معرفي نشريه
علمی
نتیجه ارزیابی یازدهمین دوره ارزیابی نشریات علمی دانشگاه آزاد اسلامی
قابل توجه استادان، دانشجویان و دست اندرکاران حوزه آموزش کشور
با افتخار به استحضار می رساند فصلنامه تعالی تعلیم و تربیت و آموزش در یازدهمین دوره ارزیابی نشریات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در شهریور 1402 ، موفق به کسب امتیاز 72 و رتبه B گردیده است. لذا از همه دانشجویان و استادان محترم جهت ارسال مقالات پژوهشی خود دعوت به عمل می آید.
آخرین مقالات منتشر شده
پربازدیدترین مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بررسی چالش های تعامل معلّم و دانش آموز در فضای آموزش مجازی و نقش آن بر کیفیت آموزشی از دیدگاه معلّمان مدارس ابتدایی شهرستان خداآفرین
یوسف نامور ساسان ساجدیشماره 3 , دوره 1 , بهار 1402هدف تحقیق بررسی چالش های تعامل معلّم و دانش آموز در فضای آموزش مجازی و نقش آن بر کیفیت آموزشی از دیدگاه معلّمان مدارس ابتدایی شهرستان خداآفرین می باشد. روش تحقیق، از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل 170 نفر از معلمان مقطع ابتدایی شهرستان خداآفرین است که به عنوان نمونه چکیده کاملهدف تحقیق بررسی چالش های تعامل معلّم و دانش آموز در فضای آموزش مجازی و نقش آن بر کیفیت آموزشی از دیدگاه معلّمان مدارس ابتدایی شهرستان خداآفرین می باشد. روش تحقیق، از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل 170 نفر از معلمان مقطع ابتدایی شهرستان خداآفرین است که به عنوان نمونه انتخاب شدند که تعداد 150 پرسشنامه بازگشت. برای اندازه گیری چالش های تعامل معلّم و دانش آموز در فضای آموزش مجازی و همچنین برای اندازه گیری نقش چالش های تعامل معلّم و دانش آموز بر کیفیت از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. داده ها با نرم افزار SPSS و Lisrel تحلیل شد و از تحلیل عاملی استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان تاثیر چالش های تعاملی معلم و دانش آموز در فضای آموزش مجازی به ترتیب عوامل مربوط به خانواده، عوامل مربوط به فناوری، عوامل مربوط به دانش آموز، عوامل مربوط به معلم و عامل های مربوط به ارتباط معلم و دانش آموز، محاسبه شده است. همچنین عوامل مربوط به فناوری بیشترین تاثیر را بر کیفیت آموزشی از دیدگاه معلمان دارند. عوامل مربوط به خانواده در رتبه دوم قرار دارند، عوامل مربوط به ارتباط معلم و دانش آموز در رتبه سوم، عوامل مربوط به معلم در رتبه چهارم و عوامل مربوط به دانش آموز در رتبه پنجم تاثیر بر کیفیت آموزشی از دیدگاه معلمان قرار دارند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ارتباط بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی کاری با عملکرد شغلی
امید صفری لیلا کوهپیماشماره 3 , دوره 1 , بهار 1402هدف از این تحقیق، تبیین ارتباط بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی کاری با عملکرد شغلی در معلمان تربیت بدنی شهرستان های ممسنی و رستم است. این تحقیق کاربردی و از نوع توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، تمامی معلمان تربیت بدنی شهرستان های ممسنی و رستم به تعداد 87 نف چکیده کاملهدف از این تحقیق، تبیین ارتباط بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی کاری با عملکرد شغلی در معلمان تربیت بدنی شهرستان های ممسنی و رستم است. این تحقیق کاربردی و از نوع توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، تمامی معلمان تربیت بدنی شهرستان های ممسنی و رستم به تعداد 87 نفر بوده، که از این تعداد 79 نفر به عنوان نمونه و به روش نمونه گیری کل شمار با محقق همکاری نمودند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد عملکرد شغلی پترسن و همکاران(2004) ، سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال (1998) و کیفیت زندگی کاری والتون(1975) بوده است. برای توصیف داده ها از روش های آمار توصیفی و برای تجزیه استنباطی داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. نتایج نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی کاری با عملکرد شغلی رابطه ی معناداری وجود نداشت و همچنین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی کاری قابلیت پیش بین معنادار عملکرد شغلی آزمودنی ها را ندارد(01/0P ≤). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تحلیل محتوای الکترونیکی درس ریاضی ( پایه چهارم) ابتدایی در بستر شاد
