عوامل موثر بر کسری حساب جاری در ایران
محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت
کلید واژه: نرخ ارز, کسری بودجه, حساب جاری, رابطه مبادله,
چکیده مقاله :
هدف این مقاله، ارزیابی عوامل موثر بر کسری حساب جاری در اقتصاد ایران با استفاده از رهیافت هم‌جمعی و تصحیح خطای برداری در دوره زمانی 1338- 1385 می‌باشد. یافته‌ها نشان می‌دهد نرخ ارز حقیقی، صادرات نفت و گاز و رابطه مبادله تأثیر مثبت و کسری بودجه دولت تأثیر منفی و معنا‌دار بر مانده تراز حساب جاری داشته‌اند. شوک‌های قیمت نفت تأثیر مثبت و معنا‌دار بر مانده تراز حساب جاری داشته است. هم‌چنین اثر سیاست یکسان سازی نرخ ارز بر مانده تراز حساب جاری منفی بوده ولی معنا‌دار نمی‌‌باشد.
The aim of this paper is to evaluate the factors, affecting current account deficit in Iran economy by applying Co-integration and Vector Error Correction approach during 1956-2006. Results indicate that real exchange rate, oil and gas exports, and terms of trade have positive impact, whilst government budget deficit has negative impact on current account balance. Oil price shocks have positive and statistical impact on current account balance. Also, the effect of exchange rate unification policy on current account balance is negative, but not significant.
5ـ منابع و ماخذ
ـ ابریشمی، حمید، مهرآرا، محسن و محسنی، رضا(1384)، تأثیر آزادسازی تجاری بر تراز تجاری و حساب جاری تراز پرداخت‌ها (یک تجزیه و تحلیل اقتصادسنجی)، مجله دانش و توسعه، شماره 17، ص.11-38.
ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گزارش اقتصادی و ترازنامه سال‌های مختلف
ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نماگرهای اقتصادی سال‌های مختلف.
ـ برومند جزی، شهزاد و کهرام، آزادمهر(1384)، اثر کسری بودجه و نرخ ارز بر کسری حساب جاری تراز پرداخت‌های خارجی ایران، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 17، ص.113-130.
ـ تقوی، مهدی و کهرام، آزادمهر(1384)، بررسی ارتباط میان کسری حساب جاری با رابطه مبادله در اقتصاد ایران، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، شماره 18، ص.163-191.
ـ خوارزمی، ابوالقاسم و صمدی، علیحسین(1383)، بررسی رابطه بلندمدت بین صادرات و واردات و آزمون پایداری کسری حساب جاری در کشورهای عضو اوپک (1960-1998)، مجله برنامه و بودجه، شماره 87، ص.37-50.
ـ زوارئیان، منصوره(1382)، بررسی رابطه بین کسری بودجه و کسری حساب جاری در اقتصاد ایران طی دوره 1342-1379، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز.
ـ شقاقی شهری، وحید(1384)، بررسی متغیرهای کلان اقتصادی مؤثر بر کسری حساب جاری ایران، مجله جستارهای اقتصادی، شماره 2(3)، ص.143-174.
ـ فرحبخش، ندا و فرزینوش، اسدا...(1388)، اثر کسری بودجه بر کسری حساب جاری و رشد اقتصادی، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 88، ص.171-192.
ـ فلاحی، محمد علی(1382)، مطالعه ارتباط متقابل کسری‌های بودجه، کسری‌های بخش تجارت خارجی و نرخ ارز در اقتصاد ایران، رساله دکتری، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
ـ مهرآرا، محسن و مرادی، مهدی(1387)، بررسی تاثیرات کسری بودجه، نرخ ارز حقیقی و رابطه مبادله بر کسری حساب جاری کشورهای صادرکننده نفت عضو (OPEC)، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 47، ص.141-167.
- Baharumshah, A. Z., Lau, E. and Fountas, S.(2003), On the sustainability of current account deficits: evidence from four ASEAN countries, Journal of Asian Economics, no.14, pp.465-487.
- Boileau, M. and Normandin, M. (2008), Dynamics of the current account and interest differentials, Journal of International Economics, no.74, pp. 35–52.
- Engel, C. and Rogers, J. H.(2006), The U.S. current account deficit and the expected share of world output, Journal of Monetary Economics, no.53, pp. 1063–1093.
- Fratzscher, M., Juvenal, L. and Sarno, L.(2009), Asset prices, exchange rates and the current account, European Economic Review, December.
- Hoque, A. (1995), Co-integration Relationship between Terms of Trade and Current Account Deficit, the Australian Evidence, Applied Economic Ledtters, 2,199-210
- Karunaratne, N. D. (2010), the sustainability of Australia’s current account deficits—A reappraisal after the global financial crisis, Journal of Policy Modeling, no.32, pp.81-97.
- Kim, B. H., Min, H. G., Hwang, Y. S. and McDonald, J. A.(2009), Are Asian countries’ current accounts sustainable? Deficits, even when associated with high investment, are not costless, Journal of Policy Modeling, no. 31, pp.163-179.
- Loayzo. Normon )1999). Determinates of Current Account Deficits in developing countries. Working Papers. No51. P28
- Murphy.E.and Lapadre.L. (1999), Exchange Rate Pass- Through, the Terms of Trade and Notional University of Ireland, Working Papers, No. 34.
- Ogus, A. and Sohrabji, N. (2008), on the optimality and sustainability of Turkey’s current account, Empir Econ, no.35, pp. 543–568.
- Ostry Jonathan (1988) the Balance of Trade, the Terms of Trade and the real Exchange, An intertemporal optimizing framework, staff paper, IMF, Vol 35, No.4, pp: 541-74
- Persson, Torsten and Svensson Lars E.O. (1983), Current Account Dynamics and the Terms of Trade: Harberger- Laursen- Metzler, Two Generation Later, NBER Working Paper, No1129,
- Van Wijnbergen, S.(1987), Government Deficits, Private Investment and the Current Account: An Intertemporal Disequilibrium Analysis, Economic Journal, Vol.97, PP.596-615
- Wu, J. L., Chen, S. L. and Lee, H. Y. (2001), are current account deficits sustainable? Evidence from panel cointegration, Economics Letters, no.72, pp.219-224.