بررسی تاثیر هزینه های اجتماعی دولت بر رشد اقتصادی و توزیع درآمدها در ایران

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

غلامرضا گرایی نژاد ¹ (استادیار دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز)
حسین میرزایی ² (استادیار دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز)
مریم حاجی طاهری ³ (کارشناس ارشد اقتصاد)

تاریخ دریافت : 1394/02/21 تاریخ پذیرش : 1394/02/21 تاریخ انتشار : 1391/07/01

کلید واژه: رشد اقتصادی, ضریب جینی, هزینه‌های دولت, هزینه‌های اجتماعی دولت طبقه بندی JEL: H50,

چکیده مقاله :

در این مقاله تلاش شده است تاثیر بودجه های امور اجتماعی دولت بر رشد اقتصادی و توزیع درآمدها در ایران بررسی شود .در پژوهش حاضر با استفاده از داده های سری زمانی سالهای 85-1357 و الگوی اقتصادسنجیVAR رابطه بین متغیرهای مورد مطالعه بررسی شده اند.نتایج توابع عکس العمل آنی ، نشان می دهد که بودجه های امور اجتماعی دولت بر رشداقتصادی ایران و بهبود توزیع درآمدها طی دوره مذکور ، اثر مثبت و معنی داری دارد.همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان می دهد که بودجه های امور اجتماعی دولت از مهم ترین عوامل مؤثر بر تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی بوده و بیشترین درصد تغییرات این دو متغیر راتوضیح می دهد. پس از آن، نرخ باسوادی و انباشت سرمایه بیشترین درصد تغییرات تولید ناخالص داخلی و ضریب جینی را به خود اختصاص می دهد. از این رو با توجه به تاثیر مثبت بودجه های امور اجتماعی دولت بر رشد و توزیع درآمدها، دولت باید در تخصیص منابع عمومی این امور را در اولویت قرار دهد و اگر از بودجه های عمومی دولت بنا به دلایلی کاسته شود ، بودجه های امور اجتماعی ثابت باقی بماند یا به آن افزوده شود.

چکیده انگلیسی:

Investigating annual public budgets and its effect on economic growth and income distribution alone may mislead policy makers because the main sector component of budgets are more important in such surveys. In this article we try to investigate social affair budgets contribution on economic growth and income distribution in Iran in 1375-1385. We used time series data and VAR model in order to investigate the relation between economic growth (and income distribution) with whole public budgets, public social affain budgets, literacy rate, capital stock, labor force stock. The results of Impulse Respone Function show that government social budgets have positive and meaningful effects on Iran economic growth and improvement of income distribution. Also, the results of Variance Decomposition show that government social budgets are the most important effective variable on incomes growth and income distribution. Therefore, according to positive effect of social affair budgets on economic growth and income distribution.the authorities and policy makers should pay attention to it and do not let reducing it during financial recession or economic adjustment policies.

منابع و مأخذ:

 

• انصاری،شاهرخ.(1378).بودجه ریزی دولتی در ایران.تهران،انتشارات کسری.


• بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران،حساب های ملی ایران،سال های مختلف.


• بگستروم ، ویلی (1378). دولت و رشد، انتشارات مرکز مدارک اقتصادی و اجتماعی سازمان برنامه و بودجه


• پورمقیم، سید جواد.(1378). اقتصاد بخش عمومی. تهران،نشر نی.


• پیرائی،خسرو.(1383).اثر تغییر ساختار تامین مالی بودجه بر رشد اقتصادی در ایران،مجله تحقیقات اقتصادی


• تودارو،مایکل.(1365).توسعه اقتصادی در جهان سوم،ترجمه غلامعلی فرجادی،سازمان یرنامه و بودجه


• جمشیدنژاد،امیر.(1384).تاثیر آموزش بر رشد اقتصادی در ایران،رساله کارشناسی ارشد،دانشگاه مازندران


• جوادی پور، سعید.(1382). اثر مخارج بهداشتی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.


• درستکار، عزت‌الله.(1383).بررسی تأثیر آموزش رسمی بر توزیع درآمد در ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی.


• رجب پور بیشه،محمد(1384)،بررسی اندازه دولت و حد مطلوب آن با توجه به تاثیر آن بر رشد اقتصادی،رساله کارشناسی ارشد،دانشگاه شهید بهشتی.


