بررسی عوامل موثر بر انتشار co2 در ایران(مطالعه موردی نیروگاهها)
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیمرجان دامن کشیده 1 , محسن نظری 2 , الهام سادات رضایی 3
1 - عضو هئیت علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحدتهران مرکزی
2 - عضو هئیت علمی دانشگاه تهران
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی
کلید واژه: محیط زیست, انتشار CO2, تجزیه عوامل, نیروگاه , اثر تولیدی, اثر ساختاری, اثر شدت انرژی. طبقه بندی JEL : Q40, Q41,
چکیده مقاله :
مسائل زیست محیطی به خصوص تغییرات آب و هوایی به دلیل افزایش گازهای گلخانه ای در چند دهه اخیر مسئله ای جهانی شده است. انتشار CO2 مهمترین عامل در افزایش گازهای گلخانه ای می باشد. آمار موجود در ایران نشان می دهد که سرانه انتشار CO2 از607 کیلوگرم در سال1346 به 7/4977 کیلوگرم در سال1382 و7/6881 کیلوگرم در سال 1386 رسیده است که بیش از11 برابر شده است. هزینه های اجتماعی تخریب محیط زیست در اثر مصرف حامل های انرژی فسیلی در کشور در سال 1386 برای گازهای :. SPM NOX . SO2 .CO2 .CO . CH4 در حدود 92195 میلیارد ریال می باشد که معادل 3/19 در صد از تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1386 بوده است. سهم co2 39381 میلیارد ریال بوده است که حدود 9614 میلیارد ریال توسط نیروگاه ها انتشار یافته است. (نظری و بخشی زاده، 1389، 15-1) در این مقاله با استفاده از LMDIعوامل مؤثر بر انتشار CO2 به اثر تولیدی، ساختاری، شدت انرژی و ترکیب سوخت تجزیه شده است.این تحقیق در دوره زمانی (1385-1380)و برای نیروگاههای کشور انجام شده است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می دهد که مهمترین عامل در انتشار CO2 عامل تولیدی می باشد. با توجه به نتایج حاصل از مدل می توان با استفاده از بهبود بهره وری انرژی(کاهش شدت انرژی) و استفاده از سوخت گاز طبیعی به جای دیگر سوختها و با به کار گیری نیروگاه سیکل ترکیبی نسبت به سایر نیروگاهها برای تولید برق انتشار CO2 را بدون کاهش تولید برق کاهش داد.
The environmental problems especially climate changes due to significant increase in green housegases,have been a global problem in last few decads. Among the green housegases,carbondioxid(co2 )is the most important. The average co2 emission is increased 607 kg in 1967(1346) to 4977.7 kg in 2003(1382) and 6881.7 kg in 2007(1386)respectively.It shows that co2 emissionrate is 11times.The social costs for deterioration of environmental due to consumption of fossil fules in 2007(1386) in Iran for SPM,CO2 ,SO2 ,NOX,is about 92195 Bilion Iranian Rials which equals to 19.3% of GDP.The CO2 portion has been 39381 Bilion Iranian Rials which is about 9414 Bilion Iranian Rials was emitted by power plants.Therefor ,the factors that affecting co2 emission ,should be studied considering high rate of co2 production in Iran especially by power plants.In this research by means of algebraic decomposition methods the observed changes are analyzed in to five different factors:productioneffect,structural effect, energy intensity effect and ful mix effect.This research has been done for period of 2001-2006(1380-1385) for the Iranian power plants.The research shows that out put effect was the most effect on increasing co2 emissions.And co2 emissions are possible to decrease without decrease out put if structural and efficiency energy and ful mix improves.
- هرامی، محمد حسین، بررسی میزان انتشار هیدروکربن های آروماتیک و آلاینده های so2 ،NO و co در پالایشگاه کرمانشاه، تعیین سهم نقاط انتشار و ارائه راهکارهای بهینه کنترلی،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،1386
10- وزات نیرو، "ترازنامه انرژی" سالهای مختلف
11- Any, B.W., zhang, F.Q., (1999), Inter-regional comparisons of energy-related CO2 emissions using the decomposition Technique, Energy 24, 297-305
12- G.ipekTunk, SerapTurut-Asik, ElifAkbostanci(2009), A decomposition analysis CO2emissions energy use: Turkish case, Energy policy, 37,4689-4699
13- Greening, L.A., (2004), Effects of human behavior on aggregate carbon intensity ofpersonal transportation: comparison of 10 OECD countries for the period 1970-1993, Energy Economics 26(1), 1-30
14- Hea-jinlim, seuhg-Hoonyoo, Seung-junkwak (2000), Industrial CO2 emissions energy use in Korea A structural decomposition analysis, Energy policy 37, 686-698
15- Ilyoung oh, waltherwehrmeyer, YacobMulugetta (in press), Decomposition analysis andMitigation strategies of CO2 emission energy consumption in South Korea, energy policy
16- K. Liaskas, G.Mavrotas, M.Mandaraka, D.Diakoulaki (2000), Decomposition ofindustrial CO2 emissions: the case of European Union, energy economics. 22, 383-394
17- Migvel Angel Tavancon, pablodel Rio, (2007), CO2 emissions and intersectorallinkages.The case of Spain, Energy policy 75, 1100-1116
18- Shyamal Paul, nabindraNath Bhattacharya (2004), a decomposition analysis, Energy policy 32, 585-593
19- Sun, J.W., (1999), Decomposition of aggregate CO2 emissions in the OECD: 1960-1995, The Energy Journal 20. 147-155
20- Zhang, F.Q, Ang B.W. (2001), Methodological issues in cross-
Country decomposition of energy and environment indicators, Energy Economics 23(2), 179-190
21- Zhou, Any B.W. (2008), Decomposition of aggregate CO2 emissions: A production-Theoretical approach, Energy Economics 30, 1054-1064
22-http:/www.elsevier.com/locate/enpol
23-http:/www.clean energy.com