بررسی رابطه متغیرهای کلان اقتصادی با شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران
محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت
کلید واژه: نرخ ارز, قیمت نفت, بازار بورس, شاخص کل بورس,
چکیده مقاله :
شاخص کل بورس در هر کشور،مهمترین ابزار شناسایی بورس اوراق بهادار آن کشور است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه متغیرهای کلان اقتصادی با شاخص کل بورس است. بنابراین مسئله اساسی پژوهش آن است که آیابین متغیرهای کلان اقتصادی شاخص مصرف کننده (CPI)، نرخ ارز بازار آزاد، قیمت نفت با شاخص کل بورس تهران رابطه وجود دارد؟ در این خصوص دوره زمانی 7 ساله (1386-1380) و داده‌ها به صورت فصلی گردآوری شده است انجام شده. برای آزمون فرضیات از روش‌های اقتصادسنجی و از مدلOLS، مدل رگرسیون خطی،آزمون ریشه واحد دیکی فولر و فیلیپس- پرون،آزمون F، آزمون وایت استفاده گردید. نتایج بررسی حاکی از عدم رابطه معنا دار بین شاخص مصرف کننده و نرخ ارز بازار آزاد با شاخص کل بورس بوده است؛ ولی قیمت نفت خام با شاخص کل بورس رابطه معنا دار ولی معکوس را نشان می‌دهد.
Stock exchange index is the most important factor in identifying the stock exchange of a country. The main purpose of the present research is to examine the relations between macroeconomic variables and general index of the stock exchange; hence, the basic question of the research is "Is there any relation between macroeconomic variables, including CPI, foreign exchange market rate, oil price and general index in Tehran Stock Exchange?" In order to examine hypotheses, we have used econometric methods, OSL Method, Linear Regression Model, Dicki Fuller and Philips Prone Model, Fisher Test and White Test during 2001-2008 quarterly. The results show that there is no statistical relation between CPI, foreign exchange market rate and general index in Tehran Stock Exchange; however, there is a statistical reverse relation between oil price and general index in Tehran Stock Exchange.
منابع و مآخذ
- ابو نوری،اسمعیل و گلاله مشرفی(1385): اثر شاخص‌های اقتصاد کلان بر شاخص قیمت سهام صنعت پتروشیمی در ایران، رساله دکتری، دانشگاه مازندران، بخش اقتصاد.
- ادیب، لیدا و همکاران (1382): بررسی رابطه بلند مدت بین قیمت سهام و تورم و رشد اقتصادی با استفاده از الگوهای VARوECM، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه الزهرا.
- انصاری،احمد و همکارانش(1374): سرمایه‌های فیزیکی خارجی و روش‌های جذب آن، تهران، وزارت امور اقتصادی و دارائی.
- بادکوبه ای هزاره،علیرضا و محمد تقی شهیدی (1374): بررسی و مطالعه اثر تورم بر قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تهران.
- پی.نوو، ریموند (1385): مدیریت مالی،جلد اول و دوم، جهانخانی، علی و علی پارسائیان، تهران، انتشارات سمت.
- تفضلی، فریدون(1376): اقتصاد کلان نظریه‌ها و سیاست‌های اقتصادی، تهران، نشر نی.
- تقوی، مهدی، تیمور محمدی و محمد برزنده (1376): بررسی متغیرهای اقتصادی اثر گذار بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران، مجله برنامه و بودجه، شماره 40و41.
- جهانخانی،علی و علی پارسائیان (1375): بورس اوراق بهادار، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- جعفری صمیمی، احمد و همکاران (1380): بررسی رابطه روش‌های تامین مالی (منابع خارجی) و بازده و قیمت سهام شرکت‌های بورس تهران، علوم انسانی الزهرا، شماره 37، بهار و تابستان .
- خدابخش، محمد و غلامرضا اسلامی بید گلی(1375): بررسی اثر تغییرات نرخ ارز بر قیمت سهام، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تهران.
- دوانی، غلامحسین (1384): بورس، سهام و نحوه قیمت گذاری سهام، تهران، انتشارات تصویر.
- سعیدی، پرویز و علی کوهساریان (1387): بررسی ارتباط تورم و P/Eبه رفتار قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علی آباد کتول.
- سلیمی افشار، احمد و محمد رضا نیکبخت (1382): بررسی رابطه بین نرخ تورم و نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
- عزیزی، فیروزه(1384): آزمون تجربی رابطه تورم و بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش نامه اقتصادی، شماره59 تابستان 1384.
- قاسم زاده، مصطفی(1385): بررسی رابطه بلند مدت شاخص قیمت سهام بورس با متغیرهای کلان پولی با استفاده از روش هم جمعی در اقتصاد ایران، پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 27، زمستان 1385.
- ملوییان، کریم و‌هاشم زارع(1382): بررسی تاثیر متغیرهای کلان و دارایی‌های جایگزین بر قیمت سهام در ایران: یک الگوی خود هم بسته با وقفه‌های توزیعی، دانشگاه شیراز، بخش اقتصاد.
- ملک محمدی، محمود و قدرت اله طالب نیا(1382): تبیین اثر تورم بر قیمت سهام شرکت‌های غذایی و داروئی موجود در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای1379-1375، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق.
- مشرفی، گلاله؛ بررسی علل افت و خیز‌های بورس اوراق بهادار (جایگاه بورس در اقتصاد کلان)، ماهنامه تدبیر، شماره 161و160.
- Anari, A. and J.Kolari, (2001), Stock prices and inflation: Texas A&M university, Journal of Finance 24,587-602.
-Geske, R. and R. Roll, (1983), The fiscal and monetary linkages between stock returns and Inflation, Journal of Finance 38,1-33.
-Gulnur, Muradogiu, metin, kivilcim and Avgas (2001)"is there a long Run Relationship Between stock Returns and monitory variables ?"Applied Financial Economics, II, PP., 41-49.