401/07/22 تاریخ پذیرش : 1401/09/25 تاریخ انتشار : 1401/10/01

کلید واژه: نوسانات, نقد شوندگی بازار سهام, شیوع بیماری کرونا, واژه‌های کلیدی: بازدهی سهام,

چکیده مقاله :

چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بازدهی سهام و نوسانات با نقد شوندگی بازار سهام در طی شیوع بیماری کرونا در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده است. روش پژوهش توصیفی، از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع جمع آوری اطلاعات پس رویدادی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری و حذف نظام‌مند برای دوره زمانی بین 1398 تا 1399 بوده که به تعداد 133 شرکت تعیین شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه های پژوهش از تحلیل رگرسیون چند متغیره و از آزمون‌های آماری نظیر آزمون‌های دوربین- واتسون، شاپیرو، دیکی عامل تورم واریانس استفاده شده است. در نهایت هم برای بررسی معنادار بودن معادله خط رگرسیون از آزمون فیشر و برای معنادار بودن ضرایب نیز از آزمون تی-استیودنت استفاده شده است. داده های مربوط به متغیرهای پژوهش بعد از گردآوری در نرم افزار اکسل با استفاده از نرم افزار آماری ایویوز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان داد بین بازدهی سهام و نوسانات با نقد شوندگی بازار سهام در طی شیوع بیماری کرونا رابطه مستقیم معناداری وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

Abstract The current research was conducted with the aim of investigating the relationship between stock returns and volatility with the liquidity of the stock market during the outbreak of the Corona disease in companies listed on the Tehran Stock Exchange. The research method is descriptive, in terms of practical purpose and in terms of the type of post-event information collection. The statistical population of this research includes all the companies admitted to the Tehran Stock Exchange, which have been determined using the systematic sampling and elimination method for the period between 2018 and 2019, which is 133 companies. Multivariate regression analysis and statistical tests such as Durbin-Watson, Shapiro, Dickey and variance inflation factor have been used to analyze the data and test the research hypotheses. Finally, Fisher's test was used to check the significance of the regression line equation, and Student's t-test was used to check the significance of the coefficients. The data related to research variables after being collected in Excel software have been analyzed using the statistical software Eviews. The results of the hypothesis test showed that there is a significant direct relationship between stock returns and fluctuations with the liquidity of the stock market during the outbreak of the Corona disease.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• احمدپور، احمد؛ باغبان، محسن. (1393). بررسی رابطه‌ی بین نقد شوندگی دارائی‌ها و نقد شوندگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش های تجربی حسابداری، 4(4)،61-77. https://jera.alzahra.ac.ir/article_1895.html


• اسلامی بیدگلی، سعید؛ شعبان پور فرد، پژمان. (1395). رابطه حجم معاملات و اجزای آن با بازده؛ مطالعه موردی در بورس اوراق بهادار تهران با تمرکز بر معاملات حین روز و حذف اثرU شکل. چشم انداز مدیریت مالی،6(14)، 45-63. https://jfmp.sbu.ac.ir/article_94848.html


• اصولیان، محمد؛ صغری شیخی، منصور. (1400). امکان کسب بازدهی غیرعادی با توجه به رانش قیمت سهام پس از اطلاعیه‎های غیرمنتظره تعدیل سود پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 13(51)،20-1. https://faar.ctb.iau.ir/article_686539.html


• امامی، اسماعیل؛ پیری، پرویز. (1396). بررسی رابطه بین حجم معاملات و شناوری سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، دومین همایش بین المللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعه، تهران، دانشگاه اسوه، دانشگاه تهران. https://civilica.com/doc/715925/


• بیدگلی, غلامرضا اسلامی؛ سارنج، علیرضا. (1387). انتخاب پرتفوی با استفاده از سه معیار میانگین بازدهی، انحراف معیار بازدهی و نقدشوندگی در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی،15(4)،16-3. https://acctgrev.ut.ac.ir/article_27749.html?lang=fa


• تهرانی، رضا؛ خان احمدی، فاطمه. (1389). راهبرد سرمایه‌گذاری در سهام بر اساس کوچ ارزشی - رشدی در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی،2(1)،1-16.


