بررسی نقش دانش مالی سرمایه‌گذاران بر رفتار مالی در بازار سرمایه ایران Modeling the role of behavioral characteristics and financial literacy of real investors on financial management behavior in the Iranian stock market

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

روح اله قیصری ¹ , اله کرم صالحی ^{2 *} , صغری قبادی ³

1 - گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی خرمشهر، خرمشهر، ایران.
2 - گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مسجد سلیمان،،مسجدسلیمان، ایران.(
3 - گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز ،اهواز، ایران

تاریخ دریافت : 1399/10/20 تاریخ پذیرش : 1399/12/26 تاریخ انتشار : 1400/03/01

کلید واژه: سواد مالی, G23, M41, واژه‌های کلیدی:خصوصیات رفتاری, رفتار مدیریت مالی, بازار سرمایه ایران. طبقه بندی JEL: G02,

چکیده مقاله :

رفتارسرمایه گذاران حقیقیمتاثر از خصوصیاترفتاری،دانش مالیو چگونگیواکنش آنها درمواجهبارخدادهایمالیمی باشد. هدف از پژوهش حاضر، طراحی مدلی از ویژگی هایرفتاری و دانش مالی سرمایه گذاران حقیقی بر رفتار مالی آن ها در بازار سرمایه است.این پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر روش نظریه زمینه یابی[i]است. با استفاده از نمونه گیری تصادفیبه روش" گلوله برفی[ii]" با 20 نفر از اساتید رشته های حسابداری، مدیریت بازرگانی و مالی در دانشگاه های کشور و مدیران و کارشناسان ارشد تالار بورس تهران، مصاحبه عمیق انجام گرفت. خصوصیاترفتاری و دانش مالی سرمایه گذاران حقیقی بر رفتار مدیریت مالی دارای 18 بعد بهشرح 1. باورهای شخصی، 2. ویژگی‌های شخصیتی، 3. خصوصیات رفتاری، 4. دانش مالی، شرایط زمینه ای 5. ارزش‌های شخصی و اجتماعی، 6. عوامل هیجانی، 7. اطلاعات و آگاهی، 8. هوش مالی، شرایط مداخله ای 9. مؤسسات مالی، 10. ارتباط کلامی، 11. اضطراب مالی، 12. تورش‌های رفتاری، راهبرد 13. مدیریت ریسک، 14. تصمیمات سرمایه‌گذاری، 15. آموزش دانش مالی و پیامد 16. سودآوری سرمایه‌گذاری، 17. امنیت مالی و 18. رضایت سرمایه‌گذاران می باشد. یافته ها نشان می‌دهد رفتار مالی سرمایه گذاران در قالب این مدل روند تصمیمات آنان در بازار سرمایه را پیش بینی پذیر نموده است.بکارگیری مدل خصوصیاترفتاری و دانش مالی سرمایه گذاران حقیقی بر شناخت رفتار مالی در بازار سرمایه ایران، بسیار مهم به نظر می‌رسدModeling the role of behavioral characteristics and financial literacy of real investors on financial management behavior in the Iranian stock market Ruhollah gheysariAllah Karam SalehiSoghra Ghobadi[i]Grounded Theory[ii]White NoiseThe financial management behavior of a real investor is influenced by his behavioral characteristics and financial knowledge, explains how a person reacts when faced with financial events and affects the life of the capital market by affecting his life.The purpose of this study is to design a model of the role of behavioral characteristics and financial literacy of real investors on the behavior of financial management in the Iranian stock market. The research design is qualitative with grounded theory. In-depth interviews were conducted with 20 professors of accounting, business management and financial management in the country's universities and managers and senior experts of Tehran Stock Exchange using the "snowball" sampling method.The results indicate that the model of the role of behavioral characteristics and financial literacy of real investors on financial management behavior includes 18 dimensions as: casual conditions(1. personal beliefs, 2. personality traits, 3. behavioral characteristics, 4. financial literacy) , contextual conditions (5. Personal and social values, 6. Emotional factors, 7. Information and awareness, 8. Financial intelligence), Intervention conditions (9. Financial institutions, 10.Verbal communication, 11.Financial anxiety, 12 Behavioral biases), strategy (13.Risk management, 14. Investment decisions, 15. Financial literacy training) and outcome (16.Investment profitability, 17. Financial security, and 18. Investors' satisfaction).Investors' financial management behavior makes the process of their decisions in the stock market predictable, so applying the model of behavioral characteristics and financial literacy of real investors to understand the financial management behavior in the Iranian stock market, is very important and necessary.

