استاندارد اسانس گل محمدی(Rosa damascena Miller) ایران - ویژگی‌ها و روش‌‌های آزمون-
محورهای موضوعی : فیتوشیمیکامکار جایمند 1 , راضیه عظیمی اترگله 2 , محمدباقر رضایی 3 , زهرا بهراد 4 , فاطمه سفیدکن 5 , سمیه فکری قمی 6 , مهشید رحیمی فرد 7 , مهدی یحیی زاده 8 , نجمه هادی 9 , شاهرخ کریمی 10
1 - عضو هیئت علمی موسسه مراتع و جنگلها
2 - استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران
3 - استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
4 - موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، تهران، ایران،
5 - استاد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران
6 - بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، تهران، ایران،
7 - استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، تهران، ایران
8 - استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، تهران، ایران
9 - بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، تهران، ایران
10 - موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، تهران، ایران
کلید واژه: اسانس تام گل محمدی, استاندارد, ویژگیهای ظاهری, ارزش استری, چگالی نسبی, چرخش نوری, ,
چکیده مقاله :
اسانس گل محمدی یک محصول مهم برای کاربردهای صنعتی مختلف است. کمیت و کیفیت اسانس گل محمدی با تغییر عوامل مختلفی مانند ارتفاع، خاک و آب و هوای رویشگاه، تغییرات ژنتیکی، زمان جمع‌آوری گل، شرایط برداشت و نگهداری گل دستخوش تغییرات می‌شود. بنابراین نبود شاخص‌های استاندارد اسانس باعث سردرگمی صنایع مصرف‌کننده در تشخیص کیفیت اسانس‌های تولیدی و عرضه شده توسط شرکت‌های مختلف می‌شود. به این منظور، استاندارد اسانس گل محمدی ایران طبق اصول و روش کار مراجع استاندارد ISO، برای آگاهی از دامنه تغییرات ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی اسانس گل محمدی تدوین گردید. استاندارد حاضر بر مبنای اسانس تام گل محمدی حاصل از تقطیر با آب گلهای تازه و تعیین ویژگیهای حسی، فیزیکی و شیمیایی اسانس است. بر اساس استاندارد اسانس تام گل محمدی ایران، وضعیت ظاهری اسانس به صورت مایع و/یا نیمه‌جامد، شفاف تا نیمه شفاف می‌باشد و به رنگ زرد روشن تا سبز کم‌رنگ مشاهده می‌شود، و بوی گل محمدی تازه و مزه طبیعی بدون بو و مزه غیرطبیعی ناشی از گندیدگی، ترشیدگی و کپک‌زدگی احساس می‌شود. مقادیر کمینه و بیشینه تعیین شده برای ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی اسانس گل محمدی عبارتند از: چگالی نسبی در ºC 25: 872/0- 820/0، ضریب شکست در ºC 25: 4650/1- 4520/1، چرخش نوری در ºC 25: (˚5/1-) - (˚0/7-)، نقطه انجماد: ºC 24 - 16، عدد اسیدی: بیشینه 4/3، عدد استری: بیشینه 0/23 و میانگین نقطه اشتعال ºC 85. در اسانس گل محمدی ترکیب‌های شاخص و عمده شامل سیترونلول (45%-25%)، نرول (10%-1%)، ژرانیول (25%-10%)، نونادکان (30%-7%)، نونادکن (5%-1%)، ای‌کوزان (3%-1/0%)، هنی‌کوزان (8%-2%) و تری‌کوزان (5%-1/0%)وجود دارند.
Rose essential oil is an important product for various industrial applications. The quantity and quality of rose essential oil varies with the change of different factors such as the altitude, soil and climate conditions of the habitat, genetic changes, flower collection time, flower harvesting, and storage conditions. Therefore, the lack of standard indicators of essential oils causes confusion for the consumer industries in identifying the quality of essential oils produced and supplied by different companies. For this purpose, the standard of essential oil of Rosa damascena from Iran was developed according to the principles and methods of ISO standard authorities, to know the range of changes in the physical and chemical characteristics of rose essential oil. The current standard is based on the Rosa damascena essential oil obtained by hydrodistilation of fresh flowers and determination of the sensory, physical and chemical characteristics of the rose essential oil. According to the standard of total rose essential oil, the appearance of rose essential oil is liquid and/or semi-solid, transparent to semi-transparent, and it is light yellow to pale green in color, and has a fresh rose scent and natural taste without any unnatural smell or taste caused by rotting, sourness and moldiness. The minimum and maximum values determined for the physical and chemical properties of Rosa damascena essential oil are: relative density at 25 ºC: 0.820-0.872, refractive index at 25 ºC: 1.4520-1.4650-, optical rotation at 25 ºC: (-7.0) - (-1.5), freezing point: 16-24 ºC, acid value: maximum 3.4, ester value: maximum 23.0, and average flash point 85 ºC. In the essential oil of Rosa damascena, the major compounds are citronellol (25-45%), nerol (1-10%), geraniol (10-25%), n-nonadecane (7-30%), nonadecene (1-5%), n-eicosane (0.1-3%), n-henicosane (2-8%), and n-tricosane (0.1-5%).