عوامل موثر بر هزینه مبادله در صنعت سنگ کشور

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

علی حیدر کرمی عالم ¹ , بیژن صفوی ²

1 - دانشجوی دکتری اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی،اراک، ایران
2 - عضو هیت علمی،واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1401/01/25 تاریخ پذیرش : 1401/03/28 تاریخ انتشار : 1401/06/01

کلید واژه: سنگ, M31, واژه‌های کلیدی: هزینه مبادله, پانل دلفی, عوامل نهادی. طبقه بندی JEL: M1, M48,

چکیده مقاله :

چکیدههدف اصلی این پژوهش بررسی و شناسایی عوامل موثر بر هزینه مبادله بخش سنگ است. بدین منظور ابتدا ضمن بررسی ادبیات موضوع عوامل موثر بر هزینه مبادله بخش سنگ در ایران احصاء شده و در ادامه با استفاده از روش دلفی تاثیر عوامل احصاء شده مورد بررسی قرار گرفت. اعضای پانل دلفی شامل 11 نفر از فعالین و صاحب‌نظران فعال در بخش‌خصوصی و دولتی بوده که دارای تخصص و تجربه کافی در حوزه سنگ بودند. در مرحله نخست 13 مورد احصاء شده از ادبیات تجربی در چارچوب پرسشنامه طراحی شده در اختیار اعضای پانل قرار گرفت و تحلیل نتایج پرسشنامه‌ها در این مرحله بر حذف یکی از عوامل موجود و اضافه نمودن 4 عامل جدید به پرسشنامه تاکید دارد. در این پژوهش از معیار ضریب کندال به عنوان شاخصی برای بررسی اتفاق نظر در پرسشنامه‌ها استفاده شده و بر اساس این معیار برای رسیدن به نتیجه سه مرحله توزیع پرسشنامه و نظرخواهی از اعضای پانل صورت گرفته است. نتایج پژوهش بر تاثیر عوامل نهادی بر هزینه مبادله بخش سنگ در کشور تاکید دارند. همچنین، بر اساس نظرات نخبگان حاکمیت قانون و اجرای قراردادها، موانع ورود سرمایه‌گذار خارجی و اندازه دولت به ترتیب مهمترین عوامل موثر بر هزینه مبادله بخش سنگ در کشور هستند.

چکیده انگلیسی:

