تبیین نقش رهبری تحول‌آفرین در تاب آوری کارکنان با میانجی گری جانشین پروری در اداره کل امور مالیاتی استان آذربایجان شرقی
محورهای موضوعی : مطالعات رفتاری در مدیریتنازیلا رضایی 1 , سلیمان ایران زاده 2 , غفار تاری 3 , داود پایدارفرد 4
1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
3 - استادیار، گروه مدیریت، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران،
4 - استادیار، گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
کلید واژه: تابآوری کارکنان, رهبری تحول‌آفرین, جانشینپروری, اداره کل امور مالیاتی,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش میانجی گری جانشین پروری در رابطه بین رهبری تحول آفرین و تابآوری سازمانی انجام شد. روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان آذربایجان شرقی بود. طبق روش گرین نمونه ای به حجم 120 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های رهبری تحول‌آفرین سیسوانتو، تابآوری پرایاگ و همکاران و جانشین پروری متقی و بهشتی فر بود که روایی و پایایی آن ها در پژوهش های قبلی مورد تائید بود. تحلیل فرضیه ها با ضریب همبستگی پیرسون، آزمون بوت استراپ و سوبل به کمک نرم افزار SPSS-28 و SmartPLS-4 انجام شد. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین رهبری تحول‌آفرین با جانشین پروری و تاب آوری کارکنان رابطه مثبت معنی دار وجود دارد (001/0>P). همچنین بر اساس نتایج رابطه مثبت معنی دار بین جانشین پروری و تا بآوری کارکنان وجود دارد (001/0>P). شاخص GoF جهت بررسی نیکویی برازش الگو به اندازه 0/706 نشان داد الگوی ترسیمی در حد قوی مورد تائید است. نتایج حاصل از دستور بوت استراپ و آزمون سوبل نشان داد که جانشین پروری در رابطه بین رهبری تحول آفرین و تابآوری کارکنان نقش میانجی گری معنی دار دارند (001/0>P). نتایج پژوهش بینش‌های معناداری برای کاهش تاب آوری که دلیلی حیاتی برای کاستی های اداره کل امور مالیاتی است، ارائه می‌کند.
The current research was conducted with the aim of investigating the relationship between transformational leadership and succession planning by explaining the role of succession planning as a mediator. The descriptive-correlation research method is structural equations. The statistical population included all employees of the General Department of Tax Affairs of East Azarbaijan province. According to Green's method, a sample of 120 people was selected by simple random sampling. The tools of data collection were Siswanto's transformational leadership questionnaires, Prayag et al.'s resilience questionnaires, and Motaghi's and Beheshtifar's successors, whose validity and reliability were confirmed in previous researches. Hypotheses were analyzed with Pearson's correlation coefficient, bootstrap and Sobel tests using SPSS-28 and SmartPLS-4 software. The results of correlation analysis showed that there is a significant positive relationship between transformational leadership and succession and employee resilience (P<0.001). Also, based on the results, there is a significant positive relationship between succession and employee resilience (P<0.001). The GoF index to check the goodness of fit of the model was 0.706 and showed that the drawing model is strongly approved. The results of bootstrap and Sobel test showed that succession has a significant mediating role in the relationship between transformational leadership and employee resilience (P<0.001).
1. رحیمی، فاطمه، قلی پور، آرین، محمداسمعیلی، ندا و علوی، سیدبابک. (1399). تأثیر رهبری اصیل بر تابآوری کارکنان و یادگیری آن ها از خطا در بستر تغییرات پیچیده سازمانی: یک مطالعه کمی. علوم مدیریت ایران، 15(60)، 1-22. SID. https://sid.ir/paper/965109/fa
2. رستگار، عباسعلی، باقری قره بلاغ، هوشمند و عین علی، محسن. (1398). واکاوی نقش ابتکار استراتژیک و تابآوری بر عملکرد سازمانی. مطالعات مدیریت راهبردی، 10(40)، 107-128. SID. https://sid.ir/paper/410171/fa
3. سعادت، نیلوفر و شاه طلبی حسین آبادی، بدری (1399). بررسی رابطه رهبری تحول‌آفرین با عملکرد نوآورانه با نقش میانجی تابآوری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان). تحقیقات مدیریت آموزشی، 4(4)، 197-206
4. سعادت طلب، آیت؛ فتح اللهی کوچه، احمد و کریمی تبار، حسین (1399). نقش میانجی عدالت سازمانی در ارتباط بین رهبری تحول‌آفرین و جانشینپروری در آموزش عالی. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 14(51)، 119-136.