• جهانشاد، آزیتا, پارسایی؛ محمود. (1394). تحلیل عوامل موثر بر بازده مورد انتظار سهام بر اساس مدل هزینه سرمایه ضمنی. دانش سرمایه‌گذاری، 4(14)، 125-144. https://jik.srbiau.ac.ir/article_7729.html?lang=fa


• خالقی مقدم، حمید، سرهنگی، حجت. (1388). تحلیل تجربی استراتژی‌های معاملاتی سرمایه‌گذاری مبتنی بر بازده. مطالعات تجربی حسابداری مالی, 7(27)،39-65. https://qjma.atu.ac.ir/article_6938.html


• خواجوی، شکراله؛ فعال قیومی, علی. (1395). بررسی رابطۀ نسبت های حسابداری و چولگی بازده به‎منظور تبیین ناهنجاری سهام رشدی و ارزشی. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی،23(4)،461-482. https://acctgrev.ut.ac.ir/article_60855.html


• ستایش، محمدحسین؛ کاظم‌نژاد، مصطفی؛ ذوالفقاری، مهدی. (1390). بررسی تأثیر کیفیت افشا بر نقدشوندگی سهام و هزینه سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی،3(3)، 55-74. https://far.ui.ac.ir/article_16921.html


• شایان آرانی،ش. (1389). روش‌های تامین منابع مالی خارجی برای ایران، نهمین کنفرانس روش‌های تامین مالی.:373-391.


• صفدریان، لیلا؛ فروغی، داریوش؛کریمی، فرزاد. (1398). نقش بازده مبتنی بر سبک در پیش‌بینی بازده آتی. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی،11(43)، 199-218. https://faar.ctb.iau.ir/article_668508.html


• صلواتی، شاپور؛ رسائیان، امیر .(1386). بررسی رابطه بین ساختار سرمایه و نقد شوندگی سهام در ایران. نامه اقتصادی مفید، شماره 63، 163-143.


• فروغ‌نژاد، حیدر؛ مرادی جز, محسن؛ حیدری، حسین؛ معصومی خانقاه، قادر. (1395). نقدشوندگی سهام، کارایی سرمایه گذاری و عملکرد شرکت: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. دانش سرمایه‌گذاری، 5(18)، 179-196. https://jik.srbiau.ac.ir/article_8624.html


• کرباسی، حسین؛ دریاباری، سید سعید. (1394). شوک نقدشوندگی سهام و بازدۀ مورد انتظار آن (مورد مطالعه: شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران)، پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، 6(11)، 49-61. https://jebr.stb.iau.ir/article_527374.html


• گرکز, منصور و محمود حشمن، (1395) بررسی تاثیر نقدشوندگی سهام بر ارزش شرکت و حاکمیت شرکتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، ششمین کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت با رویکرد علوم پژوهشی نوین، تهران، شرکت ارتباط ارغوان ایرانیان.


• مهدی عسگری؛ احسان حاجی حسن معمار ؛مریم متین مطلق. (1394) بررسی تاثیر گرایشات احساسی سرمایه گذاران بر جریان نقد آزاد، دومین کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی،2(1394)،21-1.


• مهرانی، ساسان. رسائیان، امیر (1388). نقدشوندگی سهام و نقدشوندگی دارایی‌ها. مجله حسابرس.56،46-52.


• مولایی؛ محمدعلی؛ طالبی، آرش. (1389). بررسی کاربرد الگوریتم ابتکاری ترکیبی ژنتیک و نِلدر مید در بهینه‌سازی پورتفوی. دوفصلنامه جستارهای اقتصادی، 7(14)،171-204. http://iee.rihu.ac.ir/article_251.html


• نصیری، سپیده سادات؛ سلیمانی امیری، غلامرضا. (1399). ارزیابی عملکرد مالی شرکت‌های سرمایه‌گذاری در ایران. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی, 12(45), 135-160. https://faar.ctb.iau.ir/article_672435.html


• نیکو مرام، هاشم؛ تقوی، مهدی، احمدزاده، حمید. (1393). پیامدهای اقتصادی کیفیت اطلاعات حسابداری با تمرکز بر متغیر پایداری سود. حسابداری مدیریت،7(2)،14-1. https://jma.srbiau.ac.ir/article_2915.html

یحیی‌زاده‌فر، محمود؛ خرمدین، جواد. (1387). نقش عوامل نقد شوندگی و ریسک عدم نقدشوندگی بر مازاد بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی،15(4)،118-110. 