• سازمان مدیریت و برنامه ریزی،قانون بودجه جمهوری اسلامی ایران در سال های مختلف


• سامتی، مرتضی.(1382). اندازه‌گیری مقادیر بهینه فعالیت‌های اقتصادی دولت جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های 1377ـ1358. مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 62.


• سامتی، مرتضی.(1372). اندازه مطلوب فعالیت‌های دولت در ایران. پایان‌نامه دکترا، دانشگاه تربیت مدرس.


• سرپوش،سمیرا.(1384).بررسی تاثیر اندازه دولت بر رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه،رساله کارشناسی ارشد،دانشگاه الزهرا.


• شیرازی رومنان،بهزاد(1383).رابطه بین سطح و رشد اندازه دولت با سطح و رشد اقتصادی در ایران،مؤسسه عالی آموزش و پژوهش.


• عادل زاده،رسول.(1375).بررسی تاثیر برخی از سیاستهای عمده سیاست اجتماعی بر توزیع درآمد در ایران.رساله کارشناسی ارشد،دانشگاه مازندران.


• عمادزاده،مصطفی.(1382).اقتصاد آموزش و پرورش،اصفهان،انتشارات کسری.


• فرزیب،علیرضا.(1375).بودجه ریزی دولتی در ایران.تهران،مرکز آموزش مدیریت دولتی.


• میرزامحمدی، سعید.(1370). ارزیابی تأثیر هزینه‌های دولت در رشد اقتصادی با نگاهی به وضعیت ایران 67-1338. رساله کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.


• نفیسی ،عبدالحسین.(1380) دانشنامه اقتصاد آموزش و پرورش، پژوهشکده تعلیم و تربیت وزارت آموزش و پرورش


• نیلی ،مسعود و شهاب نفیسی.(1382). رابطه سرمایه انسانی و رشد اقتصادی با تأکید بر توزیع تحصیلات نیروی کار در ایران سال‌های 1379 ـ 1345. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، ش  17.


• ویزی، جان.(1351).اقتصاد آموزش و پرورش.ترجمه محمد برهان منش، انتشارات دانشگاه تهران.


• هژبر کیانی، کامبیز.(1369).اقتصاد سنجی و کاربرد آن. انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه شهید بهشتی.


• Bairam, E. (1990), "Government size and Economic G in the African", Applied Economics, pp. 1427-1435.


• Barr0 R. J. (1990). Government spending hn a simple model of growth, Journal of political economy 98(5)


• Barro. R.J. (2000), "Education and Economic Growth", working paper, Harward university.


• Burton A. (1999), "The Effects of Government Size on the Unemployment Rate", Public Choice (99)


• Carnoy M. Levin H. (1985) Schooling and work in democratic state. Stanford university press Californha


• Easterly, W. Rebelo, S. (1993) Fiscal policy and growth, Journal of monetary economics


• Engen E. and Skinner, J. (1993) Fiscal policy and economic growth, NBER working  paper


• Guseh, J.S. (1997), Government size and economic growth in developing countries: A political economy framework, Journal of Mocroeconomics.


• Karras, G. (1996), The optimal government size: further internation evidence on the productivity of government size, Economic Inquiry.


• King R. and Rebelo S. (1990) Public policy and economic growth, develophng neoclassical implications, Journal of political economy 98(5)


• Knoop T. A. (1999),"Growth, Welfare and the Size of the Government" Journal of  Economic Inquery  37(1)


• Landau, D. (1983), Government Expenditure and Economic growth: A cross – country study, southern Economic Journal.


• Lee, w. and Gregorio, J, (1999). "Education and Income distribution: New Evidence cros country Data, Development Discussion paper No. 714 , Harvard Institute for Internatitonal Development.


• Myrdal D. C. (1960), Beyond the welfare state, Yale university press


• Perotti, R. (1992), Income Distribution, Politics and Growth, American Economic Review.


• Ram, R. (1986), Govenrment size and economic growth: A new framework and some evidence cross – section and time – series data, The American Economic


• Zhao S. Zhang  L. , (2005), "Economic Growth and Income Inequality in Hong Kong, Trends and Explanations", China an International Journal 3


• Alesina A. Rodrik D. (1994), "The Political Economy ogf Growth", World Bank Economic Review 8


• Alexious Constantinos (2009), Government Spending and Economic Growth, Journal of Economic and Social Research 11(1)