طراحی مدل حکمی سازی در نظام آموزش عالی کشور
محورهای موضوعی : آموزش عالی
سمیه سیمائی
1
,
الهام فریبرزی
2
*
,
نازیاسادات ناصری
3
1 - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
2 - استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
3 - استادیار،گروه علوم تربیتی، واحدمشهد، دانشگاه آزاداسلامی، مشهد ، ایران.
کلید واژه: حکمت, حکمی سازی, آموزش عالی, تئوری داده بنیاد.,
چکیده مقاله :
هدف: پژوهش حاضر، با هدف طراحی مدل حکمی سازی در نظام آموزش عالی کشور انجام شد.
روش: رویکرد پژوهش حاضر، رویکرد استقرایی با استراتژی نظریه پرداری داده بنیاد است. جامعه آماری خبرگان، صاحبان نظران و تصمیم گیران نظام آموزش عالی و اساتید حوزه ی مدیریت آموزشی بودند که با استفاده از اصل اشباع نظری و روش نمونه گیری گلوله برفی 12 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته استفاده شد. جهت اخذ تامین اعتبار از درگیري طولانی مدت و مشاهده مداوم و بازبینی توسط مشارکت کنندگان استفاده شده است. در راستای تایید پایایی، براي محاسبه‌ي ضريب توافق دو كدگذار از ضريب كاپا استفاده شد که مقدار آن 0.692 بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا انجام شد.
یافته ها: نتایج نشان دهنده ی استخراج 298 کد باز در قالب 16مولفه و 6 مقوله شناسایی شد. مقوله عوامل علی شامل 3 مولفه عوامل فردی، بین فردی و سازمانی است. مقوله محوری شامل 3 مولفه دانش عملی، دانش هوشمندانه و تفکر خردمندانه است. مقوله استراتژی ها شامل 4 مولفه استراتژی جامع علمی کشور، استراتژی رهبری تحول گرا، استراتژی حکمت رفتارگرا و استراتژی جهاد تبیین است. مقوله پیامدها شامل 2 مولفه بهبود عملکرد نظام آموزش و تحقق فضایل اخلاقی می باشد. مقوله زمینه خدمات شامل 2 مولفه عوامل فرهنگی و عوامل ساختاری است. در نهایت مقوله مداخله گرها شامل 2 مولفه محیط خرد و محیط کلان است که مدل نهایی حکمی سازی در نظام آموزش عالی را در بر می گیرد.
نتیجه گیری: با توجه به یافته ها برای نظام آموزش عالی طراحی سنجه ها و شاخص های مرتبط با حکمی سازی و توسعه آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
Purpose: The current research was conducted with the aim of designing a judicial model in the country's higher education system.
Method: The foundation's inductive research and data theorizing strategy. The statistical population was experts, opinion owners and decision makers of the higher education system and professors in the field of educational management, who were selected as the sample size using the principle of saturation and the snowball sampling method. Semi-structured in-depth interviews were used to collect data. In order to obtain credit, long-term engagement and continuous observation and review by the participants have been used. In order to confirm the reliability, the Kappa coefficient was used to calculate the agreement coefficient between the two coders, and its value was 0.692. Data analysis was done using Max Kyuda software.
Results: The results show the extraction of 298 open codes in the form of 16 components and 6 categories. Of these, 3 components are related to the causal factor’s category, 3 components are related to the central category, 4 components are related to the strategy’s category, 2 components are related to the consequence’s category, 2 components are related to the context category and 2 components are related to the category. The context was identified, which includes the judicial model in the higher education system.
Conclusion: According to the findings, it is of great importance for the higher education system to design measures and indicators related to legalization and its development.
احمدی،غفور، نژادایرانی، فرهاد، بهلولی، نادر، رحیمی، غلامرضا. (1399). بررسی و استخراج عناصر تشکیل دهنده حکمت سازمانی و ارزیابی آن با استفاده از متد MCDM فازی. نوآوری های مدیریت آموزشی، 16(1): 90-107.
جاجرمی زاده، محسن. (1401). الگوی مدیریت تحول فرهنگی در دانشگاه بر پایه نظرات آیت‌الله خامنه‌ای. مطالعات مدیریت دولتی ایران،5(1): 59-87.
جامه بزرگ، زهرا، خسروپناه، عبدالحسین. (1402). طراحی آموزشی حِکمی( حکمت بنیان) مبتنی بر رویکرد حکمی – اجتهادی برای تحقق انسان حکیم. انسان پژوهی دینی، نخستین همایش ملی روش‌های پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی.
جامه بزرگ، زهرا ،خسروپناه،عبدالحسین . (1403). ابعاد یادگیری در مدل طراحی آموزشی حِکمی (حکمت بنیان) مبتنی بر رویکرد حکمی - اجتهادی. انسان پژوهی دینی، 21(51): 25-46.
جمشیدی‌خوش،مهدی. (1401). رابطه هوش معنوی با شکل‌گیری حکمت سازمانی و تشکیل سازمان حکمت مدار. مطالعات مدیریت و کار آفرینی،39(8): 328-338.
