عوامل موثر بر تجارت متقابل ایران با بلوک‌های منطقهای
محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت
کلید واژه: جارت متقابل, بلوک‌های منطقه ای, داده‌های تلفیقی پویا, سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی,
چکیده مقاله :
مطالعه حاضر به دنبال تحلیل عوامل موثر بر تجارت متقابل ایران با کشورهای طرف تجاری در بلوک‌های منطقهای EU، ECO، GCC و ASEAN با استفاده از داده‌های تلفیقی دوره 2009-1995 مبتنی بر رویکرد داده‌های تلفیقی پویا و بکارگیری روش گشتاورهای تعمیم‌یافته می‌باشد. نتایج برآورد مدل نشان می‌دهد که اندازه اقتصادی، درآمد سرانه و مسافت مهمترین متغیرهای توضیح‌دهنده تجارت متقابل ایران و کشورهای طرف تجاری می‌باشند. براساس یافته‌های پژوهش، جریان تجاری ایران از فرضیه لیندر مبنی بر وجود رابطه مثبت بین تجارت متقابل و تفاوت درآمدها پیروی می‌کند. همچنین ابعاد اقتصادی و مسافت به‌ترتیب تاثیری مستقیم و معکوس بر جریان تجاری ایران دارد.
Abstract In this paper we revisited the recent contribution study examines the determinants of bilateral trade between Iran and European Union,ECO, GCC and ASEAN countries in the period 1995-2009, using a dynamic panel data. The findings indicate that IRAN’ trade flows follow the Linder hypothesis. Results show that geographical distance is negative and significant; trade increases if the transportation costs decrease. We also introduce the economic dimension and income per-capita; these proxies confirm the positive effects in bilateral trade. Our results also confirm the hypothesis that foreign direct investment is positively correlated with trade.
فهرست منابع
- آذربایجانی، کریم و حسین کریمی هسنجه (1382):"جهانی شدن، یکپارچگی اقتصادی و مناسبترین ترتیبات تجاری-منطقهای برای اقتصاد ایران (فرصتها و چالشها)"، مرکز فناوری اطلاعات دانشگاه اصفهان.
- جلایی، سیدعبدالمجید و سعید سلیمانی (1385):"یکپارچگی تجاری ایران با کشورهای عضو اکو (ECO): کاربرد یک مدل جاذبه"، پژوهشهای اقتصادی، شماره 4.
- طیبی، سید کمیل و کریم آذربایجانی (1380):"بررسی پتانسیل تجاری میان ایران و اوکراین: بهکارگیری مدل جاذبه"، پژوهشهای بازرگانی، شماره 21.
- طیبی، سید کمیل و مژگان معلمی (1380):"کاربرد یک مدل جاذبه: آسهآن یکپارچگی تجاری در ملتهای جنوب شرق آسیا"، مرکز فناوری اطلاعات دانشگاه اصفهان.
- یاوری، کاظم و سیدحمیدرضا اشرف زاده (1384):"یکپارچگی اقتصادی کشورهای در حال توسعه؛ کاربرد مدل جاذبه با داده‌های تلفیقی به روش GMM و همگرایی"، پژوهشنامه بازرگانی، شماره 36.
- Anderson J E (1979), “A Theoretical Foundation for the Gravity Equation”, The American Economic 69 (1), 106-116.
- Badinger, H. and F. Breuss (2008), “Trade and productivity: an industry perspective,” Empirica, 35, 213-231.
- Balassa, B (1966), “Tariff Reductions and Trade in Manufactures among Industrial Countries”, American Economic Review, 56(3), 466-473.
- Balassa, B, and Bauwens L. (1987), “ Intra-Industry Specialization in Multi-Country and Multi-Idustry Framework”, The Economic Journal, 923-939.
- Baltagi, B.H., Egger, P.,and Pfaffermayr, M.(2003), “A Generalized Design for Bilateral Trade Flow Models”, Economics Letters, 80, 391-7.
- Bergstrand, H. (1985), “The Gravity Equation in International Trade: Some Microeconomic Foundations and Empirical Evidence”, Review of Economics and Statistics, 67(3), 474-481.
- Caves, E. (1981), “Intra-Industry Trade and Market Structure in Industrial Countries”, Oxford Economic Papers, 203-223.
- Clark, D, and Stanley, D. (2003), “Determinants of Intra- Industry Trade Between the United States and Industrial Nations”, International Economic Journal 17 (3), 1-17.
- Deradorff, A (1998), “Determinants of Bilateral Trade: Does Gravity Work in Neoclassical World?”, NBER Chapters in The Regionalization of the World Economy, 7-32.
