تحلیل تعامل رانندگان و پلیس راهور (کاربرد نظریه بازی‌ها)

محورهای موضوعی : اقتصاد کار و جمعیت

فرامرز معصوم زاده ¹ (دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران)
کیومرث شهبازی ² (استاد، گروه علوم اقتصادی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/07/10 تاریخ پذیرش : 1400/12/15 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: رشوه, فساد اداری, پلیس راهور, طبقه‌بندی JEL: C73 C11, K42, واژگان کلیدی: تخلفات رانندگی,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله تعامل رابردی پلیس راهور و رانندگان با کاربرد نظریه بازی‌ها در چارچوب بازی پویای دومرحله ای با اطلاعات ناقص است. در مرحله اول، پلیس در جریمه کردن و جریمه نکردن و در مرحله دوم، راننده در پیشنهاد رشوه دادن یا رشوه ندادن تصمیم گیری می کنند. راننده با مقایسه مقدار جریمه و هزینه رشوه اقدام به رشوه دادن می کند. نتایج نشان داد هرچه پلیس قانونمندتر باشد، رشوه دادن کمتر خواهد بود. بر اساس این نتایج، می توان با اعمال مجازات به دریافت کنندگان و پرداخت‌کنندگان رشوه از وقوع رشوه جلوگیری کرد.

چکیده انگلیسی:

In this study, the strategic interaction between traffic police and the driver is analyzed using game theory in the form of a two-stage dynamic game with incomplete information that the type of players is determined by nature. In the first stage, the police decide whether to fine or not, and in the second stage, the driver decides whether to pay a bribe or not. The driver compares the amount of the fine and the cost of the bribe. It can be concluded that the more lawful the police, the lower the bribe payment. Punishment of bribe recipients and payers can also prevent bribery and help eradicate possible corruption in this important organ of the country.

منابع و مأخذ:

• اسمعیلی، مهدی، پورآذر، یارمحمدلو (1396). تحلیل رفتار رانت‌خواری براساس بازی‌های تکراری.مجله تحقیقات اقتصادی, 52(2): 267-283.‎


• بامشاد، علی (1393). بررسی نقش خدمات الکترونیک انتظامی در ارتقای سلامت اداری در ناجا.فصلنامه نظارت و بازرسی، 1393(30): 37-66.‎


• سوری، علی (1391). نظریه بازی­ها و کاربردهای ­آن، انتشارات دانشگاه علوم اقتصادی: تهران.


• شامبیاتی، توحید (1377). حقوق کیفری اختصاصی، تهران: انتشارات ژوبین، جلد سوم.


• شای، آز (1393). سازمان صنعتی: نظریه و کاربردها، ترجمه کیومرث شهبازی، مرکز نشر دانشگاهی: تهران.


• عبدلی، قهرمان (1386). نظریه بازی­ها و کاربرد­های آن (بازی­های ایستا و پویا با اطلاعات کامل). انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران: تهران.


• عبدلی، قهرمان. (1391). نظریه بازی­ها و کاربردهای آن (بازی­های اطلاعات ناقص، تکاملی و همکارانه)، انتشارات سمت: تهران.


• محمدی، علی، زرگر، علی اصغر (1396). بررسی نسبت فساد اقتصادی و توسعه در ایران طیّ دوره زمانی 1392-1368. علوم اجتماعی، 11(ویژه‌نامه پیشگیری از جرم و حقوق).


• کالل، ای. مس، وینستون، ام. دی، گرین، جی. آر. (1394). اقتصاد خرد. ترجمه دشتبان فاروجی، مجید؛ جباری، امیر و فرامرزی، ایوب، انتشارات نور علم: تهران.


• جلالی، ام‌البنین، نصراللهی، زهرا، هاتفی، مجید (1398). بررسی آزمایشگاهی اثر هوش اخلاقی بر سواری رایگان: رهیافت بازی پویا با اطلاعات کامل.فصلنامه علمی مد‌ل‌سازی اقتصادی، 12(42): 1-22.‎


• خاتمی، سمانه، شکیبایی، علیرضا (1396). تحلیل نظریه بازی تکاملی ایران و عربستان در چارچوب الگوریتم ژنتیک.فصلنامه علمی مدل‌سازی اقتصادی, 11(38): 29-56.‎


• ناجی میدانی، علی­اکبر، رحیمی، غلامعلی (1397). مدل قیمت‌گذاری صادرات گاز طبیعی از طریق خط لوله بر اساس نظریه بازی‌ها.فصلنامه علمی مد‌ل‌سازی اقتصادی، 10(34): 29-49.‎


• Bai, J., Jayachandran, S., Malesky, E. J., & Olken, B. A. (2013). Does economic growth reduce corruption? Theory and evidence from Vietnam (No. w19483). National Bureau of Economic Research. http://www. esocialsciences.org/ Download/repec&AId=5507 & fref = repec.


• Berninghaus, S. K., Haller, S., Krüger, T., Neumann, T., Schosser, S., & Vogt, B. (2013). Risk attitude, beliefs, and information in a Corruption Game–An experimental analysis. Journal of economic psychology, 34, 46-60.


• Fudenberg, D., & Tirole, J. (1991). Game theory. MIT press.


• Havlicek, K., & Valencik, R. (2011). A game-theory-based analysis of corruption and its effects in CEE countries. Ekonomia Economics, Wroclaw: Wroclaw University of Economics, 21: 243-252.


• Gibbons, R. S. (1992). Game theory for applied economists. Princeton University Press.


• Moran, J. (2001). Democratic transitions and forms of corruption. Crime, law and social change, 36(4): 379-393.


• Rose–Ackerman, S. (2008). Corruption and government. International peacekeeping, 15(3): 328-343.


• Shleifer, A., & Vishny, R. W. (1993). Corruption. The quarterly journal of economics, 108(3): 599-617.


• Veracierto, M. (2008). Corruption and Innovation. Economic Perspectives, 32, (1).


• Yang, D. D. H. (2005). Corruption by monopoly: Bribery in Chinese enterprise licensing as a repeated bargaining game. China Economic Review, 16(2): 171-188.