5. شمس، زهرا؛ وحدتی، حجت؛ زارعی متین، حسن؛ نظر پوری، هوشنگ و موسوی، نجم الدین. (1399). شناسایی عوامل موثر بر تابآوری سازمانی با رویکرد فراترکیب. چشم انداز مدیریت دولتی، 11(3)، 39-65.
6. طهرانی، مریم؛ حیدری، الهام؛ مرادپور، فرزاد و فرج زاده، کامران. (1401). بررسی تأثیر تابآوری فردی و رهبری تحول‌آفرین بر رفتار تیمی نوآورانه با توجه به نقش میانجی تابآوری تیمی و نقش تعدیل گر جو یادگیری. چشم انداز مدیریت دولتی، 13(4)، 15-34. doi: 10.52547/jpap.2022.227380.1191
7. قنبری، سعید؛ صلواتیان، سیاوش و کیا، علی‌اصغر (1399). شاخص‌های سنجش تابآوری سازمانی خبرگزاری‌های ایران در بلایای طبیعی. مدیریت بحران، 9(1)، 101-114.
8. کوثر، زهرا، ندائی، امین، سیدنقوی، میرعلی (1398). عوامل موثر و پیامدهای تابآوری سازمانی، مدیریت در ایران،23 (4)، 23-45.
9. لطیف مجید و رنجبریان رسول. (1399). بررسی همبستگی دلبستگی شغلی و تابآوری کارکنان با سرسختی آنان در شبکه بهداشت و درمان. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، 3(9)، 41-65.
10. مشایخ موینی ابوالفضل. (1402). تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر عملکرد کارکنان از طریق دانش و نوآوری. نشریه علمی رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری، 7(24)، 1088-1101.
11. موسوی فرد، سیدرضا و حامدی، ارکیده (1402). تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر تابآوری سازمانی با نقش واسطه ای رفاه ذهنی در پلیس +10 شهر کرمانشاه. رفاه اجتماعی، 23(91)، 219-251.
12. هداوند، جواد و دهقانکار فرزانه (1401). مبانی نظری و الگوی مفهومی مدیریت استعداد با تأکید بر کارکنان اداری آموزش و پرورش، اندیشه مدیران دولتی، 4(15)، 16-29.
13. Abou Hashish, E., & Farghaly, S. (2021). Exploring how nurse managers’ knowledge of succession planning affects their leadership and organisational resilience. Nursing Management, 28(6).
14. Ahmad, R., Ngah, A. H., & Mohamed, A. M. (2024). Examining the Linkage between transformational leadership styles and succession planning programs in Malaysian public universities. International Journal of Public Administration, 47(3), 172-185.
15. Ahmed, S. S., Khan, M. M., & ur Rahman, M. (2023). Unlocking employees resilience in turbulent times: the role of spiritual leadership and meaning. Continuity & Resilience Review.
16. Alilyyani, B., Wong, C. A., & Cummings, G. (2018). Antecedents, mediators, and outcomes of authentic leadership in healthcare: A systematic review. International journal of nursing studies, 83, 34-64.
17. Andersson, T., Cäker, M., Tengblad, S., & Wickelgren, M. (2019). Building traits for organizational resilience through balancing organizational structures. Scandinavian Journal of Management, 35(1), 36-45.
18. Anyanwu, D. (2016). Human capital development and organizational resilience in selected manufacturing firms in Rivers State. Int. J. Nov. Res. Hum. Ity Soc. Sci, 3(2), 43-50.
19. Asbari, M., Santoso, P. B., & Prasetya, A. B. (2020). Elitical and antidemocratic transformational leadership critics: is it still relevant?(A literature study). International Journal of Social, Policy and Law, 1(1), 12-16.
