واکاوی نقش نظریه انتقادی در برنامه‌درسی و ترسیم الگویی از یک معلم تحول‌آفرین
محورهای موضوعی : آموزش و پرورشمینو شریفی دروازه 1 , فائزه ناطقی 2 , محمدهاشم رضایی 3
1 - دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
2 - استادیار برنامه‌ریزی درسی، گروه علوم تربیتی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
3 - استادیار فلسفه تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، ایران
کلید واژه: نظریه انتقادی, برنامه‌درسی, معلم تحول‌آفرین,
چکیده مقاله :
این پژوهش با هدف واکاوی نقش نظریه انتقادی در برنامه‌درسی و ترسیم الگویی از یک معلم تحول‌آفرین انجام شد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا تحلیلی-استنتاجی بود. جامعه پژوهش کلیه متون چاپی و غیرچاپی معرف نظریات حوزه پداگوژی انتقادی فریره، ژیرو و هابرماس بود. روش نمونه‌گیری در دسترس با توجه به اصل اشباع نظری بود. نتایج پژوهش درباره برنامه‌درسی انتقادی حاکی از آن بود که اهداف باید شامل افزایش آگاهی، خودشناسی، پرورش شهروند انتقادی و تربیت انسان‌های کارساز باشند. محتوا باید آن چیزی باشد که دانش‌آموزان می‌خواهند درباره آنها بیشتر بدانند و با علایق سه‌گانه فنی، تفسیری و رهایی‌بخش و با اشکال سه‌گانه دانش تجربی، تحلیلی و انتقادی مرتبط باشند. راهبردهای آموزش آن باید شامل گفتگوها و مناظره‌های عاری از اجبار، ایجاد زمینه تعامل بین‌فردی و پرهیز از خشونت و ایجاد زمینه یادگیری مشارکتی باشند. رویکرد مطلوب ارزشیابی، خودارزیابی بود و ویژگی‌های معلم این رویکرد شامل فکور، بردبار، رهایی‌بخش، دگرگون‌ساز، نقاد، گشوده، نشان‌دهنده روش‌های یادگیری، بردبار، تحول‌آفرین و تسهیل‌گر خلاقیت بودند.