تحلیل ویژگی‌های یک محله سالم از دیدگاه شهروندان (نمونه موردی: محله 3 شهر ایوان)
محورهای موضوعی : آمایش محیطرحیم بردی آنامرادنژاد 1 , سعید ملکی 2 , فاطمه رزمگیر 3 , لیلا کشتگر 4
1 - (دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه مازندران)
2 - عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران
3 - (دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز)
4 - (دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز)
کلید واژه: شهر ایوان, رضایت شهروندان, محله سالم,
چکیده مقاله :
مطالعه حاضر در راستای تحلیل ویژگی‌های یک محله سالم در محله 3 شهر ایوان در استان ایلام به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است که به شیوه پیمایشی درآن به جمع‌آوری داده‌های تحلیلی اقدام شده است. جامعه نمونه پژوهش 321 نفر از شهروندان محله 3 شهر ایوان هستند که بر اساس فرمول عمومی کوکران و به شیوه تصادفی ساده انتخاب شده‌اند. برای تحلیل ویژگی های محله سالم از 4 مؤلفه میزان آسایش، میزان امنیت، قابل دسترسی بودن و دسترسی محله، جهت ارزیابی میزان رضایت شهروندان محله استفاده شده است. تحلیل داده‌ها متناسب با اهداف فرعی ترسیم شده از طریق آماره T و تحلیل رگرسیون خطی انجام گرفته است. نتایج تحلیلی پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه دسترسی با میزان اختلاف از میانگین 39/41 و میزان اریب از مرکز 0123/0 از دیدگاه شهروندان در وضعیت مناسبی در محله قرار دارد. تحلیل رگرسیونی مؤلفه های پژوهش نشان می دهد که با توجه میزان بتای بدست آمده و سطح معنی داری با اطمینان 95/0 مؤلفه های پژوهش در سالم سازی محله 3 ایوان تأثیر مستقیم دارند.
The present study analyzes the characteristics of a healthy neighborhood in the District 3 of Ivan in Ilam province. The Research method is “descriptive –analytical" and a survey has been used to collect the necessary data. The sample of the study includes 321 residents of the district 3 of Ivan who have been selected randomly based on the Cochran formula. To analyze the characteristics of a healthy neighborhood in order to assess citizens’ satisfaction, four components have been used which are: comfort level, security level, availability of the neighborhood. Data were analyzed based on the sub-objectives and using T-test and linear regression analysis. Analytical results of the study indicate that the availability component with 41.39 difference from the mean and a bias of 0.0123 are in a good condition from the residents’ viewpoints. The regression analysis of the components of the study with 0.95 certainty significantly shows that the components understudy have been directly effective in making the 3-Eyvan neighborhood a healthy area.
1- ابراهیم زاده، ع.، آهار، ح.، طهماسبی، ف.، منوچهری، ا.، شهناز، ع.،1393. تحلیل کیفیت زندگی در دو بافت قدیم و جدید شهر مراغه با بهره گیری از مدل‌های آنتروپی و الکتره. فصلنامه آمایش محیط. 26(7)، صص: 18-1.
2- بصیرت، م .1384. «بازتولید مفهوم محله در شهرهای تاریخی ایران بر پایه اصول نوشهرسازی» پایان نامه کارشناسی ارشد،گروه شهرسازی، تهران: دانشگاه تهران.
3- پاکزاد، ج .1386. «راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران» انتشارات شهیدی.470 صفحه.
4- توکلینیا، ج و استادی سیسی، م .1388. «تحلیل پایداری محلههای کلان شهر تهران با تأکید بر عملکرد شورایاریها(نمونه موردی: محلههای اوین، درکه و ولنجک)» پژوهشهای جغرافیای انسانی، 70(49)، صص:43-29.
5- تقوایی، م و کیومرثی، ح .1390. «سطحبندی محلات شهری بر اساس میزان بهرهمندی از امکانات و خدمات شهری با بهرهگیری از تکنیک تاپسیس(مطالعه موردی: محلات شهر آباده)» مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، 5 (۲)، صص:42-23.
6- جعفری، س .1389.«امنیت در محلات مسکونی» فصلنامه گزارش، شمارهی 64 و 65 ، صص:41-22.
7- حسینی،س.،باقریان،خ. 1393. تحلیلی بر مؤلفه‌های سازنده کیفیت زندگی در شهر نوشهر، فصلنامه آمایش محیط. 27(7)، صص:55-78.
8- چپمن، د .1384. «آفرینش محلات و مکانها در محیط انسان ساخت» همایش توسعه محلهای، چشمانداز توسعه پایدار شهر تهران، مرکز تحقیقات و مطالعات امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران.
9- حاجیپور،خ .1385. «برنامهریزی محله مبنا رهیافتی کارآمد در ایجاد مدیریت شهری پایدار» نشریه هنرهای زیبا، شماره 26 ،صص: 47-36.
10- دیکنز، پ .1377. «جامعه شناسی شهری» ترجمه حسین بهروان، مشهد: انتشارات به نشر.
11- ذاکرحقیقی،ک.، جمالی پور،م.، 1394. مدل ارزیابی کیفیت زندگی در محلات از پیش اندیشیده شده (نمونه مطالعاتی: محله کوی ملت اهواز). فصلنامه آمایش محیط. 28(8) ، صص:147-125.
