بررسی اثر توسعه مالی بر مصرف انرژی با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (منتخبی از کشورهای درحال توسعه نفتی و غیرنفتی)
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیمرتضی خورسندی 1 , تیمور محمدی 2 , محمد مهدی خزایی 3 , عارف بهروز 4
1 - استادیار دانشگاه علامه طباطبایی
2 - استادیار دانشگاه علامه طباطبایی
3 - کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی
4 - کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی
کلید واژه: واژه‌های کلیدی:مصرف انرژی, توسعه مالی, مصرف انرژی, گشتاورهای تعمیم‌یافته, کشورهای در حال توسعه, طبقه بندی JEL : C13, D53, G20, N20,
چکیده مقاله :
مصرف انرژی از موضوع های مهم و حساس در جهان و به خصوص در کشورهای درحال توسعه است. چرا که رفاه و رشد و توسعه اقتصادی کشورها به وجود آن بستگی دارد. به دلیل این اهمیت تعیین و تبیین عوامل اثرگذار بر مصرف انرژی همواره مورد نظر برنامه ریزان و اقتصاددانان و سیاست گذاران بوده است. با توجه به این حساسیت در این مطالعه به بررسی اثر توسعه مالی بر مصرف انرژی پرداخته ایم؛بنابراین در این پژوهش سعی شده است اثر توسعه مالی بر مصرف انرژی با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) در دو گروه کشور درحال توسعه در خلال دوره ۲۰۱۱-۱۹۹۳ بررسی شود. گروه اول شامل ۱۴ کشور در حال توسعه نفتی و گروه دوم شامل ۱۹ کشور درحال توسعه غیرنفتی است. برای هر گروه از کشورها دو نمونه جداگانه تخمین زده شد که نمونه اول با استفاده از متغیر بخش بانکی و نمونه دوم با استفاده از متغیر بازار سرمایه برآورد شده است. نتایج برآوردنشان داد که تولید ناخالص داخلی سرانه در کشورهای غیرنفتی نسبت به کشورهای نفتی اثر مثبت بزرگ‌تری بر مصرف سرانه انرژی دارد. متغیر قیمت نفت در کشورهای درحال توسعه غیرنفتی نسبت به کشورهای در حال توسعه نفتی اثر منفی بزرگ‌تری بر روی مصرف سرانه انرژی دارد. ضریب متغیر اعتبار داخلی برای بخش خصوصی به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی در گروه کشورهای در حال توسعه غیرنفتی ۰٫۰۲درصد و در کشورهای درحال توسعه نفتی ۰٫۰۰۹درصد است. مقایسه اثر متغیر بانکی اعتبار داخلی برای بخش خصوصی به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی بر روی مصرف سرانه انرژی در دو گروه کشور نشان‌دهنده کارایی بالاتر بخش بانکی در کشورهای غیرنفتی است. از طرفی ضریب متغیر نسبت گردش مالی سهام مبادله شده در کشورهای درحال توسعه غیرنفتی ۰٫۰۰۳- درصد و در کشورهای درحال توسعه نفتی ۰٫۰۰۹- درصد است. مقایسه متغیر بازار سرمایه نسبت سهام مبادله شده در دو گروه کشور در حال توسعه نفتی و در حال توسعه غیرنفتی نیز نشان می دهد که وضعیت اثر توسعه بازار سرمایه بر مصرف سرانه انرژی در کشورهای در حال توسعه نفتی منفی تر و کوچک‌تر از کشورهای در حال توسعه غیرنفتی است.
Abstract In this study, the effect of financial development has examined on energy consumption by using the Generalized Method of Moment (GMM) in two groups of developing countries during 1993-2011 period. The first group includes 14 oil-producing developing countries and the second group includes 19 non-oil-producing developing countries. For each group of countries, two separate models were estimated, the first model by using banking sector variable, and the second model estimated by using capital market variable. The results showed that, GDP per capita in the non-oil-producing countries compared with oil-producing countries has a greater positive effect on per capita consumption of energy. The oil-producing price variable compared with the Non-Oil-Producing developing countries has a greater negative effect on per capita consumption of energy. The ratio of domestic credit variable to private sector (% of GDP) in non-oil-producing developing countries 0.02% and in oil-producing developing countries is 0.009 percent .Comparison of the effects of domestic bank credit variable to the private sector ( as a percentage of GDP) on per capita consumption of energy in the two groups of countries reflects the higher efficiency of the banking sector in the non-oil-producing countries .On the other hand, variable rate of turnover of shares traded in the non-oil-producing developing countries is -0.003 percent and in oil-producing developing countries is -0.009 percent .Statistical analysis of the variable of capital market of shares traded in both developing oil-producing and non-oil-producing developing countries also shows that the effect of capital market development in energy consumption in oil-producing developing countries is more negative and smaller than the non-oil-producing developing countries
فهرست منابع
1) ابراهیمی، محسن و آل مراد جبدرقی، محمود، توسعهمالی ومصرفانرژی درکشورهای عضو دی هشت، فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، دوره ۲۰, شماره ۶۱، ۱۳۹۱.