20. Atwood, C. (2020). Succession planning basics. Association for Talent Development.
21. Bankins, S., Ocampo, A. C., Marrone, M., Restubog, S. L. D., & Woo, S. E. (2024). A multilevel review of artificial intelligence in organizations: Implications for organizational behavior research and practice. Journal of Organizational Behavior, 45(2), 159-182.
22. Barasa, E., Mbau, R., & Gilson, L. (2018). What is resilience and how can it be nurtured? A systematic review of empirical literature on organizational resilience. International journal of health policy and management, 7(6), 491.
23. Bass, B. M., & Riggio, R. E. (2006). Transformational leadership. Psychology press.
24. Borg, J., Borg, N., Scott-Young, C. M., & Naderpajouh, N. (2021). The work readiness–career resilience linkage: implications for project talent management. International journal of managing projects in business, 14(4), 917-935.
25. Brown, M. E., Treviño, L. K., & Harrison, D. A. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational behavior and human decision processes, 97(2), 117-134.
26. Burnard, K., Bhamra, R., & Tsinopoulos, C. (2018). Building organizational resilience: Four configurations. IEEE transactions on engineering management, 65(3), 351-362.
27. Canton, J. (2015). Future smart: Managing the game-changing trends that will transform your world. Da Capo Press, Incorporated.
28. Djourova, N. P., Rodríguez Molina, I., Tordera Santamatilde, N., & Abate, G. (2020). Self-efficacy and resilience: mediating mechanisms in the relationship between the transformational leadership dimensions and well-being. Journal of Leadership & Organizational Studies, 27(3), 256-270.
29. Franczukowska, A. A., Krczal, E., Knapp, C., & Baumgartner, M. (2021). Examining ethical leadership in health care organizations and its impacts on employee work attitudes: an empirical analysis from Austria. Leadership in Health Services, 34(3), 229-247.
30. Franken, E. (2019). Building people up: Leadership and employee resilience (Doctoral dissertation, Open Access Te Herenga Waka-Victoria University of Wellington).
31. Gehrisch, M. G., & Süß, S. (2023). Organizational behavior in international strategic alliances and the relation to performance–a literature review and avenues for future research. Management Review Quarterly, 73(3), 1045-1107.
32. Greimel, N. S., Kanbach, D. K., & Chelaru, M. (2023). Virtual teams and transformational leadership: An integrative literature review and avenues for further research. Journal of Innovation & Knowledge, 8(2), 100351.
33. Henseler, J., & Sarstedt, M. (2013). Goodness-of-fit indices for partial least squares path modeling. Computational statistics, 28, 565-580.
34. Hillmann, J., & Guenther, E. (2021). Organizational resilience: a valuable construct for management research?. International Journal of Management Reviews, 23(1), 7-44.
35. Hogan, R., & Kaiser, R. B. (2005). What we know about leadership. Review of general psychology, 9(2), 169-180.
36. Jain, P., Duggal, T., & Ansari, A. H. (2019). Examining the mediating effect of trust and psychological well-being on transformational leadership and organizational commitment. Benchmarking: An International Journal, 26(5), 1517-1532.
37. Kalyar, M. N., Usta, A., & Shafique, I. (2020). When ethical leadership and LMX are more effective in prompting creativity: The moderating role of psychological capital. Baltic Journal of Management, 15(1), 61-80.
38. Khoreva, V., Vaiman, V., & Van Zalk, M. (2017). Talent management practice effectiveness: investigating employee perspective. Employee Relations, 39(1), 19-33.
39. Kotamena, F., Senjaya, P., & Prasetya, A. B. (2020). A literature review: is transformational leadership elitist and antidemocratic?. International Journal of Social, Policy and Law, 1(1), 36-43.
40. Luthans, F., & Avolio, B. J. (2003). Authentic leadership development. Positive organizational scholarship, 241(258), 1-26.
41. Luthar, S. S., Cicchetti, D., & Becker, B. (2000). The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. Child development, 71(3), 543-562.