اعظم اکبری فاطمه پرسته قمبوانی حامد حجر گشتشماره 4 , دوره 1 , تابستان 1402هدف از پژوهش حاضر تحلیل محتوای الکترونیکی درس ریاضی (پایه چهارم) ابتدایی در بستر شاد می باشد که از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل محتواهای الکترونیکی (فیلم آموزشی) درس ریاضی به تعداد 456 عدد فیلم می باشد که توسط معلم چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر تحلیل محتوای الکترونیکی درس ریاضی (پایه چهارم) ابتدایی در بستر شاد می باشد که از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل محتواهای الکترونیکی (فیلم آموزشی) درس ریاضی به تعداد 456 عدد فیلم می باشد که توسط معلمان مقطع ابتدایی در زمان همه گیری کووید-19تولید و در بستر شاد قرار داده شده است. حجم نمونه، تعداد (145) فیلم آموزشی درس ریاضی پایه چهارم ابتدایی مربوط به فصل های 1 تا 7 می باشد که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. ابزار پژوهش چک لیست محقق ساخته مبتنی بر بسته استاندارد سازمان پژوهش و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش سال (1399) در سه شاخص "ویژگی های مشترک طراحی فنی و هنری"، "ویژگی های مشترک طراحی آموزشی" و "ویژگی های اختصاصی"است که روایی با استفاده از محاسبه ضریب توافق و پایایی با استفاده از روش آلفای کرونباخ تایید شده است. تحلیل داده های به دست آمده از بررسی فیلم های آموزشی نشان داد کیفیت فیلم های آموزشی درس ریاضی ازنظر"ویژگی های مشترک طراحی فنی و هنری "، "ویژگی های مشترک طراحی آموزشی"،" آموزشی و ویژگی های اختصاصی" در بستر شاد به صورت معناداری بیشتر ازمتوسط مورد انتظار است. بنابراین هرچقدر رابط کاربری یک نرم افزار، جذاب و دلنشین باشد، موجب آسانی و تسریع تعامل کاربران با خدمات و محتوا ها می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی نقش معلم در برنامه درسی آموزش پیش دبستانی مبتنی بر بازی
ودود شوشتری گوگ تپه محمد علی مجلل چوبقلو جهانگیر یاری حاج عطالو زرین دانشور هریسشماره 4 , دوره 1 , تابستان 1402پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش معلم در برنامه درسی آموزش پیش دبستانی مبتنی بر بازی در سال 1402-1401 انجام گرفته است. این تحقیق از لحاظ روش، از نوع تحقیقات کمی- کیفی و از لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی بوده که در رویکرد کیفی از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. جامعه آماری این چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی نقش معلم در برنامه درسی آموزش پیش دبستانی مبتنی بر بازی در سال 1402-1401 انجام گرفته است. این تحقیق از لحاظ روش، از نوع تحقیقات کمی- کیفی و از لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی بوده که در رویکرد کیفی از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه صاحب نظران برنامه درسی، روانشناسان تربیتی و مربیان پیش دبستانی که به ترتیب در دانشگاه های استان آذربایجان غربی یا در مدارس و مراکز پیش دبستانی تدریس می کنند، می باشد. نمونه آماری شامل 20 نفر از صاحب نظران برنامه درسی و روانشناسان تربیتی که حداقل دارای دو تالیف کتاب و پنج مقاله علمی و پژوهشی و 10نفر از مربیان پیش دبستانی که دارای 5 سال تجربه آموزش داشته اند