ارزیابی ساختار و عملکرد بازار خودرو سواری در ایران
محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت
کلید واژه: درجه تمرکز, شاخص هرفیندال- هیرشمن, شاخص نسبت تمرکز, هزینه اجتماعی انحصار, خودرو,
چکیده مقاله :
مقاله حاضر به شناسایی ساختار و عملکرد صنعت خودرو در طول دوره 1386- 1379 می‌پردازد و نشان می‌دهد، نسبت تمرکز دو بنگاه برتر بین 21/99-93/77، شاخص هرفیندال- هیرشمن بین 4953-3625، مقدار شاخص آنتروپی بین 415/0- 488/0 در نوسان بوده‌اند که ارقام شاخص‌های محاسبه شده مربوطه تایید کننده درجه تمرکز بالا در این بازار می‌باشند. همچنین هزینه اجتماعی (رفاهی) انحصار متناظر با این بازار نیز با به‌کارگیری روش کالین و مولر در سال 1386 اندازهگیری شد و نتایج نشان داد که رفاه از دست رفته ناشی از انحصار (هزینه اجتماعی انحصار) در سال 1386، معادل26 درصد از ارزش فروش محصول در این بازار می‌باشد.
Abstract Study this focuses on structure and performance of industry during1998-2007. According to the result of the analysis, the indices between the two top enterprises are in fluctuation between 77/93-99/21 based on Concentration Index, between 3625-4953 as per the Herfindhal-Hireshman Index, and between 0/415-0/488 according to the Entropy Index. From the calculated indices figures it can be proved that concentration level is very high in this market. Moreover, social cost (welfare loss) of monopoly in the same market is measured by the use of Cowling & Muller Methods in 2007. Due to the analyses, first the functional cost of sedan automobile has been estimated in format of collating one sample data by separating 5 major institutes and manufacturer of vehicle including: Iran khodro, Saipa, Pars khodro, Bahman Group, Moratab in time intervals from 2000 to 2007. Result in dicats welfare loss due to monopoly was 26% of product sale in this market in 2007 which represents high amount of concentration.
منابع
- اشرف زاده، سید حمید رضا، نادر مهرگان، 1387: اقتصاد سنجی پنل دیتا، موسسه تحقیقات تعاون دانشگاه تهران.
- حسینی، سید شمس الدین،1382: تحلیل قیمت گذاری آب از نظریه تا عمل، رساله دکتری اقتصاد واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی.
- حسینی، سیدشمس الدین، مرجان فقیه نصیری، جواد رضایی، 1384: اصلاح حمایت و تسهیل رقابت، راهبرد مقابله با چالش صنعت خودرو، مجموعه مقالات همایش کالبد شکافی حمایتها در اقتصاد ایران، موسسه مطالعات پژوهشهای بازرگانی.
- خداداد کاشی، فرهاد،1377: بررسی ساختار و عملکرد بازار نظریه و کاربرد آن در بخش صنعت، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی
- عسگری، منوچهر، 1374: تخمین تابع هزینه کارخانه ذوب آهن اصفهان و کاربردهای آن، پایان نامه دکتری دانشگاه علامه طباطبایی.
- فیوضی اختیاری، نسیم، 1385: اندازهگیری درجه تمرکز در صنعت بیمه کشور در بیمه‌های بازرگانی و بررسی هزینه‌های رفاهی ناشی از آن، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و تحقیقات.
- قانون رقابت مبانی نظری و تجربه کشورها، دفترمطالعات اقتصادی،1384، معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت بازرگانی.
- قندی نژاد، مرجانه،1385: بررسی ساختار (اندازهگیری تمرکز) صنعت بانکداری ایران و هزینه‌های اجتماعی انحصار آن، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و تحقیقات.
- گمرک ایران، اطلاعات بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران.
- مقالات همایش صنعت خودرو در ایران و اقتصاد جهانی.
- معاونت تولید و دفتر آمار و اطلاع رسانی وزارت صنایع و معادن، آمار تولید خودرو، سالهای 1377-1386
- یوسفی، محمدقلی،1384، "اقتصاد صنعتی"، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی
- Bikker J.A and k.Haff, September 2000,”Measure of Competition in the Banking Industry: a review of the literature”, pp 2-35
- Cowling.k and Muller.D, Dec 1978,”The Social Cost of monopoly power”, The Economic Journal, pp 727-748
- Dixon, Robbert, Gunter, Alan, Mahmood, Mohamad, 2001”the social cost of monopoly in Australian manufacturing, the australian”economic review, vol 34, no. pp 39
- Erlat, Guzin, akyuz, Oguzhan, 2001,”country concentration of Turkish exports and imports Over Time”, pp1-18
- Gumus, Erdal, 2007,”the social cost of monopoly”, A Survey and an evaluation, pp150-160
- Miller, john,”measures of monopoly power & concentration their economic significance”, Yale University, pp1-22
Yoon, Seok, 2004,”welfare loss due to monopoly”, Korea s case, journal of policy modeling, pp1-13