بهینهسازی و مقایسه اثر شرایط مختلف استخراج (فراصوت و خیساندن) بر ترکیبات شیمیایی عصاره میوه گیاه Elaeagnus angustifolia L.
محورهای موضوعی : گیاهان دارویی
مریم سردرودیان
1
(باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران)
معصومه مهربان سنگ آتش
2
(گروه پژوهشی کیفیت و ایمنی مواد غذایی، پژوهشکده علوم و فناوری موادغذایی جهاد دانشگاهی، مشهد، ایران)
اکرم آریان فر
3
(باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران)
کلید واژه: سنجد, بهینهسازی روشهای استخراج, خیساندن, فراصوت,
چکیده مقاله :
سنجد با نام علمی Elaeagnus angustifolia L..، بهدلیل ترکیبات فلاوونوئیدی، سیتوسترولها، گلیکوزیدهای قلبی و ترپنوئیدها از مهمترین گیاهان دارویی و مغذی محسوب میشود. هدف از این پژوهش، بهینه سازی شرایط استخراج ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی از عصاره متانولی میوه کامل سنجد (پوست، گوشت و دانه) توسط روش فراصوت و مقایسه آن با روش خیساندن بود. روش سطح پاسخ جهت بهینهسازی شرایط استخراج با هدف بالاترین میزان استخراج ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی استفاده شد. آزمونها بر مبنای طرح Box-Behnken با سه متغیر مستقل، شامل نسبت حلال به نمونه (50-20 میلیلیتر حلال بر گرم نمونه)،دما (60-30 درجه سانتیگراد) و زمان استخراج (35-5 دقیقه) طراحی شدند. اندازهگیری محتوای فنل کل عصارهها با استفاده از معرف فولین سیو-کالچو و اندازهگیری محتوای فلاونوئید کل عصارهها بر اساس روش کلریمتری آلومینیوم کلراید انجام شد. ضرایب واریانس بهدست آمده نشان داد اثر دمای فراصوت بر راندمان استخراج نسبت به دیگر عوامل موثرتر بود (05/0p<). شرایط بهینه استخراج بهترتیب: 79/31 (میلیلیتر حلال بر گرم نمونه)، 87/52 (درجه سانتیگراد) و 44/25 (دقیقه) بود. مقدار بازده استخراج، میزان ترکیبات فنولیک و فلاونوئیدها در این شرایط به ترتیب 58/21 (میلیگرم عصاره به ازای گرم نمونه)، 31/106 (میلیگرم اسید گالیک بر گرم ماده خشک) و 98/32 (میلیگرم کوئرستین بر گرم ماده خشک) بود. مقایسه بین دو روش استخراج، نشان داد که بازده استخراج ترکیبات موثره گیاه در روش فراصوت نسبت به روش خیساندن بیشتر است. بنابراین استفاده از روش فراصوت جهت استخراج ترکیبات فنولیک از میوه سنجد پیشنهاد میشود.
Elaeagnus angustifolia L. is regarded as one of the most important medicinal and nutritious plants since it contains flavonoid, sitosterols, cardiac glycosides and terpenoids compounds. The purpose of this study was to investigating the effects of extraction conditions on phenol and flavonoid content from methanolic extracts ofElaeagnus angustifolia (peel, pulp and seed) through ultrasound and maceration methods. The response surface methodology (RSM) was used to optimize the extraction conditions for highest extraction rates of phenolic and flavonoid compounds. Box Behnken design was employed to investigate the effects of the three independent variables including solvent to sample ratio (20-50 ml/g), temperature (30-60°C) and extraction time (5-35 min) on the dependent variables (extraction yield, phenolic and flavonoid contents). The total phenolic content was measured using the Folin-Ciocalteu’s reagent. The total flavonoid content was assessed by the colorimetric method based on Aluminum Chloride which underwent some changes. The variance coefficients indicated that the effect of ultrasound temperature on the extraction yield was more influential than the other ones (p<0.05). The optimum extraction condition was solvent to sample ratio (31.79 ml/g), temperature (52.87°C( and extraction time (25.44 min(. The optimum conditions, extraction yield, phenolic and flavonoid contents were 21.58 mg/g, 106.31 (mgGAEg-1) and 32.98 (mgQUEg-1), respectively. Considering the comparison between the two extraction methods, it was shown that extraction efficiency of phenolic and flavonoid compounds through ultrasound method is more than maceration method. Thus, the use of ultrasound-assisted extraction is recommended to extract phenolic compounds from the fruits of Elaeagnus angustifolia.
_||_