وام‌واژگان در دو اثر محمدرضا شفیعی‌کدکنی (موسیقی شعر و ادوار شعر فارسی)
محورهای موضوعی : تطبیقی (با ویژگی ادبی و هنری)
طاهره خراط طاهردل
1
,
منوچهر اکبری
2
,
علی محمد موذنی
3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2 - استاد تمام گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
3 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران،تهران،ایران
کلید واژه: واژه, خانواده واژگان, وام‌واژه, موسیقی شعر, ادوار شعر فارسی, محمدرضا شفیعی کدکنی.,
چکیده مقاله :
بی‌شک یکی از تأثیرگذارترین و پرکارترین نویسندگان دانشگاهی چند دهه اخیر در رشته زبان و ادبیات فارسی محمدرضا شفیعی کدکنی است. این مؤلف دارای سبکی خاص در نگارش کتاب‌های خویش است که تا حدودی با نویسندگان همعصر او تفاوت دارد. این تفاوت علاوه بر نگرش و تفکر به نوع ترکیب واژگان و اسلوب بهره‌مندی ایشان از انواع واژگان؛ چه واژگان فارسی و چه غیرفارسی و تألیف این عناصر نیز ارتباط تام دارد. بخشی از این واژگان، لغات دخیل یا وام‌واژگان است. هدف اصلی از انجام چنین تحقیقاتی واکاوی عناصر و اجزای اثر تألیفی شاخص و اثرگذار است تا با بهره‌گیری از این داده‌ها به‌گوشه‌ای از ابعاد و علل تأثیرگذاری آن اثر نزدیک گردد. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق آماری و کمی به بررسی دو کتاب موسیقی شعر و ادوار شعر فارسی و عناصر سازنده آن‌ها یعنی واژگان و تعیین ملیت واژگان در حد وسیع می‌پردازد. ازآنجا‌که بخش‌های مختلف این دو کتاب در زمان‌ها و مکان‌های مختلف نوشته‌شده‌است. این مسأله به‌صورت معناداری بر یافته‌ها اثرگذار بوده‌است. یعنی زمان‌ها و مکان‌های متفاوت بر نوع و حتی تعداد بهره‌گیری از وام‌واژه تأثیر گذاشته‌است. وام‌واژگان عربی در رتبه نخست وام‌واژگان در 4 مقوله تقسیم‌بندی شدۀ: اصطلاحات علوم ادبی، مصادر، قیود و حروف قرار دارد.
Undoubtedly, one of the most influential and prolific academic writers in recent decades in the field of Persian language and literature is Mohammad Reza Shafiei Kadkani. This author has a special style in writing his books that is somewhat different from contemporary writers. This difference, in addition to the attitude and thinking to the type of word combination and the way they use different types of words, both Persian and non-Persian, and the composition of these elements is also fully related. Parts of these vocabulary is the involved words or loan words. The main purpose of such research is to analyze the elements and components of a significant and effective authorial work and using this data to approach a corner of the dimensions and causes of its impact. This research uses statistical and quantitative research method to study two books: Poetry Music and Persian poetry Periods and its constituent elements, that`s mean, words, and to determine the nationality of words to a large extent. Also, different parts of these two books have been written at different times and places. This issue has significantly affected the findings. That is, different times and places have affected the type and even the number of loan terms used. Arabic loan words (first lank loan words) is divided into 4 categories: literary terms, sources, constraints and letters.