تبیین تجارت درون صنعت میان کشورهای واقع در آسیای جنوب غربی در قالب مدل جاذبه

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

تاریخ دریافت : 1394/02/07 تاریخ پذیرش : 1394/02/07 تاریخ انتشار : 1388/01/12

کلید واژه: داده‌های ترکیبی, تجارت درون صنعت, شاخص گروبل و لوید, مدل جاذبه,

چکیده مقاله :

مقاله حاضر با کاربرد روش داده‌های ترکیبی و در قالب مدل جاذبه، به اندازه‌گیری و تعیین عوامل موثر بر تجارت درون صنعت[1] میان یک گروه منتخب از کشورهای آسیای جنوب غربی طی سال‌های 2007-2003 میلادی می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد متغیرهای تولید ناخالص داخلیِ دو شریک تجاری، اثر همگرایی با اتحادیه‌یGCC و اثر لیندر دارای ارتباط مثبت و معنا‌دار، و متغیرهای نرخ ارز، عدم توازن تجاری و مسافت جغرافیایی دارای ارتباط منفی و قابل انتظار برمتغیر تجارت درون صنعت می‌باشند. 2-Intra Industry Trade

چکیده انگلیسی:

This paper has embarked to quantify and define effective factors of intra-industry trade in a certain group of southwest Asian countries during 2003 to 2007 by using of combined data model and in the framework of gravity model of trade which makes possible to estimate commercial flows with its special elements.Result show that GDP of two partners, convergence effect with Gulf Cooperation Council (GCC) and Linder variables has a positive relation with intra-industry trade (iit) while FOEX rate, trade imbalance and geographical distance had an expected and negative relation with it.

منابع و مأخذ:

منابع و مآخذ

-     اشرف زاده، حمید رضا و نادرمهرگان)1387):" اقتصاد سنجی پانل دیتا، موسسه تحقیقات تعاون دانشگاه تهران".

-     اشرف زاده، حمید رضا(1384):" یکپارچگی اقتصادی کشورهای درحال توسعه؛ کاربرد مدل جاذبه با داده‌های تلفیقی به روش GMM و همگرایی"، فصلنامه پژوهش‌های بازرگانی، شماره 36، پاییز 84.

-     ریاضی، نفیسه (1384):" اثر یکپارچگی تجاری بر تجارت درون صنعتی و جریان‌های صادراتی با تاکید بر شرکای تجاری عضو بلوک‌های منتخب"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده تحصیلات تکمیلی، خوراسگان.

-     راسخی، سعید و همکاران (1387):" بررسی تجارت درون صنعت میان ایران و شرکای عمده تجاری"، موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، تهران.

-     رئیسی، مهدی (1383):" بررسی عوامل خاص کشوری تعیین کننده تجارت درون صنعت ایران"، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 67، زمستان 83.

-     زراء نژاد، منصور وابراهیم انواری (1384):" کاربرد داده‌های ترکیبی در اقتصاد سنجی"، فصلنامه بررسی­های اقتصادی، دوره 2، شماره 4، زمستان84.

-     شیرین بخش، شمس الله (1388):" کاربرد Eviews در اقتصاد سنجی"، پژوهشکده امور اقتصادی، تهران.

-     ضیایی بیگدلی، محمد تقی (1388):" بررسی عوامل موثر بر تجارت درون صنعت کشورهای عضو کنفرانس اسلامی (OIC)"، موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، تهران.

-     طیبی، کمیل و کریم آذربایجانی (1383):" بررسی پتانسیل تجاری میان ایران و اوکراین؛ بکارگیری یک مدل جاذبه"، پژوهشنامه بازرگانی.

-     کریمی هسنیجه، حسین (1385):" جهانی شدن، یکپارچگی اقتصادی و پتانسیل تجاری: بررسی مدل جاذبه در تحلیل تجاری ایران"، فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره 5، تابستان 85،

-     گجاراتی، دامور (1385):" مبانی اقتصاد سنجی"، ترجمه: ابریشمی، حمید، چاپ چهارم، جلد دوم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.

 

-    Balassa,B& Bauwnes,L.(1987).Intra-Industry-specialisation in A multi-country and multi industry framework. The Economic journal.97.