AbstractThe main purpose of this study is to investigate and identify the factors affecting the exchange cost of the stone sector. For this purpose, while examining the literature, the factors affecting the exchange cost of the stone sector in Iran were calculated and then, using the Delphi method, the impact of the calculated factors was investigated. The members of the Delphi panel included 11 activists and experts active in the private and public sectors who had sufficient expertise and experience in the field of stone. In the first stage, 13 items from the experimental literature were provided to the panel members within the framework of the designed questionnaire, and the analysis of the results of the questionnaires in this stage emphasizes removing one of the existing factors and adding 4 new factors to the questionnaire. In this study, Kendall coefficient criterion has been used as an indicator to examine the consensus in the questionnaires and based on this criterion, to achieve the result, three stages of questionnaire distribution and survey of panel members have been done. The research results emphasize the impact of institutional factors on the cost of exchanging stone in the country. Also, according to the elites of the rule of law and the implementation of contracts, barriers to entry of foreign investors and the size of the government are the most important factors affecting the cost of exchanging stone in the country, respectively.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع 
احمدی, رضا واحسان ملکی (1390)، چشم انداز آینده صنعت سنگ ساختمانی ایران در مقایسه باکشورهای صاحب این صنعت مانند ایتالیا چین، هند و ترکیه،هشتمین کنفرانس دانشجویی مهندسی معدن، تهران، دانشکده مهندسی معدن،
احمدی، رضا (1384)، کاربرد سنگهای لاشه حاصل از استخراج معادن تراورتن استان مرکزی در صنعت، بیست و چهارمین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
احمدی، رضا (1390)، چشم انداز آینده صنعت سنگ ساختمانی ایران در مقایسه با کشورهای صاحب این صنعت مانند ایتالیا، چین، هند و ترکیه، نشریه سنگ، معدن و صنایع وابسته ایران، چهارمین نمایشگاه سنگ، معدن و صنایع وابسته ایران.
ارنست براون، (1379)، زمینه تکنولوژی: ارزیابی تکنولوژی برای استفاده مدیران، ترجمه محمد زنجانی.
امامی میبدی (1379)، بررسی و مقایسه بهره وری گروه های مختلف صنعتی کوچک وبزرگ ایران. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران،سال هفتم، 22:176-157.
برنامه های راهبردی مصالح ساختمانی، وزارت صنعت و معدن و تجارت، معاونت برنامه ریزی).
بنیاد توسعه فردا (1384)، روش های آینده نگاری تکنولوژی، چاپ گلبان، تهران. 310 صفحه
بهرامی، محسن (1374)، تکنولوژی های آینده، شناسایی و پیش بینی، تهران، نشر خضرا، 140 صفحه.
جوادزاده، مهدی و سید محمدحسن تیزفهم (1389)، بررسی علل افت و خیز بهره وری درصنعت نساجی کشور، مورد کارخانجات بارش.پژوهش های اقتصادی مدرس، سال اول، :صص 28-35.
حکیمیان، علی صغر (1384)، تشخیص صنایع کلیدی برمبنای شاخص پیوندهای فراز و نشیب دراقتصادایران با استفاده از جدول داده-ستانده سال 184.  مجله برنامه و بودجه، جلد3، شماره های 25و26 ،صفحه4.
دادگر، یداله (1386)، نقش قضیه Coase و هزینه مبادله در تحولات جدید اقتصادی، نامه مفید، شماره 13، صص 89-114.
رضوی، عبداله(1392)، ارزیابی کارایی صنعت خودرو با استفاده ازداده های تلفیقی ، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی سال یازدهم،شماره 28 ،بهار 92
رنانی، محسن (1376)، بازار یا نابازار؟، انتشارات سازمان برنامه بودجه، مرکز مدارک اقتصادی-اجتماعی.
شریف زادگان، محمدحسین و ابوطالب پور، علی (1387)، کاهش هزینه مبادله توسط برنامه ریزی فضایی، برای بهینه سازی مراکز خدمات شهری(نمونه موردی میادین میوه و تره بار منطقه 5 تهران)، تحقیقات اقتصادی، شماره43، دوره83.
صادقی، حسین و همکاران (1389)، برآورد روند هزینههای مبادله در اقتصاد ایران با رویکرد منطق فازی، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال دهم، شماره سوم، صص 125-149.
