شناسایی و تعیین اهمیت ابعاد مدل آسیب‌شناسی قراردادهای هوشمند در صنعت نفت و گاز
محورهای موضوعی : آمایش محیطعلی اصغر نصیری 1 , لادن ریاضی 2 * , سید عبدالله امین موسوی 3 , حسین سلیمیان 4
1 - گروه مدیریت فناوری اطلاعات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار،گروه مدیریت فناوری اطلاعات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - استادیار،گروه مدیریت، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران
کلید واژه: تعیین اهمیت, قراردادهای هوشمند, دیمتل, صنعت نفت و گاز ,
چکیده مقاله :
صنعت نفت و گاز نقش مهمی در رشد و توسعه کشور دارد. از طرفی این صنعت با چالش‌های بی‌شماری همچون بی‌ثباتی قیمت، کاهش سرمایه‌گذاری، بهبود عملکرد کارکنان و ... مواجه شده است. در این راستا یکی از پدیده‌های مرتبط با فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات که می‌تواند باعث ایجاد تحول مثبت در صنعت نفت و گاز شود قراردادهای هوشمند می‌باشد. لازم است که قبل از بکارگیری، ابعاد قراردادهای هوشمند مورد آسیب شناسی قرارگرفته و مهم‌ترین و موثرترین آنان شناسایی شوند. هدف از این پژوهش شناسایی و تعیین اهمیت ابعاد مدل آسیب‌شناسی قراردادهای هوشمند در صنعت نفت و گاز بود. در این تحقیق از روش تحقیق آمیخته برای رسیدن به هدف پژوهش استفاده شده است.در فاز کیفی و با مراجعه به خبرگان مدل آسیب‌شناسی قراردادهای هوشمند احصاء و در بخش کمی به تعیین مهم‌ترین ابعاد از طریق روش دیمتل اقدام شد نمونه آماری در بخش کمی تعداد 25 نفر از خبرگان بودند. می‌توان گفت که عوامل ساختاری کلان، عوامل ساختاری خُرد، عوامل محتوایی و عوامل فرهنگی- اجتماعی به ترتیب دارای بیشترین اهمیت هستند.
The oil and gas industry plays a crucial role in national economic growth but is beset by challenges such as price volatility and reduced investment. Smart contracts, which leverage information and communication technologies, have the potential to bring transformative changes to this sector. However, before implementing smart contracts, it is essential to analyze their challenges and identify the critical factors influencing their adoption. This study aims to identify and assess the key dimensions of the smart contracts pathology model in the oil and gas industry. The research follows a mixed-methods approach. In the qualitative phase, experts on smart contracts were consulted, while in the quantitative phase, the DEMATEL method was used to identify key factors, drawing on a sample of 25 experts. The findings revealed that macro-structural, micro-structural, content, and socio-cultural factors are the most significant in the successful implementation of smart contracts in this industry.
1. اکبریگنجه، س.، موسوی، س. ع. و حیدرزادههنزایی، ک. 1401. طراحی مدل قرارداد هوشمند توافقنامه سطح خدمات با راهبرد تحول دیجیتال بر اساس نظریه دادهبنیاد. دوماهنامه بررسیهای بازرگانی، 20(116): 100-75.
2. امیرقدسی، س. و بنیادی‌نایینی، ع. 1398. بررسی رابطه متقابل مؤلفه‌های مدیریت دانش و توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان شرکت نفت مناطق مرکزی ایران. پژوهش‌نامه مدیریت تحول، 11(21): 180-153. DOI: 10.22067/pmt.v11i1.69617
3. بابایی، ن.، اسماعیل¬نیا، ع. ا.، دامن¬کشیده، م. و امام¬وردی، ق. ا. 1398. محاسبه انتشار تکنولوژی در بخش بالادستی صنعت نفت و اثر آن بر هزینه تولید نفت و گاز در ایران. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 15(60):190-163.
4. براتی‌بدرآبادی، س. م. 1399. راهکاری برای ایجاد و مدیریت اعتماد در اینترنت اشیا با استفاده از قراردادهای هوشمند بلاکچین. پایاننامه کارشناسی‌ارشد رشته مهندسی کامپیوتر، دانشگاه علم و فرهنگ، دانشکده مهندسی کامپیوتر.
