بررسی تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد بانک با نقش میانجی قابلیت نوآوری در بانک‌های دولتی جمهوری اسلامی ایران
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیبهزاد زارعیان مراد آبادی 1 , علیرضا اسلامبولچی 2 , کامبیز حمیدی 3 , تحفه قبادی لموک 4
1 - دانشجوی دکتری، مدیریت دولتی - منابع انسانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان
2 - منابع انسانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان
3 - استادیار، مدیریت دولتی – خط و مشی گذاری عمومی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان،
4 - استادیار، مدیریت بازرگانی- بازاریابی، دانشگاه آزاد اسلامی، گنبدکاووس
کلید واژه: ", سرمایه انسانی", , ", سرمایه ساختاری", , ", سرمایه رابطه ای", , ", قابلیت نوآوری", , ", عملکرد بانک", .,
چکیده مقاله :
چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد بانک با نقش میانجی قابلیت نوآوری در بانک‌های دولتی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- پیمایشی است. نمونه تحقیق با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای به تعداد 285 انتخاب شد. داده‌ها با کمک نرم‌افزار ایموس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که سرمایه ساختاری و رابطه‌ای بر قابلیت نوآوری تأثیر دارند و بر عملکرد بانک تأثیر ندارند، سرمایه انسانی بر عملکرد بانک تأثیر دارد و بر قابلیت نوآوری تأثیر ندارد. همچنین قابلیت نوآوری نقش متغیر میانجی بین سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه‌ای با عملکرد بانک را دارد و نقش میانجی بین سرمایه انسانی و عملکرد بانک را ندارد. نتایج برازش شاخص مدل نهایی تأیید شد. با توجه به‌نتایج این مطالعه، مدیران بانک‌های دولتی باید به سرمایه فکری و قابلیت نوآوری توجه بیشتری داشته باشند تا عملکرد بانک را افزایش دهند.چکیده
The purpose of this study is to investigate the effect of intellectual capital on bank performance with the mediating role of innovation capability in Islamic Republic of Iran state-owned banks. The research method is applied in terms of purpose and descriptive-survey in terms of nature. The research sample was selected by stratified random sampling method of 285. Data were analyzed using Emus software. The results showed that structural and relational capital affect the ability to innovate and do not affect the performance of the bank, human capital affects the performance of the bank and does not affect the ability to innovate. Also, the ability to innovate has a mediating variable role between structural capital and capital related to the bank's performance and does not have a mediating role between human capital and bank performance. The results of fitting the final model index were confirmed. According to the results of this study, managers of state-owned banks should pay more attention to intellectual capital and innovation capability to increase bank performance.
فهرست منابع
ابوالحسنی، اصغر، آل¬عمران، رویا، رحیم¬زاده، فرزاد، و شکوهی¬فرد، سیامک. (1400). اثرات تعداد و توزیع جغرافیایی شعب بر سودآوری بانکی. فصلنامه اقتصاد مالی، 15(4)، 38-23.
اسماعیل¬زاده قندهاری، محمدرضا، و آقاجانی، عذرا (1396). بررسی رابطه سرمایه فکری و عملکرد شغلی کارکنان ادارات ورزش و جوانان خراسان رضوی. جهارمین کنفرانس بین¬امللی تربیت بدنی و علوم ورزشی، آذرماه، تهران.
بهرامی زنوز، پریما، محرابیان، آزاده، سیفی¬پور، رویا، و امین¬رشتی، نارسیس. (1400). بررسی عوامل مؤثر بر نسبت کفایت سرمایه در نظام بانکداری اسلامی (مطالعه موردی ایران و مالزی). فصلنامه اقتصاد مالی، 15(54)، 160-137.
پورقرایی، پانته¬آ، آوینده، محمدعلی، و پورقرایی، پوریا (1399). تأثیر قابلیت¬های نوآوری و کیفیت محصول بر عملکرد صادراتی (مورد مطالعه: شهرک صنعتی خوارزمی تهران). پژوهش¬های کاربردی در مدیریت و حسابداری، شماره 18، 73-59.