صادقی، حسین؛ وفایی یگانه، رضا و مریم آقانصیری (1391)، سنجش و تحلیل هزینههای مبادله در اقتصاد ایران، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال نوزدهم، شماره 71.
صادقی، زین العابدین، حری، حمیدرضا و ادیب زاده، احسان (1390)، بررسی توان رقابتی صنایع نساجی، بررسی های بازرگانی، شماره 49، صص 53-66.
صامتی، مرتضی.، گوگردچیان، مرضیه و گوگردچیان، احمد (1389)، تحلیل تئوریک و تجربی تأثیر آزادی اقتصادی بر هزینه مبادله مطالعه موردی کشورهای OECD، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 10 دوره 2.
صدر، کاضم (1390)، نقش سرقفلی در بازداری توسعه مراکز تجاری، اولین اجلاس اقتصاد شهری.
کتاب دیجیتالی راهنمای سنگ ایران” دانش سنگ ” ضمیمه علمی کتاب هفدهم ( ۱۳۹۵).
گرشاسبی علیرضا (1392)، بر آورد ناکارایی فنی، تخصصی و اقتصادی و ارزیابی اثرات آن بر غرضه ستانده و تقاضای نهاده ؛ مطالعه موردی گندم در زیر بخش زراعت رساله دکتری ، دانشکده مدیریت و اقتصاد 
مشایخی، علینقی و فرهنگی، علی‌اکبر و مومنی، منصور و علیدوستی، سیروس. (1384). بررسی عوامل کلیدی موثر بر کاربرد فناوری اطلاعات در سازمان‌های دولتی ایران: کاربرد روش دلفی. فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 9، شماره 3، صص 231-191.
ناقلی، شکوفه و مداح، مجید (1396)، اثر نهادهای سیاسی بر صادرات ایران به شرکاهی مهم تجاری در الگوهای مختلف کالایی. فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، سال چهارم، شماره 3، صص 90-59.
نبیان، ا، فرهادیان، م ب، برادران، م، حمیدی انارکی، غ، (1371)، "سنگهای تزئینی و نما"، وزارت معادن و فلزات-معاونت اکتشافی و معدنی.
نصرالهی، خدیجه،. فندهاری، مهسا و بویرحسنی، امید (1390)، ارزیابی بنگاه های اقتصادی کشور با رویکرد عضویت در سازمان تجارت جهانی با تعیین مزیت نسبی روش ،(DRC مزیت رقابتی )روش UC ( و تحلیل ضرایب حمایتی)NPC (مطالعه موردی لوله سازی اهواز),علمی پژوهشی,پژوهشنامه بازرگانی-موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
نصیری اقدم, علی (1385)، اقتصاد هزینه مبادله. دوفصلنامه جستارهای اقتصادی، دوره 3، شماره 5، صص163-217.
نصیری اقدم، علی و نادران، الیاس (1385)، هزینه مبادله تأمین مالی بنگاههای تولید-ساخت: مطالعه موردی 40 بنگاه کوچک، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره74، صص 83-121.
نورث (1377)، نهادها، تغییرات نهادی و عملکرد اقتصادی، ترجمه محمدرضا معینی، تهران، انتشارات سازمان برنامه بودجه.
یعقوبی، پریسا (1394)، تحلیل اقتصادی صنعت سنگهای ساختمانی و تزئینی، بررسیهای بازرگانی، شماره 71، صص 70-86.
Aigner, D.J., & Lovell, C.A.K. & Schmidt, P. (2018). Formation andestimation of stochastic Frontier production function models. Journal of Econometrics, 6(1), 21-37.
Anderson, J.E, &. Marcouiller, D. (2006). Insecurity and the pattern of Trade: An Empirical investigation. Review of Economics and Statics, 84(2), 1 - 36.
Anderson, J.E. (2001). Trade and informal institutions. Mimeo. 
Anderson, J.E. and Marcouiller, D. (1997). Trade and security, I: Anarchy, NBER Working Paper No. 6223. 
Anderson, J.E. and Marcouiller, D. (1999). Insecurity and the pattern of trade: an empirical investigation, Review of Economic and Statistics, Vol. 84, No. 2, pp. 342-52.
Coase, R. (1960), ‘The problem of social cost’, Journal of Law and Economics, vol. 3, no.1, pp. 1-44.
Coase, R. (1998). The New Institutional Economics, American Economic Review, Vol. 88, pp. 72-74.
Coase, R. H. (1937) “The Nature of the Firm”; Economica, Vol. 4, No. 16: 386- 405.
Coase, R. H. (1988) “The Firm, the Market and the Law”; University of Chicago Press.
Coase, R. H. (1992) “The Institutional Structure of Production”; The American Economic Review, Vol. 82, Issue 4: 713- 719.
Costinout, A. (2009). On the Origin of Comparative Advantage. Journal of International Economics, 77, pp 255-264.
Dollar, D. and Kraay, A. (2003). Institutions, trade and growth, Journal of Monetary Economics, Vol. 50, No. 1, pp. 133-62.
