بررسی و تحلیل واژههای مشک، نافه و گلاب در آثار خاقانی، حافظ و بیدل دهلوی
محورهای موضوعی : شعر
حسن نجفی لیسه رودی
1
,
محمدرضا شاد منامن
2
*
,
علی محمد موذنی
3
,
ثورالله نوروزی داودخانی
4
1 - دانشجوی دکتری ،گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خلخال،خلخال،ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد خلخال،خلخال،ایران
3 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه تهران،تهران،ایران
4 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه پیام نور،خلخال،ایران.
کلید واژه: مشک, نافه, خاقانی, حافظ, بیدل دهلوی.,
چکیده مقاله :
واژههای گلاب، مشک و نافه هر سه از یک نگاه مشترک در رابطه عاشق و معشوق بهره میبرند. درواقع هر سه این واژگان به عنوان وجه تمثیل حالاتی بکار میروند که از نظر شاعر (عاشق) زیبایی معشوق را به نمایش در میآورند. روش مطالعه: پژوهش پیشرو با استفاده از مطالعات کتابخانهای صورت گرفته است. محدوده مورد مطالعه نیز اشعار سه شاعر مطرح به نامهای خاقانی، حافظ و بیدل دهلوی است. مشک، نافه در دورههای مختلف مورد توجه ایرانیان قرار داشتهاند به طوری که در اشعار، شاعران سدههای مختلف ظهور و بروز یافتهاند. شاعران برای برخی از ویژگیهای اصلی مشک و نافه و شماری از ویژگیهای انسانی از جمله بوی یار یا بوی زلف معشوق تصویرسازی کردهاند که این استفاده از مشک در صور خیال شاعرانه، در دورههای گوناگون و با توجه به سبک شاعران، متفاوت است. تحلیل کمی این واژهها در اشعار مورد بررسی قرار گرفته از هر سه شاعر مطرح در این تحقیق نشان میدهد که نگاه بیدل دهلوی نسبت به گل و گلاب از برجستگی بیشتری نسبت به دو شاعر دیگر برخوردار است. این در حالی است نگاه حافظ و خاقانی از منظر کمی بیشتر بر روی مشک و نافه قرار دارد. ولی تک بیتهایی در دیوان حافظ و خاقانی مشاهده میشود که درباره رابطه گلاب و گل از ویژگیهای منحصر به فردی سود میبرند. خاقانی، حافظ و بیدل دهلوی هر کدام با استفاده از عناصر طبیعی همچون مشک، نافه و گلاب در اشعار خود سعی نمودهاند تصاویری زیبا را در ذهن مخاطب خویش بوجود بیاورند.
The words rose, musk, and navel all share a common view of the lover-lover relationship. In fact, all three of these words are used as metaphors for situations that, from the poet's (lover's) point of view, show the beauty of the beloved. Methods: Leading research has been done using library studies. The study area is the poems of three prominent poets named Khaghani, Hafez and Bidel Dehlavi. Musk, Nafeh have been considered by Iranians in different periods, so that in the poems, poets of different centuries have appeared and appeared. Poets have illustrated some of the main features of musk and navel and a number of human features such as the smell of the beloved or the smell of the beloved's snout. Poets are different. Quantitative analysis of these words in the poems examined by all three poets in this study shows that Biddle Dehlavi's view of flowers and roses is more prominent than the other two poets. Meanwhile, Hafez and Khaghani's gaze is a little more on the musk and navel. But there are single verses in the divan of Hafez and Khaghani that benefit from unique features about the relationship between rose and flower. Khaghani, Hafez and Bidel Dehlavi have each tried to create beautiful images in the minds of their audiences by using natural elements such as musk, navel and rose in their poems.