چکیده انگلیسی:

The financial management behavior of a real investor is influenced by his behavioral characteristics and financial knowledge, explains how a person reacts when faced with financial events and affects the life of the capital market by affecting his life.The purpose of this study is to design a model of the role of behavioral characteristics and financial literacy of real investors on the behavior of financial management in the Iranian stock market. The research design is qualitative with grounded theory. In-depth interviews were conducted with 20 professors of accounting, business management and financial management in the country's universities and managers and senior experts of Tehran Stock Exchange using the "snowball" sampling method.The results indicate that the model of the role of behavioral characteristics and financial literacy of real investors on financial management behavior includes 18 dimensions as: casual conditions(1. personal beliefs, 2. personality traits, 3. behavioral characteristics, 4. financial literacy) , contextual conditions (5. Personal and social values, 6. Emotional factors, 7. Information and awareness, 8. Financial intelligence), Intervention conditions (9. Financial institutions, 10. Verbal communication, 11. Financial anxiety, 12 Behavioral biases), strategy (13. Risk management, 14. Investment decisions, 15. Financial literacy training) and outcome (16. Investment profitability, 17. Financial security, and 18. Investors' satisfaction).Investors' financial management behavior makes the process of their decisions in the stock market predictable, so applying the model of behavioral characteristics and financial literacy of real investors to understand the financial management behavior in the Iranian stock market, is very important and necessary.

منابع و مأخذ:

• آقابابایی محمدابراهیم، خادمی سمانه. (1398). بررسی عوامل تأثیرگذار بر رفتار مدیریت مالی شخصی در میان جوانان ایران.راهبرد مدیریت مالی. 7(1). 123-143.


• ابراهیمی خدیجه، دستگیر محسن، لطیفی زهره. (1396). ارزیابیاهمیتویژگیهایشخصیتیتحلیلگرانبازارسرمایه بهعنوانبعدسومموفقیتآنها.فصلنامهعلمیپژوهشیدانشسرمایهگذاری.6(22). 87- 100.


• استراس،آنسلموکوربین،جولیت. (1390).اصولروشتحقیقکیفی:نظریهمبنایی،رویههاوروش­ها،ترجمهبیوکمحمدی،تهران،پژوهشگاهعلومانسانیومطالعاتفرهنگی،چاپسوم.


• امامی­حیدری ندا، اسماعیلی حسین.(1397). تاثیر سواد مالی بر ارتباط بین شخصیت سرمایه گذار و رفتار خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار اصفهان، کنفرانس ملی الگوهای نوین در مدیریت و کسب و کار با رویکرد حمایت از کارآفرینان ملی، تهران، موسسه آموزش عالی نگاره.


• بازرگان هرندی عباس. (1397).مقدمه ای بر روش­های تحقیق کیفی و آمیخته: رویکردهای متداول در علوم رفتاری، انتشارات: دیدار، تعداد صفحات: 208.


• جمشیدی ناصر، قالیباف­اصل حسن. (1397).بررسیتأثیرشخصیتسرمایهگذارانبررفتارمعاملاتیوعملکردسرمایهگذاریآنان؛ شواهدیازبورساوراقبهادارتهران، فصلنامهتحقیقاتمالی. 20(1). 76-90.


• حق­گویان زلفا، زارعی متین حسن، جندقی غلامرضا، رحمتی محمدحسین. (1394). فهمفرآیندشکل­گیرینشاطبااستفادهازنظریهداده­بنیاد، فصلنامهمطالعاترفتارسازمانی. تابستان. 4(2 پیاپی 13). 119-141.


• خشامن مریم، شیرازیان زهرا، خدایاری محمدعظیم.(1397). بررسی نقش سواد مالی مدیریت پول در مدیریت مالی شخصی (مطالعه موردی: سرمایه گذاران تالار منطقه ای بورس همدان)، دومین کنفرانس ملی حسابداری-مدیریت اقتصاد با رویکرد اشتغال پایدار نقش آن در رشد صنعت، ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر.


• داناییفرد،حسنواسلامی،آذر. (1390).ساختنظریهبی­تفاوتیسازمانی:کاربرداستراتژیپژوهشی نظریهدادهبنیاددرعمل،تهران،دانشگاهامامصادق،چاپاول.


• داناییفرد،حسن، امامی سیدمجتبی. (1386).استراتژیهایپژوهشکیفی:تأملیبرنظریهپردازی دادهبنیاد. اندیشهمدیریت. 1(2). 69-97.


• دهقانی­سلطانی مهدی، جعفری مهرنوش، سلمانی­صمدی آرش.(1397). بررسی عوامل موثر بر رفتار سرمایه گذاران جوان در بورس اوراق بهادار تهران، اولین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ایران، تهران، مرکز بین المللی همایشها و سمینارهای توسعه پایدار علوم جهان اسلام.


• عبدالهی مسعود، مجدزاده­طباطبایی شراره.(1397). تاثیر ویژگی­های فردی بر ریسک پذیری مالی با توجه به نقش تعدیل­کننده سواد مالی، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت، حسابداری و حسابرسی پویا، تهران، دانشگاه صالحان.


• فلیک اووه، (1397)، درآمدی بر تحقیق کیفی، مترجم: هادی جلیلی، آبان 97، انتشارات: نشر نی، تعداد صفحات: 504.