زاده¬گرگان، محمد، و محقق¬زاده، فاطمه (1399). تأثیر قابلیت نوآوری و تسهیم دانش بر عملکرد نوآوری و عملکرد بازاریابی (مورد مطالعه: بانک پارسیان استان تهران). چهارمین کنفرانس ملی اقتصاد، مدیریت و حسابداری، شیروان.
سیدنقوی، میرعلی، سپندارند، صادق، و رامین¬مهر، حمید (1391). بررسي اثرات سرمايه¬هاي فكري بر عملكرد سازماني با تأكيد بر نقش ميانجي قابليت يادگيري در شعب بانك صادرات استان تهران. نشریه مدیریت بازرگانی، 4(12)، 70-53.
سیف، سمیرا، و بهرامی، سمیه (1393). تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد بانک¬ها و مؤسسات مالی پذیرفته-شده در بورس اوراق بهادار تهران. کنفرانس بین¬المللی اقتصاد، حسابداری، مدیریت و علوم اجتماعی.
شیرازی، حسین، هاشم¬زاده خوراسگانی، غلامرضا، رادفر، رضا، و ترابی، تقی. (1398). تأثیر قابلیت نوآوری بر عملکرد تجاری¬سازی فناوری سازمان¬های دانش¬بنیان با تاکید بر نقش میانجی نوآوری سازمانی. مدیریت نوآوری در سازمان¬های دفاعی، 2(3)، 106-81.
شیرازی، حسین، هاشم¬زاده خوراسگانی، غلامرضا، رادفر، رضا، و ترابی، تقی. (1397). نقش منابع سازمانی و قابلیت نوآوری در خلق مزیت رقابتی شرکت¬های دانش¬بنیان نوپا با تعدیلگری عملکرد تجاری¬سازی فناوری. نشریه علمی – پژوهشی مدیریت نوآوری، 7(4)، 132-115.
فرج¬پور، مقداد، صالح¬اردستانی، عباس (1399). شناسایی عوامل تأثیرگذار بر بازارگرایی بر اساس تکنولوژی-های نوین در صنعت بیمه به¬منظور ارائه الگو. فصلنامه اقتصاد مالی، 14(53)، 192-173.
نصرت¬پناه، سیاوش، حصیرچی، امیر، و دهقانی، محبعلی (1397). طراحی الگوی ارزیابی عملکرد سازمانی بانک انصار. فصلنامه پژوهش¬های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، 10(1)، 210-187.
Aas, T. H., & Breuning, K. J. (2017). Conceptualizing Innovation Capabilities: A Contingency Perspective. J Entrep Manag Innov. 13, 7–24.
Ali, M. A., Hussin, N., Haddad, H., Al-Araj, R., & Abed, I. A. (2021). A multidimensional view of intellectual capital: The impact on innovation performance. J Open Innov Technol Mark Complex. 7, 216.
Ali, M. A., Hussin, N., Jabbar, H.K., Abed, I.A., Othman, R., & Mohammed, A. (2020). Intellectual Capital and Firm Performance Classification and Motivation: Systematic Literature Review. TEST Eng Manag. 3, 28691–28703.
Aljuboori, Z. M., Singh, H., Haddad, H., Al-Ramahi, N. M., & Ali, M. A. (2022). Intellectual Capital and Firm Performance Correlation: The Mediation Role of Innovation Capability in Malaysian Manufacturing SMEs Perspective. Sustainability, 14, 154.
AlTaweel, I. R., & Al-Hawary, S. I. (2021). The Mediating Role of Innovation Capability on the Relationship between Strategic Agility and Organizational Performance. Sustainability, 13, 7564.
Amin, S., Usman, M., Sohail, N., & Aslam, S. (2018). Relationship between intellectual capital and financial performance: The moderating role of knowledge assets. Pak J Commer Soc Sci. 12, 521–547.
Asiaei, K., Jusoh, R., & Bontis, N. (2018). Intellectual capital and performance measurement systems in Iran. J Intellect Cap. 19, 294–320.