2) سامتی، مرتضی، رنجبر همایون و همت زاده، منیره(۱۳۹۱)، بررسی مقایسهای تأثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی تحت اطلاعات نامتقارن(مورد مطالعه کشورهای منتخب توسعه‌یافته و در حال توسعه)، فصلنامه پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، دوره ۳، شماره۹، ص۴۰-۲۵.
3) شیوا، رضا، (۱۳۸۰)، بررسی تحولات بخش مالی اقتصاد ایران در دهه ۷۰ و تحلیل ارتباط آن با بخش واقعی اقتصاد، همایشها(مجموعه مقالات)، پژوهشکده پولی و بانکی، بانک مرکزی.
4) منصف، عبدالعلی، ترکی، لیلا و علوی، جابر(۱۳۹۲)، تحلیل اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای گروه دی هشت: علیت گرنجری پانلی با رویکرد بوت استرپ(۲۰۱۰-۱۹۹۰)، فصلنامهی علمی-پژوهشی پژوهشهای رشد و اقتصادی، سال سوم، شماره دهم، صص: ۷۳-۹۲ .
5) Greene, W.H., 1997. Econometric Analysis, Third Edition. Prentice Hall, New Jersey, USA.
6) Arellano, M., Bond, S., 1991. Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations. Review of Economic Studies 58, 277–297.
7) Arellano, M., Bond, S., 1991. Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations. Review of Economic Studies 58, 277–297.
8) Arellano, M., Bover, O., 1995. Another look at the instrumental variable estimation of error-component models. Journal of Econometrics 68, 29–51.
9) Baltagi, B. (2005), Econometric Analysis of Panel Data, 3rd ed., Wiley, New York, NY.
10) Baltagi, B.H.(1995). Econometric Analysis of Panel Data. John Wiley &Sons Inc., (Eds), New York, USA.
11) EIA, 2012, U.S.A energy information administration, www.eia.gov/
12) EIA,2014.
13) Holtz-Eakin, D., W. Newey, and H. Rosen. 1990. Estimating vectorautoregressions with panel data. Econometrica 56: 1371–95.
14) Kakar, Z.K., Khilji, B.A., Khan, B.J., 2011. Financial development and energy consumption: empirical evidence from Pakistan. Int. J. Trade Econ. Financ. 2 (6), 469–471.
15) Keongchoongchee 2000, financial development and economic growth in Malaysia, the stock market perspective. Economics working paper archive and WUSTL.
16) Levine, Ross. “Finance and Growth: Theory, Evidence, and Mechanisms.” Produced for the forthcoming Handbook of Economic Growth, March 18, 2003.
17) Newey, W., and K. West, 1987, A Simple, Positive Semi-De¯nite, Heteroskedasticity and Autocorrelation Consistent Covariance Matrix, Econometrica, 55, 703-708.
18) Sadorsky, P., 2010. The impact of financial development on energy consumption in emerging economies. Energy Policy 38 (5), 2528–2535.
19) Sadorsky, P., 2011. Financial development and energy consumption in Central and Eastern European frontier economies. Energy Policy 39 (2), 999–1006.
20) SerapÇoban, MertTopcu, 2013. The nexus between financial development and energy consumption in the EU: A dynamic panel data analysis. Energy Economics 39 , 81–88
21) Shahbaz, M., Lean, H.H., 2012. Does financial development increase energy consumption? The role of industrialization and urbanization in Tunisia. Energy Policy 40, 473–479.
22) Tang, C. F. and Tan, B. W. (2012) .“The linkages among energy consumption, economic growth, relative price, foreign direct investment, and financial development in Malaysia”. Quality &Quantity. DOI 10.1007/s11135-012-9802-4.
یادداشت‌ها