-    Carrillo,c.(2002).trade Blocks and the Gravity Model: Evidence from lation American countries. University of ESSEX.1-30.

-    Chidoko,C. & Zivanomoyo,Y.(2009).Determinants of Intra-Industry-Trade between Zimbabwe and its trading partners in the southern African development community Region(1990-2005).Journal­of social science5(1).16-21

-    Chiristie,E.(2000).potential trade in south east Europe: a gravity model approach. Available at: www.wiiw.ac.at.

-    Cortes,M.Composition of trade between Australia: Gravity Model.universidad del valle,cali,Colombia.

-    Greenaway.D.Hine.R & milner.c(1994), country-specific factors and the pattern of horizontal and vertical intra industry trade in the UK,Weltwirtschaftliches Archive, vol.130,pp 77-100.

-    Grubel, H. G. & Lioyd,P.J.(1975). Intra-Industry-Trade: the theory and measurement of international trade in Differented products, London and New York:wiley.

-    Havrylyshyn, O. & Kunze, P.(1997). Intra-Industry-Trade of Arab Countries: An Indicator of Potential Competitiveness. IMFworking paper.Wp47.1-26.

-    Rahman,m.(2006).A panel Datea Analysis of Bangladesh,s Tradey; the Gravity model approach.1-54.

-    Stone,J.A& lee,H.H. (1995).Determonants of Intra-Industry trade : A loginatodinal. Cross-corss-country Analysis. Weltwirtschaftliche Archive. 131(1).pp,67-85.

-    Xiaoling,hu& yue,ma.1999.international intra-industry-trade of china. weltwirtchaftliches Archive.vol.135,no.1,pp.82-101.

-    ZARZOSO,I. & LEHMANN,F. (2002).Augmentad Gravity Model An Emprical Application TO Mercosur-European Union Trade Flows. Journal of Applied Economics, vol071,NO,2.291-316.

 

 

پیوست

ده زوج کشور دارای بالاترین میزان تجارت درون صنعت متقابل طی دوره 2003-2007

 

2003			2004			2005			2006			2007
زوج کشور	شاخص	رتبه	زوج کشور	شاخص	رتبه	زوج کشور	شاخص	رتبه	زوج کشور	شاخص	رتبه	زوج کشور	شاخص	رتبه
آذربایجان-عمان	0.497	1	عمان-امارات	0.51	1	امارت-هند	0.482	1	آذربایجان-عمان	0.53	1	هند-امارات	0.57	1
هند-امارت	0.47	2	امارت-هند	0.498	2	بحرین-ایران	0.464	2	هند-امارات	0.498	2	اردن-بحرین	0.51	2
هند-آذربایجان	0.453	3	بحرین-ایران	0.492	3	آذربایجان-پاکستان	0.43	3	ایران-بحرین	0.482	3	ایران-بحرین	0.492	3
بحرین-ایران	0.442	4	آذربایجان-عمان	0.474	4	آذربایجان-عمان	0.412	4	اردن-امارات	0.455	4	عمان-امارات	0.487	4
آذزبایجان-عمان	0.4	5	عمان-امارات	0.44	5	ترکیه-عمان	0.41	5	امارت-بحرین	0.435	5	امارات-بحرین	0.45	5
عربستان-عمان	0.392	6	ایران-هند	0.401	6	ایران-هند	0.382	6	ایران-هند	0.395	6	پاکستان-آذربایجان	0.39	6
امارت-عربستان	0.380	7	آذربایجان-امارات	0.36	7	عمان-امارات	0.38	7	ایران-عمان	0.354	7	ایران-هند	0.361	7
امارات-بحرین	0.351	8	هند-بحرین	0.352	8	امارت-عربستان	0.365	8	ایران-امارات	0.321	8	ایران-عمان	0.344	8
اردن-عربستان	0.296	9	امارات-عربستان	0.35	9	پاکستان-بحرین	0.257	9	عربستان-عمان	0.243	9	پاکستان-امارت	0.30	9
عربستان-ایرن	0.284	10	پاکستان-آذربایجان	0.30	10	آذربایجان-امارات	0.25	10	اردن-عربستان	0.230	10	ایران-امارات	0.305	10
میانگین	0.39			0.41			0.38			0.39			0.42

 

مآخذ: محاسبات تحقیق