42. Madi Odeh, R. B., Obeidat, B. Y., Jaradat, M. O., Masa'deh, R. E., & Alshurideh, M. T. (2023). The transformational leadership role in achieving organizational resilience through adaptive cultures: the case of Dubai service sector. International Journal of Productivity and Performance Management, 72(2), 440-468.
43. Malik, P. (2024). Individual-focused transformational leadership and change-oriented organizational citizenship behavior: mediating and moderating mechanisms of job crafting and employee resilience. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 11(1), 90-113.
44. Mao, Y., Lai, Y., Zhai, Y., Xie, M., Yu, J., Wang, Q., ... & Bonaiuto, M. (2022). Authentic leadership and employee resilience: a moderated mediation analysis. Frontiers in Psychology, 13, 901085.
45. Martin, C. M., & O'Shea, K. (2021). Succession planning for organizational stability. Nursing management, 52(4), 12-20.
46. McLarnon, M. J. W. (2011). Development and Initial Validation of the Workplace Resilience Inventory: Evidence Supporting a New Model of Resilience.
47. Mishra, P., & McDonald, K. (2017). Career resilience: An integrated review of the empirical literature. Human Resource Development Review, 16(3), 207-234.
48. Najam ul Hassan, S., & Siddiqui, D. A. (2020). Impact of effective succession planning practices on employee retention: exploring the mediating roles.
49. Nave, E., Ferreira, J. J., Fernandes, C. I., do Paço, A., Alves, H., & Raposo, M. (2022). A review of succession strategies in family business: content analysis and future research directions. Journal of Management & Organization, 1-25.
50. Othman, M. (2022). The impact of transformational leadership on nurses' job satisfaction and retention: A literature review. Kaitiaki Nursing Research, 13(1), 26-31.
51. Pahi, M. H., Ahmed, U., Sheikh, A. Z., Dakhan, S. A., Khuwaja, F. M., & Ramayah, T. (2020). Leadership and commitment to service quality in Pakistani hospitals: The contingent role of role clarity. Sage Open, 10(4), 2158244020963642.
52. Prayag, G. (2019). Building destination resilience through community and organizational resilience. In Tourism and hospitality in conflict-ridden destinations (pp. 56-68). Routledge.
53. Ritchie, M. (2020). Succession planning for successful leadership: Why we need to talk about succession planning!. Management in Education, 34(1), 33-37.
54. Rothwell, W. (2010). Effective succession planning: Ensuring leadership continuity and building talent from within. Amacom.
55. Saad Alessa, G. (2021). The dimensions of transformational leadership and its organizational effects in public universities in Saudi Arabia: A systematic review. Frontiers in psychology, 12, 682092.
56. Samuel, I., & Isa, M. Y. M. (2024). The Mediating Role of Talent Management in Succession Planning and Private Organization Sustainability: A Conceptual Article. Journal of Current Social and Political Issues, 2(1), 22-33.
57. Siambi, J. K. (2022). Leadership succession planning and organization transition: A review of literature. International Journal of Managerial Studies and Research, 10(3), 16-30.
58. Siswanto, D., Basalamah, S., Mus, A., & Semmaila, B. (2020). Transformational leadership, trust, work involvement, soldier's job satisfaction. Management Science Letters, 10(13), 3143-3150.
59. Tenenhaus, M., Amato, S., & Esposito Vinzi, V. (2004, June). A global goodness-of-fit index for PLS structural equation modelling. In Proceedings of the XLII SIS scientific meeting (Vol. 1, No. 2, pp. 739-742).
60. Tokbaeva, D., & Achtenhagen, L. (2023). Career resilience of female professionals in the male‐dominated IT industry in Sweden: Toward a process perspective. Gender, Work & Organization, 30(1), 223-262.
61. Vakilzadeh, K., & Haase, A. (2021). The building blocks of organizational resilience: A review of the empirical literature. Continuity & Resilience Review, 3(1), 1-21.
62. Yarangga, R. E., Ibrahim, M. B. H., Irawan, A., Akbar, M. A., & Rasyid, A. (2023). Succession Excellence: Nurturing Leadership Talent for Sustainable Organizational Success. Advances: Jurnal Ekonomi & Bisnis, 1(6), 317-331.