رابطه قیمت جهانی نفت بر نرخ ارز، تراز تجاری و ذخایر خارجی در کشور عراق براساس رویکرد علیت دامنه فرکانس
محورهای موضوعی : اقتصاد بین الملل
احمد غازی هوس الاماره
1
,
مریم امامی میبدی
2
*
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران . stuid40017520958206@khuisf.ac.ir
2 - گروه حسابداری، واحد شاهین شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهین شهر، ایران (نویسنده مسئول) 1111759154@iau.ir
کلید واژه:
چکیده مقاله :
هدف اصلی این مقاله بررسی رابطهیقیمت جهانی نفت با نرخ ارز، تراز تجاری و ذخایر خارجی در کشور عراق با استفاده از تجزیه و تحلیل دامنه فرکانس است. این مقاله با استفاده از روش علیت گرنجری در چارچوب مدل خودرگرسیون برداری در بازه زمانی 2008 تا 2022 انجام شده است. در این مقاله، ابتدا مدل خودرگرسیون برداری برای تحلیل داده‌ها تخمین زده شده و سپس با استفاده از آزمون علیت گرنجری، ارتباط دو طرفه بین قیمت جهانی نفت، نرخ ارز، تراز تجاری و ذخایر خارجی بررسی شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت و بلندمدت، ارتباط بین قیمت جهانی نفت و نرخ ارز و ذخایر خارجی بهصورت دو سویه است، به این معنا که تغییرات قیمت جهانی نفت بر این دو شاخص اقتصادی عراق تاثیرگذار است و همچنین تغییرات این شاخص‌ها نیز بر قیمت جهانی نفت اثر می‌گذارند. از طرف دیگر، رابطه بین قیمت جهانی نفت و تراز تجاری یک سویه است، بهطوری که تغییرات قیمت جهانی نفت تنها بر تراز تجاری عراق تاثیر می‌گذارد و این تاثیر در جهت یک طرفه است. براساس نتایج تحقیق، پیشنهاد می‌شود سیاستگذاران اقتصادی عراق تنوع‌بخشی به منابع ارزی را در اولویت قرار دهند، وابستگی به نفت را کاهش دهند، ذخایر خارجی را تقویت کرده و با تثبیت نرخ ارز، ثبات اقتصادی را افزایش دهند. همچنین پایش مستمر نوسانات نفتی برای تصمیم‌گیری‌های تجاری ضروری است.
The main objective of this study is to investigate the relationship between global oil prices and Iraq’s exchange rate, trade balance, and foreign reserves through a frequency domain analysis. Covering the period from 2008 to 2022, the research employs the Granger causality method within a Vector Autoregression (VAR) framework. After estimating the VAR model, Granger causality tests are applied to assess the direction of relationships among the variables. The results reveal that, in both the short and long term, there is a bidirectional relationship between global oil prices and Iraq’s exchange rate as well as foreign reserves, indicating that fluctuations in oil prices affect these indicators while, in turn, movements in the exchange rate and reserves also influence oil prices. By contrast, the relationship between oil prices and the trade balance is unidirectional, with changes in oil prices shaping Iraq’s trade balance but not vice versa. These findings suggest important policy implications: Iraqi policymakers should prioritize diversifying sources of foreign exchange, reducing oil dependency, strengthening foreign reserves, and maintaining exchange rate stability to enhance economic resilience. Furthermore, continuous monitoring of oil price fluctuations is essential to support informed trade and fiscal decisions.