Dollery, B. & Leong, Wai Ho (1998) “Measuring the Transaction Sector in the Australian Economy, 1911- 1991”; Australian Economic History Reviw, Vol. 38, No. 3.
Fischer, S., Alonso-Gamo, P., and Von Allmen, U. E. (2001) Economic developments in the West Bank and Gaza since OSLO. The Economic Journal 111(472):  F254-F275.
Gordon, T.J.,"The Delphi Method", AC/UNU Millennium Project, Futures Research Methodology, edited by Glenn, J.C., 1994
Gould, D. M. and Gruben, W.C. (1996). The role of intellectual property rights in economic growth, Journal of Development Economics, Vol. 48, pp. 323-350.
Helmer, O., (1977). Problems in futures research: Delphi and causal cross-impact analysis. Futures, February 1977, pp. 17-31.
Hodgson, Geoffrey M. (2000) “What is the Essence of Institutional Economics?”; Journal of Economic Issues, Vol. XXXIV, No. 2.
Hsu, Chia-Chien & Brian A. S. (2007). The Delphi Technique: Making Sense of Consensus. Practical Assessment, Research & Evaluation Journal, 21 (10), 1.
Karikari, J. "International Competitiveness and Industry Pricing in Canadian Manufacturing". Canadian Journal of Economics, Vol.2. pp.114- 123, 2001.
Klein, Peter G. (1999) “New Institutional Economics”; Department of Economics, University of Georgia.
Linstone, H. A. & Murray, T. (2002). The Delphi Method, Techniques and Applications. Melbourne: Addison Wesley Publishing Company.
Mauro, P. (1995). Corruption and growth, Quarterly Journal of Economics, Vol. 110, No. 3, pp. 681-712.
North, D. C. (1984) “Transaction Costs, Institutions, and Economic History”; Journal of Institutional and Theoretical Economics, 140: 7- 17.
North, D. C. (2005) “Understanding the Process of Economic Change”; Princeton University Press.
Olson, M. Sarna, N, and Svamy, A.V. (2000). Governance and growth: a simple hypotheses explaining cross-country differences in productivity growth, Public Choice, Vol. 102, Vol. 3-4, pp. 341-64.
Rafael Vasconcelos. “Misallocation in the Brazilian Manufacturing Sector.” Brizilian Confederation Of Industry, May 15, 2015 (Last Modified)
Richter, Rudolf (2005) “The New Institutional Economics: Its Start, Its Meaning, Its Prospects”; The European Business Organization Law Review (EBOR), 6 (2): 161 – 200.
Rodrik, D. (2002). Trade policy reform as institutional reform in Hoekman, B.M. English, P. and Mattoo, A. (eds) Development and Trade and the WTO: A Handbook (World Bank, Washington, D.C.).
Sieglel, S., Castellan, N.J. (1988). Nonparametric Statistics for the Behavioral Science. New York: McGraw-Hill.
Stone Fish, L. & Busby, D. (2005). The Delphi Method. In D. Sprenkle & F. Piercy (Eds.) Research Methods in Family Therapy (2nd Ed., pp.238–253). New York: Guilford Press.
Thibault Liberty. “Misallocation and Aggregate Productivity: Evidence from the French Manufacturing Sector”. Preliminary and Incomplete, February 27, 2016.
Verspagen, D.J., & Lovell, C.A.K. & Schmidt, P. (2011). Formation and estimation of stochasticFrontier production function models. Journal of Econometrics, 6(1), 21-37.
Wallis, J. J. & North, D. C. (1986) “Measuring the Transaction Sector in the American Economy, 1870- 1970”; University of Chicago Press.
Williamson, Oliver E. (1985) “The Economic Institutions of Capitalism – Firms, Market, Relational Contracting”; New York: The Free Press.
Williamson, Oliver E. (2000) “The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead”; Journal of Economic Literature, Vol. XXXVIII: 595- 613.
Yong, J., Seong L. Shin, K., "The Relationships among Manufacturing Innovation, Competitiveness, and Business Performance in the Manufacturing Industries of Korea." Internation Journal Adventure. Manuf. Technol, Vol. 38, pp.840–850, 2008