12- ربانی، ر .1382. «جامعه شناسی شهری» اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان. 340 صفحه.
13- زیاری، ک .1390. «بررسی آسایش و امنیت در محلههای شهر یزد» پژوهشهای جغرافیای انسانی، 76(43)، صص: 12-1.
14- زیاری، ک. و جانبابانژاد، م.ح .1390. «دیدگاهها و نظریات شهرسالم» نشریه شهرداریها، 95(9)، صص:24-14.
15- زیاری،ک. و جانبابا نژاد.م.ح.1394. « اصول ومعیارهای شهرسالم» فصلنامه سپهر، 82(21)، صص: 56-50.
16- - سینگری، م و مفیدی شمیرانی، س. م .1390. «بررسی الگوهای اولیه تأثیرگذار در طراحی محلههای معاصر با رویکردی بر مفاهیم پایداری» هویت شهر، ۸(5)،صص: 83-73.
17- شیعه، ا .1385. «خطوط آهن و محلههای مسکونی در نمونه تهران» نشریه شهرداریها، 73(۶)،صص:66-60.
18- شیعه،ا و همکاران.1392. «بررسی وتبیین مفهوم محله سالم در محلات سنتی ایران(مطالعه موردی: محله امامزاده یحیی تهران) فصلنامه مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، 17(۵)، صص:20-1.
19- صرافی، م .1379. «مبانی برنامهریزی توسعه منطقهای»، چاپ دوم، تهران: سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور،202 صفحه.
20- عبدالهی، م، صرافی، م و توکلینیا. 1389. «بررسی نظری مفهوم محله و بازتعریف آن با تأکید بر شرایط محلههای شهری ایران» پژوهشهای جغرافیای انسانی، 72(42)،صص:103-82.
21- عزیزی،م.م .1382. «تراکم در شهرسازی: اصول و معیارهای تعیین تراکم شهری» تهران: دانشگاه تهران.284 صفحه.
22- عینیفر، ع .1386. « نقش الگوی عام اولیه در طراحی محلههای مسکونی معاصر» نشریه هنرهای زیبا، 32(-)، صص:50-32.
23- کلانتری خلیلآباد، ح و ملاحسینی اردکانی، ر .1391. «تفاوت الگوی شهرسازی در میزان محله‌گرایی نواحی فرهنگی و جغرافیایی مشابه(مطالعه تطبیقی: شهرهای اردکان و میبد)» فصلنامه مطالعات شهرهای ایرانی اسلامی، ۷(2)، صص:53-39.
24- لینچ، ک .1381. «تئوری شکل شهر» ترجمۀ محمود یثربی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 680 صفحه.
25- مافی، ع و رضوی، م.ح .1391. «برنامهریزی استراتژیک توسعه محلهای با تأکید بر متغیرهای اجتماعی(نمونه موردی: محله طلاب شهر مشهد)» مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، 14(4)، صص:131-115.
26- مرکزآمارایران،1390
27- معصومی، س .1390. «توسعه محلهای در راستای پایداری کلانشهر تهران» انتشارات جامعه و فرهنگ. 160 صفحه.
28- نوریان،ف و عبدالهی ثابت،م.م .1387. «تبیین معیارها و شاخصهای پایداری در محله مسکونی». نشریه شهرنگار. 50(9)، صص:64-49.
29- Barton,H.,2004.Shaping neighborhoods'guide for health, sustainability and vitality.,Sponpress.
30- Chow, K., healey, m. 2008. Place attachment and place identity: first-year undergrooluates making the transition from home to university. Journal of environmental psychology 28.
31- Cowan, R., 2005, The Dictionary of Urbanism, London, Street Wise Press.
32- Friedman,J. 1993. Toward anon euclidion mode of planning. JAPAjournal, Autumn, pp: 43-44.
33- Galster, G.,2001, On The Nature of Neighborhood, Urban studies, V. 12(38), pp.2111-2124.
34- Galster, G.,2007. Are Neighbourhoods Self-stabilising?Exploring Endogenous Dynamics
35- Urban Studies, Vol. 44, No. 1, 167–185,
36- Jackson, L., van-noordwijk, M. 2010. Biodiversity and agricultural sustainability: from assessment to adaptive management. Current Opinion in Environmental of sustainability, 1:1-8. (http://www.sciencedirect.com/).
37- Morse, S, F,.2008.Post- sustainable development. Sustainable development,I6,341-352 (http://www.interscience.wiley.com/).
38- Townsend, C,. L. 2005. Building Great Neighborhood, A Citizens ’Guide for Neighborhood Planning. Michigan : Michigan State University.
39- World Health 0rganizatin.2003.Frequently Asked Question about Community – Based Initietives, Regional Office for the Eastern Miditerrean Cairo, Nasr City, Egypt.
40- Meclaren.V.1996:"Urban Sustainability reporting"jouranal of the American Planing Associarrion,62(2)pp.183-184.
41- Wheeler, S., M.2004."Planning for Sustainability" Routledge, London and NewYork.
42- Disorder Perceptions and Personal Health, Depression, and Anxiety. Social Science Research, 41(6), 1515–1528.
_||_