واگرائی‌ها و همگرائی‌ها در هنجارسازی و تدوین حقوق نرم سایبری مطالعه موردی: قطعنامه پیشنهادی فدراسیون روسیه (2021-1998)
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات حقوقی فضای مجازینصرالله سلطانی 1 , محمدعلی کفائی فر 2 , محمدرضا حسینی 3
1 - دانشجوی مقطع دکتری تخصصی رشته حقوق بین الملل عمومی دانشگاه آزاد اسلامی قم
2 - گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی قم
3 - گروه حقوق و دیپلماسی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران
کلید واژه: مجمع عمومی, اجماع, فدراسیون روسیه, قطعنامه, کمیته اول, هنجار سازی, حامی (هم‌بانی),
چکیده مقاله :
توسعه حقوق بین‌الملل سایبری همواره با دشواری‌هایی همراه بوده است. به‌رغم اینکه امنیت‌سازی و مبارزه با جرائم برخاسته از این فضا مستلزم مساعی جمعی دولت‌هاست و تقسیم‌ناپذیری امنیت در این فضا از اهم ویژگی‌های آن است مع‌الوصف پیشرفت اندکی جهت قاعده‌مند شدن این فضا حاصل‌شده است. مرکز ثقل و نقطه تمرکز فعالیت‌های بین‌المللی برای نظام‌مند کردن فعالیت در عرصه سایبر، سازمان ملل متحد است. دراین‌بین قطعنامه پیشنهادی فدراسیون روسیه به کمیته اول مجمع عمومی، از مهم‌ترین تلاش‌ها برای قاعده‌مند کردن این فضا طی دو دهه اخیر است که موضوع مقاله حاضر می‌باشد. در این قطعنامه به نقش علم و تکنولوژی در چارچوب امنیت بین‌الملل و کاربرد دوگانه نظامی و غیرنظامی فضای سایبر اشاره‌شده است. رویکرد هنجارساز این قطعنامه و عملکرد حقوقی کنشگران اصلی در قبال این قطعنامه، مطمح نظر مقاله می‌باشد. تحقیق حاضر از جهت هدف محوری، توسعه‌ای محسوب می‌شود که با بررسی موضوعی و تحلیل محتوایی تمام قطعنامه‌ها و پایش روند این اسناد درصدد توسعه دانش است. رویکرد این پژوهش، استقرایی و نحوه انجام آن، پژوهش اسنادی و مبتنی بر شواهد برگرفته از اسناد سازمان ملل می‌باشد. یافته‌های تحقیق مؤید آن است که غلبه رویکرد شرکت محوری به‌جای حاکمیت محوری به این فضا از یک‌سو و نگاه حداقلی قدرت‌های بزرگ سایبری به نقش ملل متحد برای قاعده‌مند سازی فضای سایبر و عدم ایفای نقش مؤثر این سازمان در این امر از اهم دلایل ضعف کارکردی سازمان ملل برای قاعده‌مند سازی این فضا می‌باشد.
The development of international cyber law has always been accompanied by difficulties. Although security and fighting crimes arising from this space require collective efforts of governments, and the indivisibility of security in this space is one of its most important features but, little progress has been made to regularize the cyberspace. The center of gravity and the focal point of international activities to systematize activities in the cyber field is the United Nations. In the meantime, the resolution proposed by the Russian Federation to the First Committee of the General Assembly has been one of the most important efforts to regularize this space in the last two decades which, indeed, is subject of the present article. In this resolution, the role of science and technology in the context of international security and the dual military and civilian use of cyber space are stipulated. The normative approach of this resolution and the legal performance of the main actors towards this resolution is the opinion of the article. This article is considered to be exploratory-developmental in terms of its central goal, which aims at producing and developing knowledge by examining the subject and analyzing the content of all resolutions and monitoring the process of these documents. The approach followed by this research is inductive. In terms of methodology, this research follows the documentary and evidence-based research methodology based on the documents of the United Nations. The findings of this research confirm that the dominance of the company-centric approach instead of the governance-centric approach to the cyberspace on the one hand and the minimalist outlook of the big cyber powers to the role of the United Nations to regularize the cyber space as well as the lack of effective role of the UN are among the main reasons for the functional weakness of the United Nations to regularize the cyberspace.
_||_