تبیین فرایند پایش توازن کالبدی در مدل نوسازی متوازن بافتهای فرسودهی شهری با استفاده از روش سیستم داینامیک (نمونه موردی: بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان)
محورهای موضوعی : آمایش محیطعلی اوصانلو 1 , علیرضا عندلیب 2 , شیرین طغیانی 3
1 - (گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران)
2 - (دانشیار گروه شهرسازی واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران)
3 - (گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران)
کلید واژه: سیستم داینامیک, بافت فرسوده, زنجان, نوسازی متوازن,
چکیده مقاله :
امروزه در بهبود محیط زیست شهری همچون نوسازی بافتهای فرسوده ضرورت بهره‌برداری از آموزهها و تجارب گذشته با استفاده از مدلها، به ویژه مدلی مفهومی که از نظریه‌ای بومی استفاده کرده و با شرایط زمینه‌ای کشور ما سازگاری داشته باشد، ضروریست. لذا این پژوهش چارچوب خود را بر مبنای فرایندی نوین برای دستیابی به تغییرات مثبت در نوسازی بافتهای فرسوده قرار داده است. در این مقاله ابتدا نظریه "نوسازی متوازن بافتهای فرسوده شهری" تبیین گشته و از آن در نمونه موردی(بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان) استفاده می‌شود. نتایج حاصل شده از گام نخست، برای استفاده در "مدلسازی داینامیکی سیستم بافت فرسوده" مورد استفاده قرار می‌گیرد. متغیرهای پژوهش که برای استفاده در مدلسازی استفاده می‌شوند، شامل تعداد فراوان شاخصها، مؤلفهها و عناصر کالبدی بافت فرسوده شهری می‌باشند که از منابع معتبر نظری و مطالعات میدانی و پرسشنامه و نیز استفاده از نظر نخبگان به روش دلفی، به دست می‌آیند و در نهایت با استفاده از روش تحلیل عاملی، به شاخصهای مهم و تأثیرگذار کاهش می‌یابند. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش، پیمایشی محسوب می‌شود. جامعه آماری این پژوهش ساکنین و استفاده کنندگان از بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان می‌باشند که 375 نفر از شهروندان به عنوان جامعه نمونه به صورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج این پژوهش در "مدل نوسازی متوازن" نشان می‌دهد که بافت فرسوده مرکزی زنجان، در بعد کالبدی، از توازن خارج گشته و اولویتهای اقدام برای به توازن رسانیدن بافت را مشخص می‌نمایند. خروجی "مدل سیستم داینامیک نرم‌افزار ونسیم" نیز از رو به نامتوازن بودن سیستم بافت فرسوده در آینده حکایت دارد. همچنین مدلهای سیستم داینامیک، صحت نتایج نظریه متوازن را تأیید می‌کند.
Today, it is critical to apply the teachings and experiences of the past by using the models, especially a conceptual model making use of a local theory being compatible with the context of our country in order to improve the urban environment, such as renovating urban decay. Therefore, this research based its framework on a new process to achieve positive changes in rejuvenating decay areas. In this article, the "Balanced Renovation of Urban Decay" Theory was first explained and it was used in a case study (central urban decayed tissue of Zanjan). The results of the first step were used for "dynamic modeling of decayed networks". The research variables used for modeling included a large number of indicators, components and social elements of the urban decay, resulting from valid theoretical sources and field studies, questionnaires, as well as using the experts’ opinions through Delphi method. This is while they are finally reduced to important and effective indicators using factor analysis method. The present study was applied in terms of objective and a survey in terms of methodology. The statistical population of this study consisted of the residents and users of the decay central part of Zanjan, i.e., 375 citizens selected as the sample population by random sampling. The findings of this study in the "Balanced Renovation Model" suggested that the urban decay of central Zanjan was out of balance from a social dimension and the priorities for action to balance the area were determined. The output of the "Dynamic Software System Model" also indicated that system will be moving in an unbalanced direction in the future. Dynamic system models also confirm the accuracy of Balanced Theory results. Today, it is critical to apply the teachings and experiences of the past by using the models, especially a conceptual model making use of a local theory being compatible with the context of our country in order to improve the urban environment, such as renovating urban decay. Therefore, this research based its framework on a new process to achieve positive changes in rejuvenating decay areas. In this article, the "Balanced Renovation of Urban Decay" Theory was first explained and it was used in a case study (central urban decayed tissue of Zanjan). The results of the first step were used for "dynamic modeling of decayed networks". The research variables used for modeling included a large number of indicators, components and social elements of the urban decay, resulting from valid theoretical sources and field studies, questionnaires, as well as using the experts’ opinions through Delphi method. This is while they are finally reduced to important and effective indicators using factor analysis method. The present study was applied in terms of objective and a survey in terms of methodology. The statistical population of this study consisted of the residents and users of the decay central part of Zanjan, i.e., 375 citizens selected as the sample population by random sampling. The findings of this study in the "Balanced Renovation Model" suggested that the urban decay of central Zanjan was out of balance from a social dimension and the priorities for action to balance the area were determined. The output of the "Dynamic Software System Model" also indicated that system will be moving in an unbalanced direction in the future. Dynamic system models also confirm the accuracy of Balanced Theory results.
_||_