5. پارسائیان، م. ر. 1401. ارائه روشی برای جلوگیری از آسیب‌پذیری در قراردادهای هوشمند و مقابله با حملات ورود مجدد (Reentrancy) بر بستر بلاک چین. پایاننامه کارشناسی‌ارشد رشته مهندسی کامپیوتر فناوری اطلاعات، دانشگاه تهران، پردیس‌های منطقه‌ای - پردیس بین‌المللی کیش.
6. رستم‌نیا، ز. 1401. شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر در استفاده از قراردادهای هوشمند برای تجارت انرژی، مبتنی بر فناوری بلاکچین در صنعت برق ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت صنعتی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان.
7. روشنی، ع.، بوداقی، ح.، جعفری‌نویمی‌پور، ن.، آل‌عمران، ر. و قره‌بیگلو ح. 1401. بررسی و ارائه الگوی استقرار بلاکچین در قراردادهای بین‌المللی صنعت نفت و گاز (مطالعه موردی شرکت گاز استان آذربایجان شرقی).
8. شول، ع.،هادوی‌نژاد، م. و سیاح‌پور، ع. 1396. طراحی مدل دیمتل فازی اخلاق کسب و کار پایدار. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 12(4): 13-1.
9. صمدی میارکلائی، ح. و صمدی‌میرکلائی، ح. 1399. تبیین الگوی دانشگاه کارآفرین از طریق رهیافت مدل‌سازی ساختاری تفسیری مبتنی بر دیمتل فازی. فصلنامه مجلس و راهبرد، 27(101): 317-352.
10. طالبیان، س. ا. و ملاکی، ا. 1391. ارائه مدلی برای ارزیابی تأثیرات اجتماعی در صنعت نفت و گاز ایران. فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی - فرهنگی، 1(3):186-161.
11. کارگرمطلق، ا.، صادقی¬شاهدانی، م. و موسویان، س. ع. 1397. تحلیل فقهی و حقوقی نهاد مالکیت در قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز. دوفصلنامه علمی - پژوهشی جستارهای اقتصادی ایران، 15(30):160-137.
12. معروف¬خانی، آ.، بهروز، ت. و فاضلپور، ف. 1397. بررسی بکارگیری تکنولوژی چاه هوشمند در صنعت نفت و گاز. دومین کنفرانس ملی پیشرفت¬های نوین در حوزه انرژی و صنایع نفت و گاز، ساوه 14/02/1397.
13. Buterin, V. 2014. A next-generation smart contract and decentralized application platform. white paper, 3(37): 1-2.
14. Ibba, G. 2022. A smart contracts repository for top trending contracts. In Proceedings of the 5th International Workshop on Emerging Trends in Software Engineering for Blockchain, 17-20.
15. Kannengießer, N., Lins, S., Sander, C., Winter, K., Frey, H. & Sunyaev, A. 2022. Challenges and Common Solutions in Smart Contract Development. IEEE TRANSACTIONS ON SOFTWARE ENGINEERING, 48(11): 4291-4318
16. Khan, S. N., Loukil, F., Ghedira-Guegan, C., Benkhelifa, E., & Bani-Hani, A. 2021. Blockchain smart contracts: Applications, challenges, and future trends. Peer-to-Peer Networking and Applications, 14: 2901–2925. doi:10.1007/s12083-021-01127-0
17. Lakhanpal, V. & Samuel, R. 2018. Implementing Blockchain Technology in Oil and Gas Industry: A Review. doi: 10.2118/191750-MS
18. Lu, H. Huang, k. Azimi, M. & Guo, L. 2019. Blockchain Technology in the Oil and Gas Industry: A Review of Applications, Opportunities, Challenges, and Risks. IEEE Access, 7: 41426–41444, doi: 10.1109/ACCESS.2019.2907695.
19. Röscheisen, M., Baldonado, M., Chang, K., Gravano, L., Ketchpel, S., & Paepcke, A. 1998. The Stanford InfoBus and its service layers: Augmenting the Internet with higher-level information management protocols. In Digital Libraries in Computer Science: The MeDocApproach, 213–230. Springer.