- Eichengreen, B, and Irwin D. (1998), “ The Role of History in Bilateral Flows“, The Regionalization of the World Economy in Jeffrey A. Frankel (ed), University of Chicago, Press.
- Egger, P.(2002), “ An Econometric View on the Estimation of Gravity Models and the Calculation of Trade Potentials”, World Economy, 25, 297-312.
- Evans, E., and Harrigan, J. (2005), “Distance Time, and Specialization: Learn Retailing in General Equilibrium”, American Economic Review 95 (1): 292-313.
- Fidrmuc, J. (2004), “The Endogeneity of the Optimum Currency Area Criteria, Intra-Industry Trade, and EMU Enlargement”, Contemporary Economic Policy, 22(1), 1-12.
- Frankel, J. and Rose, A. (1998), “ The Endogeneity of the Optimum Currency Area Criteria”, The Economic Journal 108, 1009-1025.
- Grubel, H (1967), ” Intra - Industry Specialisation and the Pattern of Trade “, Canadian Journal of Economics and Political Science, 33 (3), 374-388.
- Grubel, H (1970), “The Theory of Optimum Currency Areas”, The Canadian Journal of Economics”, 3(2), 318-324.
- Grossman, G, and Helpman, E. (2005), “A Protectionist Bias in Majoritarian Politics”, Quarterly Journal of Economy 120, 139-1282.
- Helpman,E, and Krugman, P. (1985), “ Market Structure and Foreign Trade”, Brighton, UK: Harvester Wheatsheaf.
- Helpman, E. (1987), “Imperfect Competition and International Trade: Evidence from fourteen Industrial Countries”, Journal of Japononese International and International Economics, 1(1), 62-81.
- Hummels, D. and Levinshon, J. (1995), “Monopolisitc Competition and International Trade: Reconsidering the Evidence”, Quarterly Journal of Economics, 110 (3),736-799.
- Lucas, R. Jr. (1988), “On the Mechanics of Economic Development”, Journal of Monetary Economics, 22 (1), 3-42.
- Leitão, N.C., and Faustino, H. (2010), “ Portuguese Foreign Direct Investment Inflows: An Empirical Investigation”, International Research Journal of Finance and Economics, 38, 190-197.
- Leitão, N.C., Faustino, H., and Yoshida, Y. (2010), “Fragmentation Vertical Intra-Industry Trade , and Automobile Components”, Economics Bulletin 30 (2), 1006-1015.
- Linder, S. B. (1961), “An Essay on Trade and Transformation”, John Wiley, New York.
- Kabir, M., and Salim, R. (2010), “Can Gravity Model Explain BIMSTEC’S Trade?”, Journal of Economic Integration , 25(1), 144-166.
- Krugman, P. (1993), “Geography and Trade”, First MIT Press paperback edition.
- Pagoulatos, E., and Sorense, R. (1975), “Two-Way International Trade: Na Econometric Analysis”, Weltwirtschaftliches Archiv (3), 454-465.
- Papazolou, C., Pentencost, J., and Marques, H. (2006), “ Model Forecast of the Potential Trade Effects of EU Enlargement: Lessons from 2004 and Path- Dependency in Integration,” World Economy, 29,1071-1089.
- Pöyhönen P (1963), “A Tentative Model for the Volume of Trade between Countries”, Weltwirtschaftliches Archiv 90 (1): 93-99.
- Rauch, J. (1999), “ Networks versus Markets in International Trade”, Journal of International Economics , 48 (1), 7-35.
- Romer, D. (1986), “A Simple General Equilibrium Version of the Bamol- Tobin Model”, The Quarterly Journal of Economics, MIT Press, 101 (4), 663-685.
- Skabic, I. and Orlic, E. (2007), “Determinants of FDI in CEE and Western Balkman Countries (Is Accession to the EU important for Attracting FDI?)”, Economic and Business Review, 9 (4), 333-350.
- Serlenga, L., Shin, Y.(2007), “Gravity Models of Intra-EU Trade: Application of the CCEP-HT Estimation in Heterogeneous Panels with Unobserved Common Time- Specific Factors”, Journal of Applied Econometrics, 22, 361-381.
- Stone, J. and Lee, H. (1995), “ Determinants of Intra-Industry Trade: An Longitudinal Cross-Country Analysis”, Weltwirtschaftliches Archiv , 67-85.
- Tinbergen J (1962),“Shaping the World Economy”. New York: The Twentieth Century Fund Inc.
Toh, K. (1982), “ A Cross- Section Analysis of Intra- Industry Trade in U.S Manufacturing Industries”, Weltwirtschaftliches Archiv (118), 281-301.