با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تا حد اشباع انتخاب شدند. ابتدا بر اساس مصاحبه نیمه ساختار یافته، دیدگاه های جامعه آماری استخراج و سپس از طریق کدگذاری پاسخ های مصاحبه شوندگان کد بندی و مقولات نهایی مشخص شد و نتایج پژوهش نشان می دهد: راهنمایی، تسهیل گری، ایجاد شرایط و فراهم کردن بسترهای لازم و تهیه امکانات و وسایل بازی از مهمترین مولفه‌های نقش معلم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - مقایسه اثربخشی آموزش معنویت‌درمانی و واقعیت‌درمانی بر رفتار خودمراقبتی و افسردگی در بازماندگان کرونا
مریم پیروی مریم نصیردهقان نیلوفر طهمورسیشماره 1 , دوره 1 , پاییز 1401معنویت و ادراک واقعیت، نقش مهمی در سلامت زندگی فردی و اجتماعی دارند. هدف از این پژوهش، مقایسه اثربخشی معنویت‌درمانی و واقعیت‌درمانی بر رفتار خودمراقبتی، افسردگی در بازماندگان کرونا بود. روش: پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون _ پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود چکیده کاملمعنویت و ادراک واقعیت، نقش مهمی در سلامت زندگی فردی و اجتماعی دارند. هدف از این پژوهش، مقایسه اثربخشی معنویت‌درمانی و واقعیت‌درمانی بر رفتار خودمراقبتی، افسردگی در بازماندگان کرونا بود. روش: پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون _ پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری کلیه بازماندگان کرونا در سال 1400 بودند. 45 نفر از داوطلبین واجد شرایط به روش نمونه‌گیری دردسترس به عنوان نمونه وارد پژوهش شدند. سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی معنویت‌درمانی و واقعیت‌درمانی و گروه گواه(هرگروه پانزده نفر )قرار گرفتند. برای جمع‌آوری دادهها از پرسشنامه افسردگی(بک، 1966)، پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی مرتبط با کرونا(پویان فرد و همکاران ، 1399)استفاده شد. پیش‌آزمون، پس آزمون و پس از شش ماه پیگیری، انجام پذیرفت. دادهها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بون‌فرونی در محیط نرم افزار spss26‎ با سطح معناداری برابر 05/0 تجزیه و تحلیل شدند.یافتهها: در پژوهش حاضر معنویت‌درمانی و واقعیت‌درمانی بر افسردگی (001/0P<) اثر کاهنده و بر خودمراقبتی (001/0=P) اثر افزاینده داشتند. اثر متقابل زمان*گروه‌ها موجب کاهش افسردگی (001/0P<) و افزایش خودمراقبتی (001/0P<) نسبت به گروه گواه شد. نتایج آزمون تعقیبی بون‌فرونی نشان داد که اثربخشی واقعیت‌درمانی بر خودمراقبتی، بیشتر از معنویت‌درمانی و معنادار است(031/0 =P) و هر دو درمان نسبت به گروه گواه از اثر بخشی بیشتر و معناداری برخوردار بودند. نتیجه گیری: بر اساس یافته‌‌های این پژوهش ، معنویت‌درمانی و واقعیت‌درمانی بر کاهش افسردگی و افزایش خودمراقبتی در بازماندگان کرونا مؤثر بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - فولن و چرایی یادگیری عمیق در برنامه درسی
ثریا میرشکاری نرگس کشتی آرای حمید عزیزی ملک آبادیشماره 1 , دوره 2 , پاییز 1402امروزه دیگر آموختن، سپردن مجموعه‌ای از دانستنی‌ها و انبوهی از مسائل حل‌شده به حافظه نیست. این روش نمی‌تواند یادگیرندگان را برای زیستن در آینده‌ای که مملؤ از مسائل غیرقابل پیش‌بینی است، آماده کند. بنابراین مهمترین وظیفه نظام آموزشی، پرورش مهارت‌هایی است که دانش‌آموزان را چکیده کاملامروزه دیگر آموختن، سپردن مجموعه‌ای از دانستنی‌ها و انبوهی از مسائل حل‌شده به حافظه نیست. این روش نمی‌تواند یادگیرندگان را برای زیستن در آینده‌ای که مملؤ از مسائل غیرقابل پیش‌بینی است، آماده کند. بنابراین مهمترین وظیفه نظام آموزشی، پرورش مهارت‌هایی است که دانش‌آموزان را قادر می‌سازد، خود حل مسائل و کشف مجهولات را به‌عهده بگیرد و این هدف جز با تمرکز بر یادگیری عمیق میسر نخواهد بود به‌همین منظور، برای ارائه چشم‌انداز واضحی از