Bedford, A., Ma, L., Ma, N., & Vojvoda, K. (2020). Patenting activity or innovative originality? Account. Financ, 12730.
Bogers, M., Chesbrough, H., Heaton, S., & Teece, D. J. (2019). Strategic management of open innovation: A dynamic capabilities perspective. Calif Manage Rev. 62, 77–94.
Camisón, C., & Villar-López, A. (2014). Organizational innovation as an enabler of technological innovation capabilities and firm performance. Journal of business research, 67, 2891-2902.
Cheng, Y., Awan, U., Ahmad, S., & Tan, Z. (2021). How do technological innovation and fiscal decentralization affect the environment? A story of the fourth industrial revolution and sustainable growth. Technol Forecast Soc Change 162, 120398.
Cisneros, M. A. I., & Hernandez-Perlines, F. (2018). Intellectual capital and Organization performance in the manufacturing sector of Mexico. Manag Decis, 56, 1818–1834.
Danquah, M., & Amankwah-Amoah, J. (2017). Assessing the relationships between human capital, innovation and technology adoption: Evidence from sub-Saharan Africa. Technol Forecast Soc Change, 122, 24–33.
Darus, N. M., Yunus, A. R., Othman, N. A., Sani, N. A., & Rahman, N. (2018). Integration of intellectual capital and innovation in SMEs’ performance: A conceptual framework. J Fundam Appl Sci, 10, 339–354.
Deeb, K. A., Merhej, M. M. (2016). The impact of structural capital on the innovation performance in Syrian Universities: A field study in Tishreen University. Eur Online J Nat Soc Sci, 5, 664.
Ferreira, J., Coelho, A., & Moutinho, L. (2020). Dynamic capabilities, creativity and innovation capability and their impact on competitive advantage and firm performance: The moderating role of entrepreneurial orientation. Technovation, 92, 102061.
Ganguly, A., Kumar, C., Saxena, G., & Talukdar, A. (2020). Firms’ Reputation for Innovation: Role of Marketing Capability, Innovation Capability, and Knowledge Sharing. J Inf Knowl Manag, 19, 2050004.
Hamidi, F., & Gharneh, N. S. (2017). Impact of co-creation on innovation capability and firm performance: A structural equation modeling. AD-Minister, 30, 73–90.
Hussain, F., & Mehar, A. K. (2021). Intellectual Capital, Political Uncertainty and Firm Performance: Evidence from Pakistan. J Bus Soc Rev Emerg Econ, 7, 265–278.
Kengatharan, N. (2019). A knowledge-based theory of the firm: Nexus of intellectual capital, productivity and firms’ performance. Int J Manpow.
Khalique, M., Bontis, N., Bin Shaari, J. A. N., Yaacob, M. R., & Ngah, R. (2018). Intellectual capital and organisational performance in Malaysian knowledge-intensive SMEs. Int J Learn Intellect Cap, 15, 20–36.
Kianto, A., Sáenz, J., & Aramburu, N. (2017). Knowledge-based human resource management practices, intellectual capital and innovation. J Bus Res, 81, 11–20.
Lenart-Gansiniec, R. (2016). Relational capital and open innovation–in search of interdependencies. Procedia-Soc Behav Sci, 220, 236–242.
Li, X., Guo, S., Peng, Y., He, Y., Wang, S., Li, L., Zhao, M. (2018). Anaerobic digestion using ultrasound as pretreatment approach: Changes in waste activated sludge, anaerobic digestion performances and digestive microbial populations. Biochem Eng J, 139, 139–145.
Limijaya, A., Hutagaol-Martowidjojo, Y., & Hartanto, E. (2021). Intellectual capital and firm performance in Indonesia: The moderating role of corporate governance. Int J Manag Financ Account, 13, 159–182.
Mahmood, T., & Muhammad Shujaat Mubarik, M. S. (2020). Balancing innovation and exploitation in the fourth industrial revolution: Role of intellectual capital and technology absorptive capacity. Technological Forecasting & Social Change, 160. 120248.
Martín-de Castro, G., Díez-Vial, I., Delgado-Verde, M. (2019). Intellectual capital and the firm: Evolution and research trends. J Intellect Cap, 20, 555–580.