• گال مردیت، بورک والتر، گال جویس. (1393).روش های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی، جلد اول، (ترجمه احمدرضا نصر، حمیدرضا عریضی، محمود ابوالقاسمی، محمدجعفر پاک سرشت، علیرضا کیامنش، خسرو باقری، محمد خیر، منیحه شهنی ییلاق و زهره خسروی)، نوبت چاپ نهم، تهران: نشر سمت، ( تاریخ انتشار به زبان اصلی: 1996).


• محمدی کوهسار، طولیان­اصفهانی صدیقه، ولیخانی ماشاء­اله.(1397). بررسی تاثیر سواد مالی بر میزان مشارکت سرمایه گذاری در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، چهارمین کنفرانس ملی توانمند سازی جامعه در حوزه علوم انسانی و مطالعات مدیریت، تهران، مرکز توانمندسازی مهارتهای فرهنگی و اجتماعی جامعه.


• یزدانی حمیدرضا، مهدیخانی حبیب، احمدی داریوش، احمدی داریوش، عالی وندی امین. (1397).تجزیهوتحلیلتاثیرعزتنفسودانشمالیبررفتارمالی(موردمطالعه:سرمایه­گذارانحقیقیکارگزاریبانکاقتصادنوین)، فصلنامهعلمیپژوهشیدانشسرمایهگذاری.7(27). 59-77.


• Allgood, S. Walstad, W. (2013). Financial literacy and credit card behaviors: a crosssectional analysis by age. Numeracy. 6 (2). 3.


• Batty, M., Collins, M. J., & Odders-White, E. (2015). Experimental Evidence on the Effects of Financial Education on Elementary SchoolStudents’ Knowledge, Behavior, and Attitudes. The Journal of Consumer Affairs. 49(1). 69-96.


• Bellofatto A, D’Hondt C, De W R. (2018). Subjective financial literacy and retail investors’ behavior. Journal of Banking and Finance. 92 (2018). 168–181.


• Benjamin, D. J., Brown, S. A., & Shapiro, J. M. (2013). Who is ‘behavioral’? Cognitive ability and anomalous preferences. Journal of the European Economic Association. 11(6). 1231-1255.


• Conlin, A., Kyrolainen, P., Kaakinen, M., Jarvelin, M., Perttunen, J., Svento, R. (2015).Personality traits and stock market participation. Journal of Empirical Finance. 33(2). 34-50.


• Farrell, Lisa; Fry, Tim R.L. & Risse, Leonora. (2016). The significance of financial self-efficacy in explaining women’s personal finance behavior. Journal of Economic Psychology. 54(2016). 85-99.


• FengX, Lu B, Song X, Ma S. (2019). Financial literacy and household finances:A Bayesian two-part latent variable modeling approach. Journal of Empirical Finance. 51(2019). 119-137.


• org/10.1016/j.jempfin.2019.02.002.


• Giesler, M., & Veresiu, E. (2014). Creating the responsible consumer: Moralistic governance regimes and consumer subjectivity. Journal of Consumer Research. 41(3). 840-857.


• Grohmann, A. (2018). » Financial literacy and financial behavior: Evidence from the emerging Asian middle class«. Pacific-Basin Finance Journal. 48(2018). 129-143.


• Grohmann A, Kluhs T, Menkhoff L. (2018). Does financial literacy improve financial inclusion? Cross country evidence. World Development. 111 (2018). 84–96.


• Hadar, L., Sood, S., & Fox, C. R. (2013). Subjective knowledge in consumer financial decisions. Journal of Marketing Research. 50 (3). 303-316.


• Lusardi, A., Mitchell, O. S. (2014). The economic importance of financial literacy: theory and evidence. Journal of Economic Literature. 52 (1). 5-44.


• Mien, N., Thao, T. P. (2015). Factors affecting personal financial management behaviors: evidence from Vietnam. Paper presented at the Proceedings of the Second Asia-Pacific Conference on Global Business, Economics, Finance and Social Sciences AP15. Danang-Vietnem.


• Mounaa A, Anis J. (2017). Financial literacy in Tunisia: Its determinants and its implications on investment behavior.Research in International Business and Finance. 39 (2017). 568–577.


• OECD (Organisation for Economic Development and Cooperation). (2013). Advancing National Strategies for Financial Education. A Joint Publication by Russia’s G20 Presidency and the OECD. Paris: OECD Publishing.


• Shih, T.-Y., Ke, S.-C. (2014). Determinates of financial behavior: insights into consumer money attitudes and financial literacy. Service Business. 8(2).217-238.


• Tang, Ning & Baker, Andrew. (2016). Self-esteem, financial knowledge and financial behavior. Journal of Economic Psychology. 54(2016). 164-176.


• VanRooij, M. and Lusardi, A. (2011). Financial literacy and stock market participation. Journal of Financial Economics. 101(2011). 449–472.


• Xu, H. Zhan, H. Fannin,L. (2017 ). The impact of market economy on individuals' financial behaviors. International Journal of Research in Business. 22(19). 1933 -6021.

 

 

یادداشت‌ها