ساختار تولید و توزیع درآمد در ایران
محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیتاسمعیل ابونوری 1 * , محبوبه فراهتی 2
1 - استاد اقتصادسنجی و آمار اجتماعی دانشگاه سمنان
2 - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه سمنان
کلید واژه: ایران, ساختار, نابرابری, توزیع درآمد, D63, طبقه‌بندی JEL: E23, D31 واژگان کلیدی: تولید,
چکیده مقاله :
چکیده هدف این مقاله برآورد اثرات ساختار تولید بر نابرابری توزیع درآمد در ایران است. بدین منظور از ضریب جینی و سهم ارزش افزوده پنج بخش کشاورزی، صنعت و معدن، ساختمان، نفت و خدمات از تولید ناخالص داخلی ایران طی سال‌های 1357-1391 استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد انتقال سهم ارزش افزوده از بخش کشاورزی به هر یک از بخشهای صنعت و معدن، خدمات و یا نفت نابرابری درآمدی را افزایش می‌دهد. در حالی که انتقال سهم ارزش افزوده از بخش نفت به هر یک از بخشهای دیگر نابرابری درآمدی را کاهش خواهد داد. انتقال سهم ارزش افزوده از بخش صنعت و معدن به بخش نفت و یا خدمات موجب افزایش نابرابری خواهد شد. انتقال سهم ارزش افزوده از بخش خدمات به بخش صنعت و معدن اثر برابرگر بر توزیع درآمد دارد. انتقال سهم ارزش افزوده بین بخش ساختمان و هر یک از بخشهای صنعت و معدن و کشاورزی موجب تغییر معنادار نابرابری اقتصادی نخواهد شد. با توجه به یافته‌ها، با انتقال سهم ارزش افزوده از هریک از بخشهای صنعت و معدن، خدمات و یا نفت به بخش کشاورزی نابرابری کاهش خواهد یافت که با فرضیه کوزنتس مبنی بر پایین‌تر بودن نابرابری در بخش کشاورزی در مقایسه با سایر بخش‌ها سازگار است.
Abstract The main goal of this research is to estimate the effect of production structure on income distribution in Iran. So, the researchers have used Gini coefficient, value added of five sectors concerning Agriculture, Industry and Mining, Building, Service, and Oil sectors shares of GDP during 1978-2012. The results indicate that the transition from Agriculture to Industry and Mining, Services and/or Oil increases the income inequality, while the transition from Oil to each of the other sectors reduces income inequality. Transferring the value added share of Industry and Mining to Oil or Services increases inequality. The transition from Services to Industry and Mining has equality effects on income distribution. Transferring the value added shares from Building sector to each of the Industry and Mining and Agriculture has no significant effects on inequality. Concerning the results, value added share transferring from Industry and Mining, Services and/or Oil to Agriculture reduces the inequality consistent with Kuznets Hypothesis representing that the inequality in Agriculture sector is less than other sectors.
- ابونوری، اسمعیل(1371). معرفی یک الگوی جدید توزیع درآمد. برنامه و توسعه، (1): 150-171.
- ابونوری، اسمعیل، خوشکار، آرش (1387). تجزیه و تحلیل عاملهای موثر بر نابرابری اقتصادی در ایران با استفاده از ریزدادهها. فصلنامه علمی- پژوهشی اقتصاد اسلامی، 8 (20): 99-122.
- بانویی، علی اصغر(1378). نظام حسابداری اقتصادی تحلیل کمی توزیع درآمد اولیه و ساختار تولید در یران با استفاده از الگوی بسط یافته. مجله برنامه و بودجه، (43-44): 77-102.
- بانویی، علی اصغر(1384). بررسی رابطه بین توزیع درآمد و افزایش تولید در اقتصاد ایران با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، (22): 95-117.
- بانویی، علی اصغر، مومنی، فرشاد، آماده، حمید، ذاکری، زهرا، کرمی، مهدی کرمی (1391). سنجش آثار و تبعات کاهش تولید بخش کشاورزی بر اقتصاد در چارچوب الگوی اصلاح شده ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) عرضه محور. سیاست‌گذاری اقتصادی، 4(7): 1-30.