یادگیری عمیق، در این پژوهش نظریه فولن و چرایی توجه یادگیری عمیق در برنامه درسی با استفاده از روش تحلیل محتوای قیاسی بررسی شد. محیط پژوهش شامل متون مرجع در حوزه نظریه فولن و یادگیری عمیق بود که 7 منبع با این محوریت در محدوده سال‌های 2010 تا 2020 به عنوان نمونه به شیوه هدفمند انتخاب شدند. به منظور اعتباربخشی محتوایی نتایج حاصل از تحلیل محتوا نمونه مورد مطالعه شامل متخصصان حوزه برنامه‌ریزی درسی در سال 1402 و شامل 10 نفر بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. در راستای اعتبارسنجی مؤلفه های شناسایی‌شده از تحلیل محتوا، از روش هولستی استفاده شد. یافتهها نشان داد به منظور دستیابی به یادگیری عمیق توجه به چهار لایه شایستگی‌های شش‌گانه جهانی شامل شخصیت، تابعیت و تعلق اجتماعی، خلاقیت، تفکر انتقادی، همکاری و ارتباطات؛ عناصر چهارگانه طراحی یادگیری شامل شیوه‌های آموزشی، مشارکت‌های یادگیری، محیط‌های یادگیری و استفاده از دیجیتال؛ شرایط لازم برای یادگیری عمیق در مدرسه، منطقه و سیستم‌ها؛ و فرایند تحقیق مشترک ضروری است. بنابراین به سازمان آموزش‌و‌پرورش و متخصصان نظام آموزشی پیشنهاد می‌شود به‌منظور فراهم آوردن بستر نظام‌مند پرورش یادگیری عمیق، نظریه فولن را مبنا قرار دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - واکاوی تحلیلی ارزشیابی آموزشی در آموزش مجازی دانشگاهی
پریسا ایران نژاد فهیمه یعقوبی فاطمه پرسته قمبوانیشماره 3 , دوره 1 , بهار 1402تحقیق با هدف" واکاوی تحلیلی ارزشیابی آموزشی در آموزش مجازی" انجام گردید. این تحقیق از نظرهدف کاربردی، از نظر شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی، از نظر ماهیت داده ها، کیفی و از نوع نظریه داده بنیاد می باشد. جامعه آماری استادان خبره دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد چکیده کاملتحقیق با هدف" واکاوی تحلیلی ارزشیابی آموزشی در آموزش مجازی" انجام گردید. این تحقیق از نظرهدف کاربردی، از نظر شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی، از نظر ماهیت داده ها، کیفی و از نوع نظریه داده بنیاد می باشد. جامعه آماری استادان خبره دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج بودند که تعداد نمونه بر اساس اشباع نظری به 12 نفر رسید. روش نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند و ابزار اندازه گیری مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. جهت روایی و اعتبار داده‎ها از دو روش بازبینی مشارکت‎کنندگان و مرور نظر صاحب‌نظران غیرمشارکت کننده در تحقیق استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق تحلیل محتوا و کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام گردید. نتایج نشان داد عوامل اثرگذار بر ارزشیابی آموزشی دانشجویان درآموزش مجازی شامل 5 مقوله محوری زیرساخت ها و امکانات ارزشیابی مجازی و حمایت سازمانی، نگرش استادان به ارزشیابی مجازی، شناخت استادان از شیوه های ارزشیابی مجازی، شیوه های ارزشیابی استادان، آسیب های ارزشیابی مجازی می باشد. از نظر کیفیت ارزشیابی مجازی در دانشگاه آزاد کرج قابل قبول نبوده و در وضعیت مناسبی قرار نداشت. چالش های ارزشیابی درآموزش مجازی عبارتست از عدم توجه و عدم تاکید دانشگاه بر یادگیری، نوع نگرش دانشجویان در سیستم ارزشیابی مجازی یعنی تقلب کردن و رونویسی، انگیزه پایین دانشجو، عدم تعیین قوانین مناسب برای ارزشیابی مجازی. پیشنهاد می شود تیم های تخصصی در حوزه آموزش مجازی جهت پژوهش و پیدا کردن راهکارهای واقع بینانه در ارزشیابی، تامین بودجه های مورد نیاز، فرهنگ سازی و ارائه آموزش های لازم و پرهیز از آزمون و خطا و تامین زیر ساختهای لازم تشکیل گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - آموزش مسئولیت پذیری اجتماعی و بررسی اثربخشی آن بر حس تعلق به مدرسه و انگیزه تحصیلی دانش آموزان.
