مطالعه آزمایشگاهی رفتار تغییر حجم و فشار تورمی خاکهای رسی کوبیده شده
محورهای موضوعی : آنالیز سازه - زلزلهایمان عشایری 1 , شهاب الدین یثربی 2
1 -
2 -
کلید واژه:
چکیده مقاله :
رفتار تورمی معمولاً در خاک‌هایی مشاهده می‌شود که به اندازه لازم دارای ذرات ریزدانه رسی باشند. تمایل به جذب آب در این ذرات و تغییر در رطوبت طبیعی خاک در اثر تغییر آب و هوای محل موجب می‌شود که خاک گاه تا حد درصد رطوبت پلاستیک مرطوب شده سپس تا پایین‌تر از حد انقباض رطوبت خود را از دست بدهد. جذب رطوبت باعث ازدیاد حجم خاک و از دست دادن آن باعث انقباض و کاهش حجم خاک می‌شود. تغییرات حجمی ناشی از تغییر درصد رطوبت خاک باعث وارد آمدن خسارت به سازه‌های موجود در سطح خاک می‌شود که نشان دهنده اهمیت مطالعات لازم برای شناسایی رفتار تغییر حجم و فشار تورمی خاکهای ریزدانه می‌باشد. پتانسیل تغییر حجم به طور مستقیم به میزان فعالیت کانی رسی غالب در خاک و به عبارت دیگر به پلاستیسیته خاک بستگی دارد. در کنار مجموعه عواملی که بیان کننده ترکیبات خاک می‌باشند، مجموعه عوامل محیطی نیز در آزاد شدن این پتانسیل مؤثرند. در مطالعه حاضر به منظور ارزیابی میزان تأثیر خصوصیات پلاستیک خاک، شرایط تراکم و درصد رطوبت، 5 نمونه خاک ریزدانه رسی با شاخص خمیری 10 تا 60 درصد در نظر گرفته شده‌اند. آزمایش تورم آزاد و فشار تورمی در شرایط حجم ثابت بر روی نمونه‌های متراکم شده از خاکهای مورد مطالعه انجام شده است. نتایج آزمایشات انجام شده نشان می‌دهد که پتانسیل تورم با افزایش شاخص خمیری خاک و ازدیاد درصد رس موجود در خاک افزایش می‌یابد.
Expansive behavior is usually observed in Soils, Which Contain fractions of clay minerals in their composition. Water absorption of clay particles and change of natural water content of soil up to plastic limit and down to shrinkage limit will cause significant volume change in expansive soils and will result in severe damages to the structures, buildings and foundations. Swelling potential is directly related to clay minerals activity and soil plasticity. Besides all the parameters expressing composition of a soil environmental conditions provide conditions to free the swelling potential. In the present study, in order to observe effects of soil mineralogy, plasticity and compaction indices such as water content and dry unit weight swelling behavior of five clay soils with plasticity index of 10 to 60 has been investigated. Free swelling and constsnt volume swelling pressure tests have been done on compacted samples. Results of experiments indicate the swelling potential increases by increasing plasticity Index, and clay size fraction in soil composition.