بررسی اکوفیتوشیمیایی، اتنوفارماکولوژی، آنتی‌اکسیدانی و آنتی‌باکتریایی عصاره اندام‌های مختلف گیاه داروییMelilotus officinalis L. در رویشگاه کوهستانی چهارباغ - استان سمنان
محورهای موضوعی : گیاهان دارویی
گلاره بزهانی
1
,
معصومه مازندرانی
2
,
حسین عباسپور
3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
کلید واژه: چهارباغ, اتنوفارماکولوژی, آنتی‌اکسیدان, فنول, فلاونویید, آنتی باکتریال, اندام‌های مختلف, یونجه زرد,
چکیده مقاله :
گیاه دارویی یونجه زرد با نام علمیM.elilotus officinalis L. متعلق به تیره باقلا ) Fabaceae) است که در طب سنتی به عنوان مقوی، ضد عفونی کننده و تنظیم کننده قند خون، ضد نفخ و مرحم در التیام زخم های پوستی و پای دیابتی مصرف می‌شود. در این تحقیق ضمن عملیات صحرایی فراوان، مهم ترین اطلاعات دارویی در مورد مصارف سنتی گیاه از درمان گران محلی اخذ گردید؛ سپس مهمترین نیازهای اکولوژیکی و اندام‌های مختلف گیاه (سرشاخه های گلدار، ساقه و ریشه) در اردیبهشت ماه 1395 از رویشگاه 2300 متری کوهستان باغ جمع آوری گردید؛ عصاره های آبی و اتانولی با استفاده از روش خیساندن استخراج و به‌منظور انجام تست های فیتوشیمیایی از روش های اسپکتروفوتومتری و برای ارزیابی عملکرد آنتی‌اکسیدانی از روش های DPPH, TAC, RP استفاده شد. عملکرد ضدباکتریایی عصاره اتانولی اندام‌ها با استفاده از روش دیسک دیفیوژن و MIC بررسی گردید. نتایج بررسی میدانی نشان داد که مردم این منطقه بیشتر از سرشاخه های گلدار گیاه به عنوان مقوی، ضد التهاب و ضدعفونی کننده در درمان التهاب مفاصل ، زخم های دیابتی و رقیق کننده خون استفاده می کنند. عصاره اتانولی سرشاخه های گلدار گیاه ضمن اینکه از بیشترین میزان فنول کل (13/0 ± 08/38 میلی‌گرم معادل گالیک اسید در هر گرم وزن خشک گیاه)، فلاونویید کل (01/0 ±4/62 میلی گرم معادل کوئرستین در هر گرم وزن خشک گیاه) برخوردار بودند، در تستDPPH نیز از بیشترین میزان عملکرد آنتی اکسیدانی در مهار رادیکال های آزاد با میزان 61/10=IC50 برخوردارند و به‌ترتیب باکتری‌های گرم مثبتStaphylococus aureus ، Staphylococus epidermidis،Bacilus cereus وEntrococus faecalis از بیشترین حساسیت نسبت به عصاره اتانولی گلها نشان داد. تحلیل داده‌ها نشان از آن است که عملاً یک رابطه مستقیم و معنی‌دار بین نوع اندام گیاه، نوع حلال، متابولیت های ثانویه و عملکرد دارویی آن وجود دارد.
Melilotus officinalis L. is belongs to Fabaceae family, which has been used as a tonic, anti carminative, anti infection, anti diabetes and externally as a poultice for pains and ulcer wound. In many field observation the most ecological requirenments of M.officinalis L. and important experiences about traditional uses of this plant were obtained from rural healers. Different parts of plant (aerial parts in flowering stage, stem and root ) were collected from Charbagh Mountain (2300 msl) in May 2016. The ethanol and water extracts of plant parts were obtained by maceration method, Total phenol (TP) and flavonoid (TF) were estimated by spectrophotometry. The antioxidant capacity was evaluated in vitro by the method of trapping the free radical DPPH, TAC and RP assay. The antibacterial activity were obtained in vitro by using disc diffusion and the minimum inhibitory concentration (MIC) assay . According to the results aerial parts of this plant which has been used in this region as an anti infection, anti inflammation and tonic to treat of diabetes and arthritis. phytochemical tests were showed that the ethanole extract of flowers had the highest total phenols concentration(38.08±o.13 mgGA/g), total flavonoids (62.04 ±0.01 mgQU/g) and antioxidant activity especially in DPPH radical scavenging with IC50=10.61±0.81µg/ml, in compare of BHA and BHT. The ethanole extract of flowers in 2300 m were showed the highest antimicrobial activity, especially against Staphylococus aureus, S.epidermaidis , Bacillus cereus and Entrococus faecalis L., respectively. In conclusion, there is the strong positive correlation between influence of extraction, plant parts on phytochemistry, antibacterial and antioxidant activity of M. officinalis L. and indicated that the ethanol exctract of flowers exhibited the highest antioxidant and antibacterial activity. So it can be used potentially as a good source of natural antioxidant .
_||_