زهرا شمسشماره 1 , دوره 1 , پاییز 1401پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی آموزش مسئولیت پذیری اجتماعی بر حس تعلق به مدرسه و انگیزه تحصیلی دانش آموزان دختر پایه ششم ناحیه یک یزد انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی است. جامعه آماری کلیه دانش آموزان کلیه دانش آموزان دختر پایه ششم ناحیه یک یزد در سال تحصیلی 14 چکیده کاملپژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی آموزش مسئولیت پذیری اجتماعی بر حس تعلق به مدرسه و انگیزه تحصیلی دانش آموزان دختر پایه ششم ناحیه یک یزد انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی است. جامعه آماری کلیه دانش آموزان کلیه دانش آموزان دختر پایه ششم ناحیه یک یزد در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که 30 نفر از آن ها به روش در دسترس نفر انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش پرسشنامه احساس تعلق دانش آموزان به مدرسه (بری و همکاران، 2004) و انگیزه تحصیلی هارتر (1988) بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون کوواریانس استفاده گردیده است. نتایج به دست آمده نشان داد آموزش مسئولیت پذیری اجتماعی باعث افزایش حس تعلق به مدرسه و انگیزه تحصیلی دانش آموزان دختر پایه ششم شده است. همچنین در ابعاد حمایت معلم، مشارکت در اجتماع، رعایت احترام و عدالت در مدرسه، احساس مثبت به مدرسه، تعلق فرد به مدرسه نیز باعث افزایش نمرات دانش آموزان شده است. فقط بعد مشارکت علمی پس از آموزش در دانش آموزان تغییری نداشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - رابطه سواد برنامه درسی با عملکرد شغلی معلمان زن متوسطه اول با توجه به نقش واسطه‌ای مسئولیت پذیری
خدیجه قادری مهسا انتظامی علیرضا عصارهشماره 1 , دوره 2 , پاییز 1402هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سواد برنامه درسی با عملکرد شغلی معلمان زن متوسطه اول با توجه به نقش واسطه‌ای مسئولیت پذیری بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان زن شاغل در مقطع متوسطه اول شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 بود، که از بی چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سواد برنامه درسی با عملکرد شغلی معلمان زن متوسطه اول با توجه به نقش واسطه‌ای مسئولیت پذیری بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان زن شاغل در مقطع متوسطه اول شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 بود، که از بین آنها 307 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس سواد برنامه درسی عباباف و همکاران، مقیاس عملکرد شغلی پاترسون و مقیاس مسئولیت پذیری گاف و همکاران گردآوری شد. از آزمون ضریب همبستگی و تحلیل مسیر برای بررسی فرضیه ها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سواد برنامه درسی با عملکرد شغلی (01/0p<)، بین سواد برنامه درسی با مسئولیت پذیری(01/0p<) و بین مسئولیت پذیری با عملکرد شغلی (01/0p<) اثر مستقیم معناداری وجود دارد. همچنین سواد برنامه درسی با عملکرد شغلی از طریق مسئولیت پذیری اثر غیر مستقیم معناداری دارد (001/0p<). مدل نهایی نیز از برازش خوبی برخوردار بود. نتایج مطالعه حاکی از معنی دار بودن نقش واسطه‌ای مسئولیت پذیری در رابطه بین سواد برنامه درسی و عملکرد شغلی معلمان زن مقطع متوسطه اول بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - نگاهی تربیتی به دو داستان حی بن یقظان و رابینسون کروزو: جستاری مقایسه ای
علی ستاری مریم بناهان معصومه بهاری جویباریشماره 4 , دوره 1 , تابستان 1402هدف این پژوهش تحلیل دلالت های تربیتی دو داستان حی بن یقظان و رابینسون کروزو بصورت مقایسه ای با شناسایی بارزترین مفاهیم تربیتی آنها است. روش پژوهش بصورت توصیفی- تحلیلی با بهره گیری از شیوه تحلیل محتوا همراه با رویکرد استقرایی است. در بررسی داستان ها، جمله بعنوان واحد تحل چکیده کاملهدف این پژوهش تحلیل دلالت های تربیتی دو داستان حی بن یقظان و رابینسون کروزو بصورت مقایسه ای با شناسایی بارزترین مفاهیم تربیتی آنها است. روش پژوهش بصورت توصیفی- تحلیلی با بهره گیری از شیوه تحلیل محتوا همراه با رویکرد استقرایی است. در بررسی داستان ها، جمله بعنوان واحد تحلیل در نظر گرفته شد. در این راستا، جمله های همسو با نظام مقوله بندی مشخص و در فهرست وارسی ثبت شدند. مقوله های اصلی شامل اهداف، اصول، انواع و روش های تربیتی تعیین شدند. زیر مقوله ها در ذیل مقوله های اصلی با رویکردهای دلالت های تربیتی مفهوم پردازی شدند. یافته های تحقیق نشان می دهد که وجه اشتراک دلالت های تربیتی دو داستان در اصول تربیتی مبنی بر اصل فردیت، اصل تکلیف نسبت به خود و اجتماع، اصل تکامل پیرامون خلقت انسان اولیه و چگونگی رشد و نمو نفس بشری، نمایان می گردد. از سوی دیگر، مهمترین وجوه افتراق دو داستان در اهداف تربیتی است؛ بدین صورت که حکایت سیر معرفتی انسان از شناخت وجود حقیقی در داستان حی‌بن یقظان نسبت به داستان رابینسون کروزو است. تلاش برای کشف حقیقت وجود و ارائه معنای جدیدی برای زندگی به عنوان نقش برجسته در داستان حی بن یقظان جلوه گر است. پرونده مقاله
