تاثیر هدفمندی یارانه بر میزان تقاضای آب مصرفی شهری در قم

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

فرخنده جبل عاملی ¹ , یزدان گودرزی فراهانی ²

1 - دانشیار اقتصاد دانشگاه تهران
2 - کارشناس ارشد اقتصاد

تاریخ دریافت : 1394/01/23 تاریخ پذیرش : 1394/01/23 تاریخ انتشار : 1392/01/12

کلید واژه: تابع مطلوبیت استون-گری, تابع تقاضا, الگوی خودرگرسیون‌‌برداری (VAR), یارانه,

چکیده مقاله :

در این مقاله تابع تقاضای بلندمدت آب شهری قم با توجه به تاثیر متغیر یارانه بر آن مورد بررسی قرار گرفت. برای برآورد این تابع از داده های سری زمانی ماهیانه دوره‌ی زمانی (1390:06 –1387:01) استفاده شده است و مدل برازش شده مبتنی بر حداکثرسازی تابع مطلوبیت استون-گری و رویکرد مدل‌های خودرگرسیونی و مدل‌های هم‌انباشته می‌باشد. نتایج مطالعه نشان داد کاهش و یا حذف یارانه آب، تقاضای آب شهری را کاهش می‌دهد هم‌چنین تقاضای آب شهری قم با قیمت آب و قیمت سایر کالاها مطابق با نظریات اقتصادی رابطه عکس و با درآمد رابطه مستقیم دارد، تقاضای آب شهری این استان نسبت به قیمت آب و قیمت کالاهای دیگر بی‌کشش و نسبت به درآمد یک کالای ضروری است هم‌چنین حداقل میزان آب مصرفی شهروندان قمی با در نظر گرفتن حذف یارانه قیمتی 38 لیتر در روز می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

In this paper, the effect of subsidy on the long run urban water demand function has been examined in the city of Qom. To do this, the researchers have used monthly time series data during 2008:01-2011:06. The model estimated is based on the maximization of Stone - Gery utility function, autoregressive and co-integrated model approaches. The results indicate that the decrease or removal of water subsidy would decrease urban water demand. Also, Qom urban water demand has a negative relation to the price of water and other commodities and has a positive one to the revenue. All of these relationships are completely in line with economic theories. The province urban water demand is inelastic to water and other commodities prices and so a necessity for revenue. Also, the minimum level of water consumption of the households, when removing the price subsidy, is 38 liters per day.

منابع و مأخذ:

منابع

-‌ ابونوری، عباسعلی (1387). تجزیه و تحلیل پدیده خشکسالی کشاورزی شهرستان فیروزکوه به روش موازنه آبی (اقتصاد آب)، فصلنامه مدل سازی اقتصادی، 2 (5): 28-48.

-‌ استانداری قم، دفتر آمار و اطلاعات (1390).

-‌ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1391). نتایج شاخص بهای کالا و خدمات در مناطق کشور، انتشارات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

-‌ بهبودیان، صادق، تابش، مسعود، سجادی فر، حسین (1390). اثر هدفمندسازی یارانه‌ها بر تقاضای آب خانگی مطالعه موردی شهر نیشابور، ششمین کنگره ملی مهندسی عمران.

-‌ پژویان، جمشید، حسینی، سید شمس الدین (1382). تخمین تابع تقاضای آب (مطالعه موردی تهران)، دانشگاه علامه طباطبائی، فصلنامه پژوهش‏های اقتصاد ایران، سال پنجم (5 (16)): 47-67.

-‌ سازمان هواشناسی کشور، وزارت راه و شهر سازی، آدرس وب سایت: http://www.weather.ir/

 

-‌ سجادی فر، سیدحسین، خیابانی، ناصر (1390). مدل‌سازی تقاضای آب خانگی با استفاده از روش مدل عوامل تصادفی، مطالعه موردی: شهر اراک. فصلنامه آب و فاضلاب،22(22): 68-59.

-‌ جبل عاملی، فرخنده، گودرزی فراهانی، یزدان (1392). تاثیر یارانه بر تقاضای آب. فصلنامه جغرافیا و توسعه، در دست چاپ.

-‌ خوشبخت، آمنه‌، راغفر، حسین، خیابانی، ناصر (1390). تخمین تابع تقاضای آب بخش خانگی با قیمت‌های غیرخطی با استفاده از الگوی انتخاب گسسته–پیوسته، (مطالعه موردی: شهر تهران طی دوره 1385-1381). فصلنامه آب و فاضلاب، 8 (22): 22-30.

- نوفرستی، محمد (1378). ریشه واحد و هم‌جمعی در اقتصاد سنجی. مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، تهران.

-‌ هندرسون، جیمز، کوانت، ریچارد (1980). نظریه اقتصاد خرد یک تقریب ریاضی. انتشارات رسا، تهران.

 

-‌ Dagnew, D. (2012). Factors determining residential water demand in north Western Ethiopia, The case of Merawi, A project paper presented to the faculty of the graduate school of Cornell University in partial fulfillment of the requirements for the Degree of Master of Professional Studies.

-‌ Dharmaratna, D., & Harris, E. (2010). Estimating residential water demand using the Stone-Geary functional form: The case of Sri Lanka, paper provided by Monash University, Department of Economics in its series Monash Economics, Working Paper number: 46-10.

-‌ Griffin, R. C. (2006). Water resource economics: The analysis of scarcity. Policies and Projects. Cambridge, MA: The MIT Press.

-‌ Parker, J. M., & Wilby, R. L. (2013). Quantifying household water demand: A review of theory and practice in the UK, Water Resour Manage, 27(4): 981–1011.

-‌ Schleich, J., & Hillenbrand, T. (2007). Determinats of residential water demand in Germany, Working Paper Sustainability and Innovation, No. S 3.