- پرمه، زورار، دباغ، رحیم ( 1382). بررسی توزیع درآمد در ایران با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی. 7(27): 139-167.
- خالدی، کوهسار، صدر الاشرافی، سید مهیار (1384). بررسی رابطه متقابل رشد بخش کشاورزی و توزیع درآمد در مناطق روستایی ایران. تحقیقات اقتصادی، 11 (2): 25-39.
- درویشی، عیسی (1375). بررسی و تحلیل اثر نابرابری اقتصادی بخشی برتوزیع درآمد در ایران. پایان نامة کارشناسی ارشد تحت راهنمایی دکتر اسمعیل ابونودی در دانشگاه مازندران دفاع شده است.
- سلامی، حبیب الله، زورار، پرمه (1380). اثرات افزایش صادرات بخشهای کشاورزی و صنعت بر اقتصاد ایران: تحلیلی در چارچوب ماتریس حسابداری اجتماعی. تحقیقات اقتصادی، (59): 149-181.
- سلامی، جبیب الله، انصاری، وحیده (1388). نقش بخش کشاورزی در ایجاد اشتعال و توزیع درآمد: روش تحلیل ساختاری مسیر. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، (3): 1-20.
- صادقی، حسین، مهرگان، نادر (1379). رشد اقتصادی در بخش کشاورزی و توزیع درآمد روستایی. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، 8(31): 57-70.
- مشیری، سعید، التجایی، ابراهیم (1387). اثر تغییرات ساختاری بر رشد اقتصادی کشورهای تازه صنعتی شده. پژوهشهای اقتصادی ایران، (36): 85-114.
- مهرگان، نادر، موسایی، میثم، کیهانی حکمت، رضا (1387). رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 7(28): 57-77.
- Ahluwalia, MS. (1976). Inequality, Poverty and Development. Journal of Development Economics, (6): 307-342.
- Anand, S. and R. Kanbur (1993). The Kuznets Process and the Inequality-Development Relationship. Journal of Development Economics, (40): 25-52.
- BourguigNon, F. and C. Morrisson (1990). Income distribution, development and foreign trade. European Economic Review, 34: 1113-11132.
- Chenery, H. and M. Syrquin (1975). Patterns of Development: 1950-1970, oxford University Press: London.
- Dastidar, A. Gh. (2004). Structural change and income distribution in developing economies. Evidence from a group of Asian and Latin American countries. Center for Development Economics, Delhi School of Economics, Working Paper, No. 121.
- Dastidar, A. Gh. (2012). Income distribution and structural transformation: Empirical evidence from developed and developing countries. Seoul Journal of Economics, 25(1): 25-56.
- Deininger, K. and L. Squire. (1998). New ways of looking at old issues: Inequality and Growth. Journal of Development Economics, 57(2): 259-287.
- Fields, G. and G. Jakubson. (1994). New Evidence on the Kuznets Curve. mimeo, Cornwll University: Ithaca.
- Johaston, B. F. (1970). Agriculture and structural transformation in developing countries: A survey of research. Journal of Economic Literature, (2): 369-404.
- Kahya, m. (2012). Structural Change, income distribution and poverty in asean-4 countries. School of Economics and Management, LUND University.
- Kuznets, S. (1995). Economic growth and income inequality. American Review, 45(1): 1-28.
- Li, H., L. Squire and H. Zou.(1998). Explaining international and intertemporal variations in income inequality. The Economic Journal, (108): 26-43.
- Ogwang, T. (1994). Economic development and income inequality: A nonparametric investigation of Kuznets’ U- Curve Hypothesis. Journal of Quantitative Economics, (10): 139-153.
- Pasinetti, L. L. (1981). Structural change and economic growth: A theoretical essay on the dynamics of the wealth of the nations. Cambridge University Press, Cambridge
- Timmer, C.P. (2002). Agriculture and economic growth, In Bruce Grander and G. Rausser, eds., Handbook of Agricultural Economics. Vol. IIA. Amsterdam: North-Holland, 1487-1546.