 

• 
  
  
  
  • Acharya, V., & Pedersen, L. H. (2005). Asset pricing with liquidity risk. Journal of Financial Economics, 77, 375–410.
  
  
  • Adam Ng, Ginanjar Dewandaru, Mansor H.Ibrahim (2015) Property rights and the stock market-growth nexus. The North American Journal of Economics and Finance. Volume 32, April, Pages 48-63.
  
  
  • Ait-Sahalia, Y., & Saglam, M. (2017a). High frequency market making: Implications for liquidity. Unpublished working paper. Available at SSRN: 2908438.
  
  
  • Al-Omoush, K. S., Simón-Moya, V., & Sendra-García, J. (2020). The impact of social capital and collaborative knowledge creation on e-business proactiveness and organizational agility in responding to the COVID-19 crisis. Journal of Innovation & Knowledge. doi:10.1016/j.jik.2020.10.002 (https://doi.org/10.1016/j.jik.2020.10.002).
  
  
  • Aman, H. (2013). An analysis of the impact of media coverage on stock price crashes and jumps: Evidence from Japan. Pacific-Basin Finance Journal, 24, 22–38 .
  
  
  • Amihud,Y., Mendelson, H., Pedersen, L.H.(2005). Liquidity and asset prices. [pdf] America: nowpublishers. Available at: http://www.gigapedia.com.
  
  
  • Asness, C., Moskowitz, T., and Pedersen, L. (2013). Value and momentum everywhere. Journal of Finance 68, 929-985.
  
  
  • Assogbavi, T., Khoury, N., & Yourougou, P. (1995). Short interest and the asymmetry of the price-volume relationship in the Canadian Stock market. Journal of Banking & Finance 19 1341-1358.
  
  
  • Ayittey, F. K. Ayittey, M. K. Chiwero, N. B. Kamasah, J. S. Dzuvor, Ch. (2020). Economic impacts of Wuhan 2019‐nCoV on China and the world. Journal of Medical virology, 92(5), 473-475. Special Issue on New coronavirus (2019‐nCoV or SARS‐CoV‐2) and the outbreak of the respiratory illness (COVID‐19).
  
  
  • Bartram, S. M., & Bodnar, G. M. (2009). Crossing the Lines: The Relation between Exchange Rate Exposure and Stock Returns in Emerging and Developed Markets. Working paper, 1-44
  
  
  • Bessembinder, H., Hao, J., & Zheng, K. (2015). Market Making Contracts, Firm Value, and the IPO Decision. Journal of Finance, 70, 1997–2028.
  
  
  • Blume, L., Easley, D. and Hara, M.O. (1994). Market Statistics and Technical Analysis: TheRole of Volume: The Journal of Finance, Vol.49, No.1, 153-181.
  
  
  • Brockman, P., Chung, D.Y. (2002). Commonality in Liquidity: Evidence from an Order-Driven Market Structure. Journal of Financial Research, 25, 521-539.
  
  
  • Cao, C., & Petrasek, L. (2014). Liquidity Risk and Institutional Ownership. Journal of Financial Markets, 21, 76–97.
  
  
  • Chan,K. Chan,L. Jegadeesh , N. Lakinishok,J.(2004)," Earnings Quality and Stock Returns", Working Paper university of Illinois at urbana –champaign-department of finance ,PP.50 .
  
  
  • Chang, Y. (2001). The Pricing of Foreign Exchange Risk around The Asian Financial Crisis: Evidence from Taiwan’s Stock Market. Journal of Multinational Financial Management, 12, 223-238.
  
  
  • Chauhan, Y., Kumar, S., & Pathak, R. (2017). Stock liquidity and stock prices crash-risk: Evidence from India. The North American Journal of Economics and Finance, 41, 70-81. https://doi.org/10.1016/j.najef.2017.04.003
  
  
  • Chen, G. M., Firth, M., & Rui, O. M. (2001). Dynamic relation between stock returns, trading volume, and volatility. Financial Review, 36, 153–73.
  