Meles, A., Porzio, C., Sampagnaro, G., & Verdoliva, V. (2016). The impact of intellectual capital efficiency on commercial bank performance: evidence from the US. Journal of Multinational Financial Management, 36, 64–74.
Migdadi, M. M. (2020). Knowledge management processes, innovation capability and organizational performance. Int J Product Perform Manag.
Mir, M., Casadesús, M., Petnji, L. H. (2016). The impact of standardized innovation management systems on innovation capability and business performance: An empirical study. J Eng Technol Manag, 41, 26–44.
Miranda, A. L. B. B., Nodari, C. H., Nobre, L. H. N., Schmidt, S. (2020). Analysis of The Correlation Between the Companies’ Investment in Research, Development and Profitability, and The Countries’ Competitiveness and Innovation Capability. Rev Tecnol, 20, 35–58.
Najafi-Tavani, S., Najafi-Tavani, Z., Naudé, P., Oghazi, P., & Zeynaloo, E. (2018). How collaborative innovation networks affect new product performance: Product innovation capability, process innovation capability, and absorptive capacity. Ind Mark Manag, 73, 193–205.
Ozkan, N., Cakan, S. & Kayacan, M. (2017). Intellectual capital and financial performance: a study of the Turkish Banking Sector. Borsa Istanbul Review, 17(3), 190–198.
Palazzi, F., Sgrò, F., Ciambotti, M., & Bontis, N. (2020). Technological intensity as a moderating variable for the intellectual capital performance relationship. Knowl Process Manag, 27, 3–14.
Pang, K., & Lu, C. S. (2018). Organizational motivation, employee job satisfaction and organizational performance: An empirical study of container shipping companies in Taiwan. Marit Bus Rev, 3, 36–52.
Poh, L. T., Kilicman, A., & Ibrahim, S. N. I. (2018). On intellectual capital and financial performances of banks in Malaysia. Cogent Economics & Finance, Cogent, 6(1), 1–15.
Reza, S., Mubarik, M. S., Naghavi, N., & Nawaz, R.R. (2020). Relationship marketing and third-party logistics: evidence from hotel industry. J Hosp Tour Insights, 3(3), 371–391.
Scafarto, V., Ricci, F., Scafarto, F. (2016). Intellectual capital and firm performance in the global agribusiness industry. J Intellect Cap, 17, 530–552.
Singh, R. D. & Narwal, K. P. (2018). Examining the relationship between intellectual capital and financial performance: an empirical study of service and manufacturing sector of India. International Journal of Learning and Intellectual Capital, 15(4), 309–340.
Sun, X., Li, H., & Ghosal, V. (2020). Firm-level human capital and innovation: Evidence from China. China Econ Rev, 59, 101388.
Neves, E., & Proença, C. (2021). Intellectual capital and financial performance: evidence from Portuguese banks. Int J Learning and Intellectual Capital, 181, 93–108.
Torre, C., Tommasetti, A., & Maione, G. (2020). Technology usage, intellectual capital, firm performance and employee satisfaction: The accountants’ idea. TQM J, 33, 545–567.
Wang, Z., Cai, S., Liang, H., Wang, N., & Xiang, E. (2021). Intellectual capital and firm performance: The mediating role of innovation speed and quality. Int J Hum Resour Manag, 32, 1222–1250.
Xu, J., Shang, Y., Yu, W., Liu, F., Han, Y., Li, D., Singh, B., Rao, M.K., Xin, J., Ansari, R., et al. (2019). Intellectual Capital, Knowledge Sharing, and Innovation Performance: Evidence from the Chinese Construction Industry. Res J Bus Manag, 20, 603–630.
Yan, Y., & Guan, J. (2018). Social capital, exploitative and exploratory innovations: The mediating roles of ego-network dynamics. Technol Forecast Soc Change, 126, 244–258.
Zhang, M., & Hartley, J. L. (2018). Guanxi, IT systems, and innovation capability: The moderating role of proactiveness. Journal of Business Research, 90, 75-86