 

 

Aigner, D.J., & Lovell, C.A.K. & Schmidt, P. (2018). Formation andestimation of stochastic Frontier production function models. Journal of Econometrics, 6(1), 21-37.
Anderson, J.E, &. Marcouiller, D. (2006). Insecurity and the pattern of Trade: An Empirical investigation. Review of Economics and Statics, 84(2), 1 - 36.
Anderson, J.E. (2001). Trade and informal institutions. Mimeo. 
Anderson, J.E. and Marcouiller, D. (1997). Trade and security, I: Anarchy, NBER Working Paper No. 6223. 
Anderson, J.E. and Marcouiller, D. (1999). Insecurity and the pattern of trade: an empirical investigation, Review of Economic and Statistics, Vol. 84, No. 2, pp. 342-52.
Coase, R. (1960), ‘The problem of social cost’, Journal of Law and Economics, vol. 3, no.1, pp. 1-44.
Coase, R. (1998). The New Institutional Economics, American Economic Review, Vol. 88, pp. 72-74.
Coase, R. H. (1937) “The Nature of the Firm”; Economica, Vol. 4, No. 16: 386- 405.
Coase, R. H. (1988) “The Firm, the Market and the Law”; University of Chicago Press.
Coase, R. H. (1992) “The Institutional Structure of Production”; The American Economic Review, Vol. 82, Issue 4: 713- 719.
Costinout, A. (2009). On the Origin of Comparative Advantage. Journal of International Economics, 77, pp 255-264.
Dollar, D. and Kraay, A. (2003). Institutions, trade and growth, Journal of Monetary Economics, Vol. 50, No. 1, pp. 133-62.
Dollery, B. & Leong, Wai Ho (1998) “Measuring the Transaction Sector in the Australian Economy, 1911- 1991”; Australian Economic History Reviw, Vol. 38, No. 3.
Fischer, S., Alonso-Gamo, P., and Von Allmen, U. E. (2001) Economic developments in the West Bank and Gaza since OSLO. The Economic Journal 111(472):  F254-F275.
Gordon, T.J.,"The Delphi Method", AC/UNU Millennium Project, Futures Research Methodology, edited by Glenn, J.C., 1994
Gould, D. M. and Gruben, W.C. (1996). The role of intellectual property rights in economic growth, Journal of Development Economics, Vol. 48, pp. 323-350.
Helmer, O., (1977). Problems in futures research: Delphi and causal cross-impact analysis. Futures, February 1977, pp. 17-31.
Hodgson, Geoffrey M. (2000) “What is the Essence of Institutional Economics?”; Journal of Economic Issues, Vol. XXXIV, No. 2.
Hsu, Chia-Chien & Brian A. S. (2007). The Delphi Technique: Making Sense of Consensus. Practical Assessment, Research & Evaluation Journal, 21 (10), 1.
Karikari, J. "International Competitiveness and Industry Pricing in Canadian Manufacturing". Canadian Journal of Economics, Vol.2. pp.114- 123, 2001.
Klein, Peter G. (1999) “New Institutional Economics”; Department of Economics, University of Georgia.
Linstone, H. A. & Murray, T. (2002). The Delphi Method, Techniques and Applications. Melbourne: Addison Wesley Publishing Company.
Mauro, P. (1995). Corruption and growth, Quarterly Journal of Economics, Vol. 110, No. 3, pp. 681-712.
North, D. C. (1984) “Transaction Costs, Institutions, and Economic History”; Journal of Institutional and Theoretical Economics, 140: 7- 17.
North, D. C. (2005) “Understanding the Process of Economic Change”; Princeton University Press.
Olson, M. Sarna, N, and Svamy, A.V. (2000). Governance and growth: a simple hypotheses explaining cross-country differences in productivity growth, Public Choice, Vol. 102, Vol. 3-4, pp. 341-64.
Rafael Vasconcelos. “Misallocation in the Brazilian Manufacturing Sector.” Brizilian Confederation Of Industry, May 15, 2015 (Last Modified)
Richter, Rudolf (2005) “The New Institutional Economics: Its Start, Its Meaning, Its Prospects”; The European Business Organization Law Review (EBOR), 6 (2): 161 – 200.
Rodrik, D. (2002). Trade policy reform as institutional reform in Hoekman, B.M. English, P. and Mattoo, A. (eds) Development and Trade and the WTO: A Handbook (World Bank, Washington, D.C.).
Sieglel, S., Castellan, N.J. (1988). Nonparametric Statistics for the Behavioral Science. New York: McGraw-Hill.
Stone Fish, L. & Busby, D. (2005). The Delphi Method. In D. Sprenkle & F. Piercy (Eds.) Research Methods in Family Therapy (2nd Ed., pp.238–253). New York: Guilford Press.
Thibault Liberty. “Misallocation and Aggregate Productivity: Evidence from the French Manufacturing Sector”. Preliminary and Incomplete, February 27, 2016.
Verspagen, D.J., & Lovell, C.A.K. & Schmidt, P. (2011). Formation and estimation of stochasticFrontier production function models. Journal of Econometrics, 6(1), 21-37.
Wallis, J. J. & North, D. C. (1986) “Measuring the Transaction Sector in the American Economy, 1870- 1970”; University of Chicago Press.
Williamson, Oliver E. (1985) “The Economic Institutions of Capitalism – Firms, Market, Relational Contracting”; New York: The Free Press.
Williamson, Oliver E. (2000) “The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead”; Journal of Economic Literature, Vol. XXXVIII: 595- 613.
Yong, J., Seong L. Shin, K., "The Relationships among Manufacturing Innovation, Competitiveness, and Business Performance in the Manufacturing Industries of Korea." Internation Journal Adventure. Manuf. Technol, Vol. 38, pp.840–850, 2008