  
  • Chen, H., Wang, H., & Zhou, H. (2014). Stock return volatility and capital structure decisions. PBCSF-NIFR Research Paper, (13-04). https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2346642
  
  
  • Chung, C. Y., & Wang, K. (2016). The impact of individual investor trading on information asymmetry in the Korean stock market. The North American Journal of Economics and Finance, 37, 472-484.
  
  
  • Dang, T. L., Moshirian, F., Wee, C. K. G., & Zhang, B. (2015a). Cross-listings and liquidity commonality around the world. Journal of Financial Markets, 22, 1–26.
  
  
  • Deng, K., Lin, F., & Ouyang, P. (2020). The Fiscal-Budget Flexibility and the Expansion of COVID-19. Available at SSRN 3570436. https://ssrn.com/abstract=3570436 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3570436
  
  
  • Dichev, I. & Skinner, D. (2002). Large-sample Evidence on the Debt Covenant Hypothesis. Journal of Accounting Research, 40, 1091-1123.
  
  
  • Erdem, O. (2020). Freedom and stock market performance during Covid-19 outbreak. Finance Research Letters, 36(2020), 101671. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7321658/
  
  
  • Eroğlu, H. (2020). Effects of COVID-19 outbreak on the environment and renewable energy sector. Environment, Development, and Sustainability, 20 (4), 837. https://doi.org/10.1007/s10668-020-00837-4.
  
  
  • Eugene Fame & Kenneth French (2002). Testing Trade- off And Packing Order Prediction About Dividend And Debt. Review of Financial Studies 15. pp: 1-33.
  
  
  • Foran, J., Hutchinson, M. C., & O’Sullivan, N. (2015). Liquidity Commonality and Pricing in UK Equities. Research in International Business and Finance, 34, 281–293.
  
  
  • Harris, L. (1983). The Joint Distribution of Speculative Prices and of Daily Trading Volume (Working Paper n 34-84). Los Angeles: University of Southern California, Department of Finance and Business Economics.
  
  
  • Hong, Harrison, and Jeremy C. Stein. (1999). A Unified Theory of Underreaction, Momentum Trading, and Overreaction in Asset Markets. Journal of Finance 54: 2143–84. [CrossRef].
  
  
  • Isidro, H., and J. G. Dias. (2017). Earnings quality and the heterogeneous relation between earnings and stock returns, Review of Quantitative Finance and Accounting 49, 1143–1165.
  
  
  • Jayaraman, S., & Milbourn, T. T. (2011). The role of stock liquidity in executive compensation. The Accounting Review, 87(2), 537–563.
  
  
  • Jin, L., & Myers, S. C. (2006). R 2 around the world: New theory and new tests. Journal of Financial Economics, 79(2), 257–292.
  
  
  • Karen H. Wruck. YiLin Wu (2017) Equity incentives, disclosure quality, and stock liquidity risk. http://www.ssrn.com/abstract=2905243.
  
  
  • Karpoff, J.M., (1987). The relation between price changes and trading volume: a survey. J. Financ. Quant. Anal., 22: 109-126.
  
  
  • Khatib, S. F., & Nour, A. N. I. (2021). The impact of corporate governance on firm performance during the COVID-19 pandemic: Evidence from Malaysia. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 8(2), 0943-0952.
  
  
  • Khatib, S. F., & Nour, A. N. I. (2021). The impact of corporate governance on firm performance during the COVID-19 pandemic: Evidence from Malaysia. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 8(2), 0943-0952. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3762393
  
  
  • Klein, O., & Song, S. (2018). Multimarket High-Frequency Trading and Commonality inLiquidity. Unpublished working paper. Available at SSRN: 2984887.
  
  
  • Lam Keith S. K (2002). "The Relationship between Size, Book-to- Market Equity Ratio, Earnings-Price Ratio, and Return for the Hong Kong Stock Market."Global Finance Journal 13, pp. 163-179.
  
  
  • Levine, R., Zervos, S., 1996. Stock market development and long-run growth. World Bank Econ. Rev. 10 (2), 323–339.
  
