نظام داستانپردازی در حکایات حدیقۀ سنایی
محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی
علی‎محمد مؤذنی
1
(
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران،تهران،ایران.(نویسنده مسئول)
)
منیر خلیلیان
2
(
کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ،کرج ،ایران
)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
حدیقهالحقیقه سنایی منظومهای است عرفانی که در قالب داستانها و حکایات و تمثیلها به آموزش تعالیم دینی و اخلاقی میپردازد. این اثر از متون عرفانی است که ایجاز و سادگی خصیصۀ عمدۀ آن است. بنابراین پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزارکتابخانه‌ای انجام گرفته، بر آن است تا نظام پردازش داستانهای حدیقهالحقیقۀ سنایی غزنوی، خصوصاً حکایتهای کوتاه آن را با الگو قراردادن ویژگی کمینهگرایی تجزیه و تحلیل، و عناصر و ویژگی‌های حکایات این اثر را با عنایت به شخصیّت و شخصیّت پردازی، پیرنگ، جایگاه گفتگو، صحنه و صحنه پردازی، بررسی نماید. برای رسیدن به این منظور، سی حکایت از حدیقۀ سنایی انتخاب و ویژگی‌های مختلف آن بررسی و تحلیل شد و نتایج به دست آمده مبنی بر این است که حکایات حدیقه سنایی بسیاری از ویژگی‌های کمینهگرایی همچون: ایجاز، پیرنگ ساده، بسیاری گفتگو، محدودیت شخصیّتها و صحنهپردازی را داراست و سنایی در این زمینه بسیار موفّق بوده است.
Sanāʾi Hadiqat-al-Haqiqa (The Garden of Truth) is a mystical and didactic book in verse conceived as a continuing discourse on a wide range of ethical and religious subjects in the form of stories, anecdotes and allegories. Brevity and simplicity is the main characteristic of the book, and this research aims, through a descriptive-analytic approach, to investigate the processing system of Hadiqat-al-Haqiqa stories, especially its short anecdotes, and to study the elements of characterization, plot, dialogues and setting in them. To do so, thirty anecdotes of Hadiqat-al-Haqiqa were selected to be investigated and analyzed. According to the obtained results Hadiqat-al-Haqiqa contains many features of minimalism such as conciseness, simple plot, abundance of dialogue, limited number of characters and episodes.
_||_