حقدوست، علی اکبر، امامی رضوی، سید حسن، افشار، لیلا. (1400). دانشگاه حکمت بنیان، هدف راهبردی الگوی شش وجهی تعالی آموزش علوم پزشکی. طب و تزکیه، 30(1): 57-65.
حیدری تفرشی، علیرضا، حیدری تفرشی، غلامحسین، خورشیدی، عباس. (1397). تحول در دانشگاه به واسطه ترسیم الگوی بهره وری اعضای هیات علمی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 61(6.1):405-418.
رحمانیان کوشکی، بهاره، سجادی، نصرالله، حمیدی، مهرزاد، علیدوست قهرفرخی، ابراهیم. (1402). مدل مفهومی استقرار سازمان حکمت محور در کمیته ملی المپیک جهوری اسلامی ایران. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی،3(2): 41-59.
رحیمی، فرج‌اله ، خلیلی، بهار، باورصاد، بلقیس . (1403). طراحی مدل خرد سازمانی با رویکرد داده بنیاد. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات،16(2)، :44-59.
رهنورد، فرج اله،(1397). نظریه سازمانی حکمت، فصلنامه مطالعات منابع انسانی، 8(27):77-102.
سعیدمهدوی، اکرم السادات، ستاری اردبیلی ، فرزاد، خیراندیش، محمد، ابراهیم پور، حبیب، میرزایی دریانی، شهرام.(1400). طراحی و روان سنجی مقیاس سنجش خردمندی عملی مدیریتی در بیمارستان های وزارت بهداشت ایران. سلامت و بهداشت ، ۱۲ (۴) :۵۴۸-۵۴۰.
سهرابی، منیره، یمنی دوزی سرخابی، محمد، فراستخواه، مقصود، حضرتی، حسن. (1400). بررسی عوامل موثر بر شکل گیری و تحول دانشگاه در ایران از تأسیس دانشگاه تهران تاکنون. علوم تربیتی، 28(1): 185-206
صادقیان، موحد، منتظری، محمد،قهرمانی، جعفر. (1401). سطح‌بندی آسیب‌‌های توسعه مدیریت دانش در دانشگاه‌ها. خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت، 13(47): 85-103.
صمدی میارکلائی، حمزه، صمدی میارکلائی، حسین. (1398). در مسیر دانشگاه حکیمانه: سومین انقلاب علمی- دانشگاهی. سیاست نامه علم و فناوری، 09(2): 43-66.
محمدی مقدم، یوسف، شوقی، بهزاد. (1400). تأثیر خرد سازمانی بر اعتماد بین فردی با توجه به نقش میانجی هوش هیجانی. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 30(101): 69-92.
ملکی نیا، عماد، ملکی نیا،زهرا، فیضی، صدیقه. (1397). راهبردهای مورد نیاز نظام آموزش عالی ایران در عصر جهانی شدن. سیاست‌های راهبردی و کلان،6(24): 518-545.
میری، امیر، عباسپور ،عباس، خورسندی، علی، خرمشاد، محمدباقر(1402). راهبردهای آموزش در دانشگاه با رویکرد دانشگاه حکمت بنیان. دوماهنامه علمی- پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، ۱۶ (۱) :۲۱-۳۱.
Aditya, B. R., Ferdiana, R., & Kusumawardani, S. S. (2022). Identifying and prioritizing barriers to digital transformation in higher education: a case study in Indonesia. International Journal of Innovation Science, 14(3/4): 445-460.
Akgün-Özbek, E., & Özkul, A. E. (2023). E-transformation in higher education and what it coerces for the faculty. In Research Anthology on Remote Teaching and Learning and the Future of Online Education,5(7): 1086-1111.
Haetami, H. (2024). Local Wisdom-Based Education Management: Building Identity in the Midst of Globalization. Gestion Educativa, 1(2): 9-17.
Javidi, N., & Mohammadzadeh, Y. (2022). The effect of virtualization of organizational performance on organizational stability through the synergy of human capital and organizational wisdom organization in sports organizations. Technium Sustainability, 2(1): 13-30.
Kessler, E. H. & Bailey. J. R., (2017), Handbook of Organizational and Management Wisdom. Sage Publication.
Marks, A., & Al-Ali, M. (2022). Digital transformation in higher education: a framework for maturity assessment. In COVID-19 Challenges to University Information Technology Governance, Springer International Publishing:4(15): 61-81.
Ramanauskas, J., & Banevicius, S. (2021). Principles of organizational wisdom in the health tourism industry. Baltic journal of economic studies, 7(4): 1-7.
Sancak, I. E. (2023). Change management in sustainability transformation: A model for business organizations. Journal of Environmental Management, 330: 117-165.
Schmit, D, E., Muldoon, J. & Pounders, K. (2022). What is Wisdom? The Development and Validation of a Multidimensional Measure. Journal of Leadership, Accountability and Ethics, 9(2):39-54.
Stelmaszczyk, M., Pierścieniak, A., & Krzysztofek, A. (2021). Managerial Energy in Sustainable Enterprises: Organizational Wisdom Approach. Energies, 14(9): 23-67.
Trowbridge, R. H. (2017). Wisdom and lifelong learning in the twenty-first century. London Review of Education, 5(2): 159-172.