  
  • Liu, H., Yi, X., & Yin, L. (2020). The impact of operating flexibility on firms’ performance during the COVID-19 outbreak: Evidence from China. Finance Research Letters, October, 101808. https://doi.org/10.1016/j.frl.2020.101808.
  
  
  • Luo, X., & Zhang, J. E. (2012). Expected stock returns and forward variance. Journal of Financial Markets, Forthcoming, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1991577 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1991577
  
  
  • Luo, X., & Zhang, J. E. (2017). Expected stock returns and forward variance. Journal of Financial Markets, 34, 95-117. https://doi.org/10.1016/j.finmar.2016.06.001
  
  
  • Mirza, N., Hasnaoui, J. A., Naqvi, B., & Rizvi, S. K. A. (2020). The impact of human capital efficiency on Latin American mutual funds during Covid-19 outbreak. Swiss Journal of Economics and Statistics, 156(1), 1-7. https://doi.org/10.1186/s41937-020-00066-6
  
  
  • Mumtaz ,Raheel, Rauf, Shahnaz, Ahmed, Bashi & Noreen, Umara ,(2013)." Capital Structure and Financial Performance: Evidence from Pakistan",Journal of Basic and Applied Scientific Research,Vol.3(4),pp 113-119.
  
  
  • Nguyen, C. T., Hai, P. T., & Nguyen, H. K. (2021). Stock market returns and liquidity during the COVID-19 outbreak: evidence from the financial services sector in Vietnam. Asian journal of Economics and Banking.5(3), 324-342. https://doi.org/10.1108/AJEB-06-2021-0070
  
  
  • Orba, D., Sulila, I., Handha, H., & Pakaja, F. (2020). Intellectual Capital (IC) in Improving MSME Organizational Performance During the New Normal Pandemic COVID-19. Available at SSRN 3730884. DOI: 10.2139/ssrn.3730884
  
  
  • Popkova, E., DeLo, P., & Sergi, B. S. (2021). Corporate social responsibility amid social distancing during the COVID-19 crisis: BRICS vs. OECD countries. Research in International Business and Finance, 55, 101315. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S027553192030814X
  
  
  • Sakunasingha, B. (2006).An empirical study into factors influencing the use of value-based management tools, [online] available at: epubs.scu.edu.au.
  
  
  • Sharma, A., Adhikary, A., & Borah, S. B. (2020). COVID-19′s impact on supply chain decisions: Strategic insights from NASDAQ 100 firms using Twitter data. Journal of Business Research, 117, 443–449. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2020.05.035.
  
  
  • Shefrin, H., Statman, M. (1985). The Disposition to Sell Winners Too Early and Ride Losers Too Long: Theory and Evidence. Journal of Finance 40, 777-791.
  
  
  • Shen, J., Liu, C., Lv, Q., Gu, J., Su, M., Wang, S., ... & Wu, J. (2021). Novel insights into impacts of the COVID-19 pandemic on aquatic environment of Beijing-Hangzhou Grand Canal in southern Jiangsu region. Water research, 193(1), 116873. https://doi.org/10.1016/j.watres.2021.116873
  
  
  • Shuming Liu San (2015) Investor Sentiment and Stock Market Liquidity. Journal of Behavioral Finance. Volume 16, - Issue 1.
  
  
  • slamy Bidgoli, GH. & Tehrani, A. (2011). An Insight into the nature of relationship.
    between overconfidence of individual investors and trading volum in tehran stock exchange
    Economic Research Review,4 (39): 231-253. (in Persian).
  
  
  • Xingguo Luo and Jin E. Zhang, Expected stock returns and forward variance, Journal of Financial Markets, http://dx.doi.org/10.1016/j.finmar.2016.06.001.
  
  
  • Xu, L. (2021). Stock Return and the COVID-19 pandemic: Evidence from Canada and the US. Finance Research Letters, 38, 101872. https://doi.org/10.1016/j.frl.2020.101872
  
  
  • Zheng, C., & Zhang, J. (2021). The impact of COVID-19 on the efficiency of microfinance institutions. International Review of Economics & Finance, 71, 407-423. https://doi.org/10.1016/j.iref.2020.09.016
  
  
  • Zhou, Guofu, and Yingzi Zhu. (2015). Macroeconomic volatilities and long-run risks of asset prices, Management Science 61, 413-430.